Προφητικό κείμενο Αλέξανδρου Καλόμοιρου -Φώτη Κόντογλου

 

Ὁ Ἀλέξανδρος Καλόμοιρος εἶναι ὁ συγγραφέας τοῦ βιβλίου

«Κατὰ Ἑνωτικῶν» (1964).  

Πρόκειται γιὰ ἕνα προφητικὸ κείμενο, ποὺ εἶδε τὸ φῶς τῆς δημοσιότητος χάρις στὸ Φώτη Κόντογλου, ὁ ὁποῖος παρότρυνε τὸν συγγραφέα νὰ συντάξει τὸ βιβλίο καὶ ἔγραψε καὶ τὸν πρόλογο τοῦ βιβλίου.

Τὸ βιβλίο ὁμιλεῖ γιὰ τὸν συμβιβασμὸ τῆς θεσμικῆς Ἐκκλησίας μὲ τὴν παγκοσμιοποίηση, τὴν ἀφομοίωσή της ἀπὸ τὸν Οἰκουμενισμό, καὶ "βλέπει" τὴν ἀπομάκρυνση ἀπὸ τοὺς συμβιβασμένους κληρικούς, ἐκείνων τῶν πιστῶν, ποὺ θέλουν νὰ μείνουν ἑνωμένοι μὲ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Κυρίου καὶ τῶν Ἁγίων, ὅπως διδάσκει ἡ διαχρονικὴ Ὀρθόδοξη Παράδοση.

Τὶς ἴδιες προφητικὲς περιγραφὲς τῆς ζωῆς τῶν Χριστιανῶν (στὴν ἐσχατολογικὴ ἐποχὴ ποὺ φαίνεται πὼς ἤδη διερχόμαστε), κάνει ὁ Καλόμοιρος καὶ σὲ ἕνα μικρὸ κείμενο μὲ τίτλο 

«Τὸ ταξίδι στὴ “Μάλτα”».

 Σ’ αὐτὸἐκθέτει ἐν περιλήψει βασικὲς θέσεις τοῦ «Κατὰ Ἑνωτικῶν» βιβλίου του.

Παρουσιάζουμε:

1. «Τὸ ταξίδι στη “Μάλτα”», Ἀλέξανδρου Καλόμοιρου.

2. Ἀποσπάσματα,

α) ἀπὸ τὸν Πρόλογο τοῦ Κόντογλου στὸ «Κατὰ Ἑνωτικῶν» καὶ

β) ἀπὸ τὸ ἄρθρο του «Τὸ βαθὺ μυστήριο τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἂς τὸ διαφυλάξουμε».

Το ταξίδι στη “Μάλτα”

Του Αλέξανδρου Καλόμοιρου (1931-1990)

Ἐπειδὴ δὲν μποροῦμε νὰ εἴμαστε χριστιανοὶ σὰν ἄτομα, ἀλλὰ μόνον σὰν Ἐκκλησία, σημασία καίρια ἔχει ὄχι μόνον ἡ δική μας πίστη νὰ εἶναι ἀληθινά, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ τῶν ἀδελφῶν καὶ τῶν πατέρων μας. Τὸ ποικιλόπιστο ἄθροισμα δὲν ἔχει σχέση μὲ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοὺ  ποὺ εἶναι «στῦλος καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχει μία πίστη, ἡ ἀληθινή, καὶ συμφωνία ὅλων στὴν Ὀρθοδοξία καὶ ὁμόνοια.

Δὲν τὸ νοιώθουν, ἄραγε, αὐτὸ οἱ εὐσεβεῖς καὶ καλοπροαίρετες ὀρθόδοξες ψυχές; 

Ἀλλὰ τότε, τί εἶναι αὐτὸ ποὺ τὶς συγκρατεῖ μέσα σ΄ αὐτὸ τὸ ὄζον σύμπλεγμα τῆς ψευτιᾶς;

Εἶναι τὸ ὅτι δὲν βλέπουν ποὺ νὰ πᾶνε. Γιατί δυστυχῶς καμιὰ ὀργανωμένη Ἐκκλησία σήμερα δὲν ἔχει  ἐχέγγυα πιστότητας στὴ γνήσια Πατερικὴ Ὀρθοδοξία, ἀφοῦ φυσικὰ Ὀρθοδοξία δὲν εἶναι μόνον ἡ τήρηση τοῦ ἀκαινοτόμητου ἑορτολογίου.

Γιατί ὅμως αἰσθάνονται οἱ χριστιανοί, τόσο πολὺ ἔντονα, τὴν ἀνάγκη νὰ καταφύγουν ὁπωσδήποτε σὲ μία διοικητικὰ ὀργανωμένη Ἐκκλησία; Αὐτὸ γίνεται γιατί ἡ ἱστορία ἔχει μεγάλη δύναμη στὴν ψυχή μας. Ἐπειδὴ τὴν Ἐκκλησία μέσα στοὺς αἰῶνες, τὴν γνωρίσαμε ὀργανωμένη σὲ Πατριαρχεῖα καὶ σὲ Συνόδους, τὴν ταυτίσαμε μὲ τὴν ὀργάνωσή της αὐτήν, ξεχνώντας ὅτι κατὰ τὴν διάρκεια τῶν αἱρέσεων, ἡ ὀργάνωση αὐτὴ χανόταν γιὰ τοὺς Ὀρθοδόξους καὶ γινόταν τὸ ὅπλο τῆς κακοδοξίας ἐναντίον τους.

Ὅμως, στοὺς ἀποκαλυπτικοὺς καιροὺς ποὺ ζοῦμε, ἔχουμε ἀφήσει πιὰ πίσω τὴν ἱστορία καὶ μπήκαμε στὴν Ἐσχατολογία. Ἡ πνευματική μας ἐπιβίωση ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴ συνειδητοποίηση αὐτοῦ του γεγονότος. Ἔπεσαν πιὰ ὅλα τὰ ἱστορικά μας ἀντερείσματα. Ἡἀποστασία ἄλλαξε τοὺς ποιμένες σὲ λύκους, καὶ ἡ ὀργανωμένη Ἐκκλησία ποὺ ξέραμε εἶναι σήμερα ἀγέλη λύκων καὶ θάνατος προβάτων. Ὁ διάβολος εἶναι πιὰ λυμένος. Γιὰ νὰ ἐπιβιώσουμε, πρέπει νὰ δοῦμε τὴν Ἐκκλησία στὴ μυστικὴ καὶ μυστηριακή της οὐσία, γυμνωμένη ἀπὸ τὴν διοικητική της ὀργάνωση ποὺ γνωρίσαμε στὴν ἱστορία.

Στὴν ἀρένα οἱ μάρτυρες γυμνοὶ ἀντιμετώπιζαν τὰ θηρία. Γυμνὴ καὶ ἡ στρατευομένη Ἐκκλησία τῶν ἐσχάτων καιρῶν θὰ παλέψει μαζί τους, χωρὶς Συνόδους, χωρὶς Πατριαρχεῖα, χωρὶς σύνδεσμο, τῶν κατὰ τόπους μικρῶν Ἐκκλησιῶν, ἄλλον, ἀπὸ τὸν Χριστὸ καὶ τὴν κοινωνία τους μὲ τὴν θριαμβεύουσα Ἐκκλησία.

Τὸ συνηθισμένο λοιπὸν ἐρώτημα: «Καλὰ νὰ φύγουμε ἀπὸ τὸνΟἰκουμενισμό, ἀλλὰ σὲ πιὰ Ἐκκλησία νὰ πᾶμε;» δὲν ἔχει τὴ θέση του σήμερα. Γιατί δὲν πρόκειται νὰ πᾶμε πουθενά, ἀλλὰ νὰ μείνουμε, νὰ μείνουμε στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, στὴν Ἐκκλησία τῶν Πατέρων, ν΄ ἀρνηθοῦμε τὶς παραποιήσεις καὶ νὰ μείνουμε στὴν Ἀλήθεια ποὺ ἀπὸ ἁπαλῶν ὀνύχων γνωρίσαμε, ἀλλὰ δυσκολευόμαστε πιὰ ν΄ ἀναγνωρίσουμε σ΄ αὐτὸ ποὺ μᾶς λέγουν ὅτι εἶναι δῆθεν Ἐκκλησία.

Αὐτὴ τὴν ἄρνηση τοῦ ψεύδους καὶ τῶν παραποιήσεων θὰ τὴν πραγματοποιήσουμε ἐκεῖ ποὺ βρισκόμαστε, διακόπτοντας ἁπλὰ κάθε κοινωνία μαζί της. Καὶ τότε, ὅταν θὰ ἔχουμε κάνει τὸ πρῶτο βῆμα ποὺ περιμένει ἀπὸ μᾶς ὁ Θεός, θὰ ἔλθει ὁ ἴδιος σὲ συνάντησή μας, καὶ θ΄ ἀνοίξει τὰ μάτια μας, ποὺ μέχρι τότε ὄνομα εἶχαν ὅτι βλέπουν ἀλλὰ ἦταν ἀνίκανα νὰ δοῦν τὸν ἀληθινὸ Χριστό.

Καὶ ὅταν τὸν δοῦμε θὰ τρέξουμε στὸν πιὸ ἀκριβό μας φίλο, ὅπως ἔτρεξε ὁ Φίλιππος στὸν Ναθαναὴλ καὶ θὰ τὸν καλέσουμε νὰ ΄ρθεῖ νὰ δεῖ κι΄ αὐτός, ὅσο καὶ ἂν ἀμφιβάλλει γιὰ τὸ καλὸ ποὺ μπορεῖ νὰ ἔλθει ἀπὸ τὴν Ναζαρέτ. Ἔτσι σχηματίζεται τὸ μικρὸ ποίμνιο, ἡ μικρὴ τοπικὴ Ἐκκλησία. Οἱ ἀληθινοὶ Ἰσραηλῖτες βρίσκουν ὁ ἕνας τὸν ἄλλον καὶ ἔρχονται μαζὶ στὸ Χριστό, λαϊκοὶ καὶ Ἱερεῖς καὶ Ἐπίσκοποι.

Αὐτὴ ἡ δραματικὴ ἀλλὰ εὐλογημένη διαδικασία εἶναι ἤδη ἀπὸ δεκαετίες γνωστὴ στὴ Ρωσία. Ἡ λεγομένη «Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν» δὲν ἔχει καμιὰ ἐξωτερικὴ ὁμοιότητα μὲ τὶς ὀργανωμένες Ἐκκλησίες ποὺ ξέρουμε, καὶ μόνον μὲ τὶς Ἐκκλησίες τῆς ἐποχῆς τῶν μεγάλων διωγμῶν ὁμοιάζει.

Ἡ κατάσταση ποὺ ἐπικρατεῖ τώρα στὴ Ρωσία, σιγὰ-σιγὰ θὰ γενικευθεῖ παντοῦ. Ὀρθόδοξοι Ἐπίσκοποι ἐλάχιστοι, διάσπαρτοι στὸν κόσμο, κρυμμένοι καὶ ἄγνωστοι στοὺς πολλούς. Ἱερεῖς μετρημένοι θὰ ἐκτελοῦν ἀποστολικὲς περιοδεῖες ἀπὸ πόλη σὲ πόλη, ἀπὸ ἐνορία σὲ ἐνορία, ἀπὸ χώρα σὲ χώρα, ἀνακουφίζοντας τὶς πνευματικὲς ἀνάγκες τῶν πιστῶν καὶ ἑνώνοντάς τους ὅλους γνωστοὺς καὶ ἄγνωστους μεταξύ τους, μὲ τοὺς ἄφθαρτους δεσμοὺς τοῦ ἀναστημένου Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Μνημονεύοντας «πάσης Ἐπισκοπῆς Ὀρθοδόξων» γιὰ νὰ μὴ προδίδεται ὁ πλησιέστερος ἀληθινὸς Ἐπίσκοπος ἢ καὶ ἀπὸ πραγματικὴ ἄγνοια γιὰ τὸ ποῦ βρίσκεται ἀληθινὸς Ἐπίσκοπος.

Καὶ ἡ ἐποχὴ τοῦ Ἀντιχρίστου θὰ προχωρεῖ πρὸς τὴν ἀποκορύφωσή της. Τὸ ποίμνιο τοῦ Χριστοῦ ὅλο καὶ θὰ μικραίνει. Ὅμως ὅσο πιὸ δυνατὸς ὁ πόνος τῶν ἡμερῶν ποὺ ἔρχονται τόσο κοντύτερά μας θὰ εἶναι ὁ Κύριος, φθάνει νὰ μείνουμε πιστοὶ μέχρι τὸ τέλος.

Τὸ πλοῖο ποὺ μᾶς ἔφερε μέχρι ἐδῶ, ἡ συνοδικὴ διοικητική, ὀργανωμένη μορφὴ τῆς Ἐκκλησίας ἐξόκειλε στὰ ρηχά της ἀποστασίας καὶ διαλύεται ἀπὸ τὴν βία τῶν κυμάτων, ὅπως τότε ἐκεῖνο τὸ ἄλλο πλοῖο στὴν παραλία τῆς Μάλτας (Πράξ. κζ΄-κη΄ 6).

Ὅμως ὅπως τότε, κανένας ἀπὸ τοὺς ἐπιβαίνοντας δὲν θὰ χαθεῖ. Θὰ σωθοῦν ὅλα τὰ ἀληθινὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας ἀφοῦ ἐγκαταλείψουν τὸ καταδικασμένο πλοῖο δύο-δύο, τρεῖς-τρεῖς κολυμπώντας σὲ μικρὲς ἐνορίες, βοηθώντας ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, καὶ θὰ πατήσουν ἐπὶ τέλους τὸ σίγουρο ἀκρογιάλι τῆς Καινῆς Γῆς τοῦ Παραδείσου. Ἂς μὴ φοβηθοῦμε τὸ πήδημα στὰ ἄγρια κύματα. Εἶναι πήδημα σωτηρίας. Τὸ ταξίδι στὸ σκοτεινὸ φουρτουνιασμένο πέλαγος τελειώνει. Ὀρθρίζει ἡ ἀτελεύτητη μέρα.

Μαραναθά.

Φώτης Κόντογλου

Κατὰ  Ἑνωτικῶν

Συλλογή: Μυστικὰ Ἄνθη (1992),

Ἐκδόσεις: Ἀστήρ - Παπαδημητρίου, τ. 6, σελ. 51-59.

(Ἀποσπάσματα)

Ο συγγραφεύς τούτου του βιβλίου (Ἀλέξανδρος Καλόμοιρος) δεν είναι θεολόγος σπουδασμένος στα σχολεία που σπουδάζουν ένα πράγμα που δεν σπουδάζεται, την θεολογίαν. Αυτός εσπούδασε την ιατρικήν που σπουδάζεται, γιατί είναι γνώσις κοσμική, ανθρώπινη. Εβύζαξε την Ορθόδοξον πίστιν και την ευσέβειαν από την παράδοσιν, την επήρε, με τον τρόπον που λέγει ο ίδιος ότι μεταδίδεται η πίστις και η ευσέβεια, από διδάσκαλο εις μαθητήν, από γονιόν σε παιδί, από γέροντα εις υποτακτικόν, από Χριστιανόν εις Χριστιανόν. Διά τούτο είναι “παθών και ουχί μαθών τα θεία”, έχοντας διά οδηγόν την πίστιν και όχι την γνώσιν.

“Περιπατεί διά πίστεως, ου διά είδους”, όπως λέγει ο απόστολος Παύλος. Και διά τούτο, το βιβλίον του είναι σκληρόν, μη έχοντας τους συμβιβασμούς που φανερώνουν την ολιγοπιστίαν, μήτε την εξοικονόμησιν διά να μη γίνει κανείς δυσάρεστος εις τους αντιφρονούντας, μήτε την ψευτοαδελφωσύνην. Η προσήλωσις εις την αλήθειαν δεν συγχωρεί συμβιβασμούς. Σκληρόν και απότομον είναι το βιβλίον του, αν και ο συγγραφεύς του είναι αληθινά ταπεινός, ειρηνικός, πράος, επιεικής, ανυπερηφάνευτος. Πλήν η πίστις του δίδει την μάχαιραν του Πνεύματος, και ο ταπεινός, ο συνετός, ο επιεικής, ο πλήρης αγάπης, φαίνεται σκληρός και απότομος. Μήπως το ίδιον δεν φαίνεται ο άγιος Ιωάννης, ο Θεολόγος Ιωάννης, ο κήρυκας της αγάπης, απότομος και αυστηρός περισσότερον από άλλους αποστόλους και κήρυκας του Ευαγγελίου, όπως φανερώνεται εις την Α΄ επιστολήν του και εις την Αποκάλυψιν;

Ο συγγραφεύς τούτου του μικρού βιβλίου είναι νέος. Πλήν “μηδείς της νεότητος αυτού καταφρονείτω”. Με αυτόν έκαμα την πνευματικήν γνωριμίαν όταν εσπούδαζε την ιατρικήν εις την Ελβετίαν, τον καιρόν που εξεδίδαμεν το περιοδικόν “Κιβωτός”. Τότε μου έγραψε μίαν επιστολήν διά κάποια σατανικά δημοσιεύματα ενός καθολικού εις την εφημερίδα “LE COURRIER”, και εζητούσε να φυλάξωμεν την Ορθόδοξον πίστιν μας από τάς παγίδας των αιρετικών. Κατόπιν μου έγραψε πολλά γράμματα, και έως σήμερα μου γράφει επιστολάς που είναι πάντοτε πολύ διδακτικές και ωφέλιμες, και ευωδιάζουν από βαθείαν πίστιν και αγάπην πρός την ιεράν παράδοσίν μας. Διά τούτο τον παρεκίνησα επιμόνως να γράψη εκτενέστερα επάνω εις τα θέματα τα οποία εσχεδίαζε με συντομίαν εις τάς επιστολάς του, και του εζήτησα να συγκατατεθεί να τυπωθούν εις βιβλίον, γνωρίζοντας την μετριοφροσύνην του. Εδέχθη τέλος, και τούτο το μικρόν βιβλίον είναι το πρώτον που έστειλεν εις τον εκδότην κ. Αλέξανδρον Παπαδημητρίου, ο οποίος μετά χαράς προσεφέρθη να το εκδώσει.

Φώτης Κόντογλου

Τὸ βαθὺ μυστήριο τῆς Ὀρθοδοξίας.

Ἂς τὸ διαφυλάξουμε.

Συλλογή: Μυστικὰ Ἄνθη,

Ἐκδόσεις: Ἀστήρ - Παπαδημητρίου, σελ. 51-53.

---

(Ἀποσπάσματα)

Μεγάλο, πολὺ μεγάλο καὶ σπουδαῖο εἶναι ἕνα ζήτημα ποὺ δὲν τοῦ δώσανε σχεδὸν καθόλου προσοχὴ οἱ περισσότεροι Ἕλληνες. Κι αὐτὸ εἶναι τὸ ὅτι ἀπὸ καιρὸ ἀρχίσανε κάποιοι δικοί μας κληρικοὶ νὰ θέλουν καὶ νὰ ἐπιδιώκουν νὰ δέσουν στενὲς σχέσεις μὲ τοὺς παπικούς, ποὺ ἐπὶ τόσους αἰῶνες μᾶς ρημάξανε... ποὺ εἶναι θάνατος γιὰ τὸ γένος μας καὶ ποὺ τὶς κινήσανε οἱ καταχθόνιες δυνάμεις ποὺ πολεμᾶνε τὸν Χριστὸ καὶ ποὺ μὲ τὰ λεπτά τους ἀγοράζουνε ὅλους, δὲν δώσανε λοιπὸν καμμιὰ σημασία, γιατὶ τὰ θεωροῦνε τιποτένια πράγματα, ἂν δὲν εἶναι κι οἱ ἴδιοι ἀγορασμένοι, ἄξια μοναχὰ γιὰ κάποιους στενοκέφαλους παλιοημερολογίτες καὶ φανατικοὺς ἀποπετρωμένους χριστιανούς. Οἱ δεσποτάδες ποὺ εἶπα πὼς τοὺς ἔπιασε, ἄξαφνα κι ἀναπάντεχα, ὁ ἔρωτας μὲ τοὺς Λατίνους, ...φαγωθήκανε πρῶτοι νὰ πιάσουνε σχέση μὲ τοὺς Λατίνους, λένε πὼς τὸ κάνουνε ἀπὸ «ἀγάπη».

Ἡ αἰτία εἶναι τὸ ὅτι δὲν νοιώσανε τί εἶναι Ὀρθοδοξία ὁλότελα, μ᾿ ὅλο ποὺ εἶναι δεσποτάδες... σὰν νὰ πήρανε ἀπὸ κάπου διαταγή, κι ὁλοένα μιλᾶνε γιὰ «τὸν διάλογον» μαζί τους, δίχως νὰ ξέρουνε καλὰ-καλὰ τί λένε.  Μεγαλύτερο ρεζιλίκι δὲν ἔγινε. Ἐμεῖς οἱἄλλοι ποὺ εἴμαστε κολλημένοι ἀπὸ νεότητος στὴν Ἐκκλησία μας, εἴμαστε στενοκέφαλοι, μοχθηροί, γυμνοὶ ἀπὸ ἀγάπη κι ἀπὸ ἀληθινὴ εὐσέβεια.  Ἡ μόδα εἶναι τώρα νὰ φαίνεσαι ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς μας, ποὺ ἔνοιωσε τὰ «αἰτήματά» της.

Σὲ καιρὸ λοιπὸν ποὺ κάνουνε οἱ δικοί μας αὐτὲς τὶς ὕποπτες ἐρωτοτροπίες μὲ τὸν Πάπα, ἔρχουνται ἀπὸ τὴν ἐπικράτειά του, ἀπὸ τὴΔύση, πολλὲς ψυχὲς ποὺ ἔχουν ἀπελπισθεῖ ἀπὸ τὴν ψευτιὰ τοῦ παπισμοῦ, καὶ διψοῦνε ν᾿ ἀπογευτοῦνε τὴν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ. Πολλοὶ ἀπ᾿ αὐτοὺς βαφτίζονται Ὀρθόδοξοι. ... Ἕνας ἀπ᾿ αὐτοὺς εἶναι ὁ ...Ἐντγκάρ, καὶ σὰν βαφτίστηκε ὀρθόδοξος, ὀνομάσθηκε Ἠλίας.

Ἀπὸ χρόνια γνωρίσθηκε μὲ τὸν Ἀλέξανδρο Καλόμοιρο, αὐτὸν τὸν λαμπρὸ νέο γιατρό, ποὺ ἔγραψε πολλὰ θρησκευτικὰ ἄρθρα καὶ πρὸ πάντων ἐκεῖνο τὸ μοναδικὸ «Κατὰ Ἑνωτικῶν». Ἀπὸ τότε κρατᾶ ἀλληλογραφία μαζί του, καὶ τὸν ἔχει σὰν πνευματικὸν ὁδηγό... καὶ ὅ,τιἔχει, τὸ δίνει γιὰ νὰ τυπωθεῖ στὰ γαλλικὰ τὸ «Κατὰ Ἑνωτικῶν», δηλαδὴ τὸ βιβλίο ποὺ ξεθεμελιώνει τὸν παπισμὸ καὶ τὸν πετᾶ στὸν ἀγέρα; ...Οἱ περισσότεροι δικοί μας δὲν τὸ χώνεψαν αὐτὸ τὸ βιβλίο, ἐπειδὴ χτυπᾶ τὸν Μέγαν Πάπαν, τὴν “καινούργια ἀγάπη μας”.

Ὅποιος λοιπὸν καταλαβαίνει τί μαθήματα μποροῦμε νὰ πάρουμε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ γραφήκανε παραπάνω, καὶ δὲν εἶναι φλομωμένος ἀπὸ τὴν ψευτιὰ ποὺ μᾶς πνίγει, ἂς τὰ πάρει. Ἂς κυττάξει καλὰ κι ἂς βεβαιωθεῖ πὼς σὲ ὅσα διάβασε παραπάνω «οὐδὲν ἐν αὐτοῖς σκολιὸν οὐδὲ στραγγαλιῶδες.

Τὰ κειμενα ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Καλόμοιρου καὶ ἀπὸ τὰ ἱστολόγια:

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/fwths_kontogloy/to_ba8y_mysthrio_ths_or8odojias.htm

http://orthodox-voice.blogspot.gr/2015/01/blog-post_7.htm

Πατερική Παράδοση καί Οἰκουμενισμός: Φεύγουμε από τον Οικουμενισμό, αλλά μένουμε στην Εκκλησία κι όχι στις διάφορες παρατάξεις