Τρίτη 3 Μαρτίου 2015

Ποιος είναι " Ο εχθρός του ποιητή";







Αχερόμπασμαν

δηλαδή... 


Αχερομάζωμα

Τούτη την ως Ανατολή / απ΄ το Βοριά στο Νότο
κι από τα πέρατα της γης / τον κόσμο προσκαλώ τον
δώστε μου λίγη ακρόαση / για να σας τραγουδήσω
μεγάλους και μικρούς / στο νου σας να θρηνήσω

τ΄ άχυρα δεματώνω την αυγή / στη γειτονιά σου νάρθω
να δω τα μαύρα μάτια σου / ν΄ ακούσω τη λαλιά σου
έχω σου κάνει την παράκληση / θέλω τη να περάσει
στην αγκαλιά σου το κορμάκι μου / γλυκά να ξαποστάσει

ξύπνα διαμαντοπούλα μου / ήρθα στη γειτονιά σου
να δω τί θα μου κάνουνε / τα γειτονόπουλά σου
κάνω δεμάτι τ΄ άχυρα / αυγή στη γειτονιά σου νάρθω
να δω τα μαύρα μάτια σου / ν΄ ακούσω τη λαλιά σου

(Απέδωσε στα Νέα Ελληνικά, από τα Κυπριακά, ο κιχ )


( πηγή για  φωτό: Τρελογιάννης )
........................................................................................

Από το νέο  βιβλίο της Φιλολόγου-Θεατρολόγου
Χριστίνας Κόκκοτα

με τίτλο: 
" Κριτικές προσεγγίσεις- ΙΙ Νεοελληνικό Θέατρο

..........................................................................................................
Απόσπασμα: 

[...

Στον "Εχθρό του  ποιητή" ο Χειμωνάς με όχημα τον κεντρικό του ήρωα,
έναν νεαρό ποιητή, ανάγεται σε βαθιές περιοχές έτσι ώστε να παράγει αυτό 
που ο ίδιος ονομάζει "ορυκτό λόγο" και βυθίζεται στα άδυτα  του λόγου, 
ξετυλίγοντας τις περιπέτειες του μυαλού και της ψυχής του, τα όνειρα και τις αγωνίες του,
τους φόβους και τους εφιάλτες του. Και είναι αυτή η αναγωγή και η καταβύθιση, που γίνεται 
συνώνυμη με τη δική του περιπλάνηση, το δικό του αδιέξοδο και τον  δικό του υπαρξιακό τρόμο.

Εχθρός του ποιητή "δεν είναι ο θάνατος, γιατί ο θάνατος είναι φυσικός 
ενώ η ποίηση είναι υπερφυσική". 
Είναι η ίδια η δημιουργία, η ποίηση που σκοτώνει τον ποιητή
και αυτό γιατί η ουσία της ποίησης στη σκέψη του ξεχωριστού αυτού στοχαστή, βρίσκεται στην ίδια  τη ζωή του ποιητή και όχι στην ποίησή του. 

Με τη φωνή της Ελένης Ξένου σημειώνει: 

"Δεν αγαπώ την τέχνη. Είναι επικίνδυνη για τη ζωή. Τίποτα δεν συγκρίνεται με τη ζωή.
Όμως εγώ σεβάστηκα τη σχέση της με την τέχνη. Δεν είχα άλλη ζωή από την τέχνη, κανένα άλλον τρόπο να ζω". 

Και σε συνέντευξή του στο περιοδικό ΔΕΝΔΡΟ επισημαίνει " ποίηση 
δεν είναι η παραγωγή γλώσσας, το έργο αλλά η ιδιαίτερη σχέση που έχει ο αφηγητής με τον κόσμο, με ό,τι ονομάζουμε κόσμο, ο άλλος, οι άλλοι, ό,τι είναι έξω από εμάς" .

Είναι τελικά κατά τον Χειμωνά, ποίηση η ειδική σχέση που καθορίζει τη ζωή "γιατί ο ποιητής δεν έχει δικιά του φωνή και με τη φωνή του μιλάνε οι άνθρωποι και οι κόσμος".

Όταν στο τέλος του έργου ο νεκρός ποιητής θάβεται όχι στη δική του πατρίδα αλλά στην πατρίδα της μητέρας του στη Μ. Ασία, στην Ιωνία, εκεί όπου γεννήθηκε ο Έλληνας πρόγονος,
ο Χειμωνάς μας οδηγεί συνειρμικά και συμπερασματικά στην άποψη ότι "πατρίδα είναι η γλώσσα μας"  γιατί αυτή είναι το σήμα της αναγνωρισιμότητάς μας ότι είμαστε στο ίδιο είδος 
και ανήκουμε στο ίδιο γένος. 

Είναι λοιπόν " η πατρίδα κάτι ζωντανό, βιώματα ζωής, αυτό που ζούμε και μιλάμε" και η αγωνία του βαθυστόχαστου αυτού δημιουργού είναι να ισοζυγίσει τη γλώσσα της συνείδησης με τη συνείδηση της γλώσσας , ως την παραμικρή γραμμή. [...]

( Κριτικές προσεγγίσεις - ΙΙ Νεοελληνικό θέατρο
- φιλολόγου-Θεατρολόγου Χριστίνας Κόκκοτα
 Σελίδα 190-191, Εκδόσεις Οδός Πανός- 2014)


11 σχόλια:

  1. Φαντάσου, καλή Ευανθία, ότι εδώ και 3.000 χρόνια υπάρχει ένα πλάσμα που προσπαθεί, κυριολεκτικά ιδρώνει και λιώνει, κρατάει το στόμα του γεμάτο, μπουκωμένο ρήματα, ρυθμούς και τόνους και προσπαθεί να πει το ανείπωτο, σε διάφορες γλώσσες αρχαίες και νέες, με διαλέκτους λαϊκές ή λόγιες, αστικές, βουκολικές ή δημώδεις, με ιαμβικούς και αναπαίστους, δίχως ακόμα να το έχει καταφέρει. Σωροί τα σώματα.

    Για τούτο το πλάσμα προσπαθούν να μας πείσουν ότι δεν έχει καμία θεϊκή καταγωγή.
    Τότε πώς εξηγείται ετούτο το χιλιόχρονο βάσανο;
    Γιατί τι είναι η ποίηση εκτός από μια τρομερή βασανιστική νοσταλγία;


    Ευχαριστώ για την ανάρτηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. @paracosmos

    Θα επαναλάβω την τελευταία φράση της σημερινής αγάπης σου.

    Προς εμπέδωσιν:

    ;-)

    " Γιατί τι είναι η ποίηση εκτός από μια τρομερή βασανιστική νοσταλγία;"

    με όλα τα δάχτυλα των ματιών της ψυχής, προσυπογράφω, Ελένη φιλτάτη..
    ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΝ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ Η ΠΟΙΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΒΑΣΑΝΙΣΤΙΚΗ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ,ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΟΜΩΣ ΤΟΥ Κ.ΚΑΒΑΦΗ ΕΙΝΑΙ.
    ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΩ ΜΕ ΚΑΒΑΦΙΚΟ ΤΡΟΠΟ, ΤΟ ΒΑΣΑΝΙΣΤΙΚΗ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ. ΟΤΙ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΛΓΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΤΟΥ ΑΡΑ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΜΗΝ ΗΤΑΝ ΒΑΣΑΝΙΣΤΙΚΗ ???
    Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΔΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΠΡΩΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΑΣ.
    ΤΖΙΜΑΝΙ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Tζιμάνι μου
    εσύ αν ήσουν ποιητής τι θα είχες νοσταλγήσει;
    ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο Saint John Perse (ΓΑΛΛΟΣ ΝΟΜΠΕΛΙΣΤΑΣ ΠΟΙΗΤΗΣ) ΕΙΠΕ ΣΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΝΟΜΠΕΛ ΟΤΙ POETE (ΓΑΛΛΙΚΑ ΠΟΙΗΤΗΣ) ΒΓΑΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΗΜΑ ΠΟΙΩ.ΣΑΝ ΠΟΙΗΤΗΣ,ΛΕΕΙ Ο RERSE, ΚΑΙ ΕΓΩ ΠΟΙΩ.
      ΣΑΝ ΠΟΙΗΤΗΣ ΘΑ ΕΙΧΑ ΝΟΣΤΑΛΓΗΣΕΙ ΝΑ ΔΩ ΞΑΝΑ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΟΥ.
      TZIMANI

      Διαγραφή
    2. Tζιμάνι
      είχες τόσο καλές αναμνήσεις από το δημοτικό σου σχολείο; Ελπιδοφόρο!
      ;-)

      Διαγραφή
  5. Αγαπητή μας Ευανθία πολύ ωραίο θέμα ανάρτησης.
    Η γνώμη μου είναι ότι επειδή ειμαστε κατ εικόνα πλασμένοι Του Μεγάλου Ποιητή και Δημιουργού, όλοι μας έχουμε ποιητική ''φλέβα''.
    Η Ποίηση ως δημιουργία εκτός του χαρίσματος Του Θεού, έχει να κάνει και με την καλλιέργεια της ψυχής του ποιητή, και εχθρός του ποιητή είναι οι στιγμές της ''ξερα'ί'λας της ψυχής'' --ίσως λόγο και της κακής ζωής του κατά καιρούς--, που δεν τον βοηθάει να δεί, να γευτεί και να αποδώσει δημιουργικά εκείνες τις ευαίσθητες νότες της ποίησης, που πηγάζουν έσωθεν.
    Πάντως ο έρωτας είναι αστείρευτη πηγή έμπνευσης και δημιουργίας, και η απουσία του έρωτα στην ζωή του ποιητή, είναι ο πολύ μεγάλος εχθρός που βασανιζει και ''φιμώνει'' τον ποιητή.
    Ας μην ξεχνάμε ότι πολύ μεγάλοι ποιητές υπήρξαν και πολύ μεγάλοι Άγιοι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μαρίνο μου
    Με τα δυο φτερά της ποίησης και της μουσικής, βρίσκει η καρδιά μας, το δρόμο της για τον Ουρανό...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ωραιότατη ανάρτηση με ηγαπημένο ασμάτιο από τον Αλκίνοο! :-)
    Η ποίηση είναι ένα από τα πολλά παράθυρα προς την Ουράνια Βασιλεία.
    Όταν είναι βέβαια είναι όντως ποίηση και δεν είναι φλυαρία και αποστεωμένος ακαδημαϊσμός, που θά'λεγε και κάποιος... :-)
    Χαιρετισμούς και καλή 40κοστή!!!


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @philaletheoo
    Οποία χαρά! Οποία χαρά!
    Χρόνια και ζαμάνιααα! (τι είναι τα ζαμάνια; )
    Καλή Σαρακοστή να έχουμε.
    Εν Μετα-νοία και εν Αγάπη..

    Φιλιά στην Παναγιώτα!
    ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Τωόντι, τωόντι! :-)
    Αι ευχαί μετεβιβάσθησαν.

    Κάθε καλόν καγαθόν, από τε πνευματικής και υλικής απόψεως! :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή