Τετάρτη 25 Μαΐου 2011

Ο δυτικός άνθρωπος δεν αποδέχεται την ύπαρξη πολιτισμών διαφορετικών από τον δικό του...

Αγαπημένο μου

όταν ήμουνα μικρή, αδυνατούλα και ποοοολύ χαζή, θυμάμαι τους μαυροδασκάλους στο σχολείου που προσπαθούσαν με τα μύρια όσα

(ποιηματάκια, εκθέσεις, θεατρικά, παραδοσιακούς χορούς, ομιλίες, ταρατατζούμ στις παρελάσεις που με συγκινούσαν μέχρι δακρύων, για Όνομααα!)

 να με κάνουν να συνειδητοποιήσω τη σπουδαιότητα της ελληνικής μου ταυτότητας.

 Μετά όταν μεγάλωσα, θυμάμαι άλλους δασκάλους που άρχισαν να λένε ότι αυτά τα περί πατρίδας ήταν ξεπερασμένες ...λαλακίες, ακροδεξιών φασιστόμουτρων

(αλήθεια ήταν ακροδεξιός, ο Μακρυγιάννης, η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους; ο Παπαφλέσσας, και οι λοιποί λεοντόκαρδοι των πρόσφατων αγώνων για την ανεξαρτησία της έρμης πατρίδας; τα έχω χάσει...έχω μπερδευτεί...σαν να πάσχει από... τυρογαλίαση τελευταία, η εγκεφαλική μου ουσία, η μοναδική περιουσία μου)...

Τούτου ένεκεν...
 άρθρα σαν και το  παρατιθέμενο, δεν είναι και ό,τι καλύτερο θα επιθυμούσα να διαβάσω βραδιάτικα, αλλά...επειδή η κατάσταση με τα κηρύγματα υπέρ  της παγκοσμιοποίησης,  μάς έχει γίνει πολυυύ στενός κορσές, στο παραθέτω, για να το μελετήσεις   και συ -αν έχεις κέφι- και να βγάλεις μόνο σου, τα δικά σου συμπεράσματα.

Αυτός  ο κυριούλης ο κουλτουριάρης ο Γάλλος κύριος Ρεζίς Ντεμπρέ,  που τον παρουσιάζει άριστα, ο Θανάσης Γιαλκέτσης μου φάνηκε και πολύ πρώτο "παιδί", ρε παιδί μου, στις διατυπώσεις του!

Σαλογραία
.........................................................................................

ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ

ΣΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ βιβλίο του με τίτλο «Eloge des frontizeres» (Gallimard, 2010), ο γάλλος μελετητής Ρεζίς Ντεμπρέ καταγγέλλει την αυταπάτη ενός κόσμου ο οποίος «δίχως σύνορα» θα ήταν ευτυχής, ενός κόσμου τέκνου της παγκοσμιοποίησης, που, στην πραγματικότητα, πίσω από την επίκληση οικουμενικών ανθρωπιστικών αξιών, τείνει να εξαλείψει κάθε διαφορετικότητα.



Οπως εξηγεί ο Ντεμπρέ, σήμερα ζούμε μια σχιζοφρενική κατάσταση.
Από τη μια μεριά εγκωμιάζονται η οικουμενικότητα και η παγκοσμιοποίηση, που υποτίθεται ότι καταργούν τα σύνορα, ενώ από την άλλη, από το 1990 έως σήμερα, έχουν δημιουργηθεί 29.000 χιλιόμετρα νέων συνόρων, στα οποία πρέπει να προστεθούν 18.000 χιλιόμετρα ηλεκτρονικών φραγμάτων, που βρίσκονται υπό κατασκευή.

Ολοι σχεδόν οι πόλεμοι που διεξάγονται σήμερα γεννιούνται από εδαφικά προβλήματα και το ζήτημα των συνόρων έχει κομβική σημασία ακόμα και στην Ευρώπη, όπως καταδεικνύει η κρίση στο Βέλγιο.

Με δυο λόγια, ανάμεσα στον κυρίαρχο λόγο και τη συγκεκριμένη πραγματικότητα η απόσταση γίνεται όλο και μεγαλύτερη.

Γι' αυτό, κατά τον Ντεμπρέ, επείγει να ξανασκεφτούμε δίχως φόβο και δίχως ταμπού την προβληματική του συνόρου, μια προβληματική που στο παρελθόν επικρίθηκε συχνά και απωθήθηκε.

Το να ζούμε χωρίς σύνορα είναι μια επιταγή της υπερνεωτερικότητας, η οποία δικαιολογήθηκε με την επίκληση ευγενικών αξιών.


Στην πραγματικότητα, πρόκειται μόνον για τη «ρομαντική» έκφραση του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος, στο όνομα της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων και των εργαζομένων, παρήγαγε μια φαινομενικά γενναιόδωρη ουτοπία.

Ενας κόσμος χωρίς σύνορα είναι μια ψευδής οικουμενικότητα, είναι ένας κόσμος στον οποίο τελικά κυριαρχεί μόνον ο ισχυρότερος.
Παραγνωρίζοντας σύνορα και ταυτότητες οδηγούμαστε σε μιαν εξαγνισμένη αποικιοκρατία, στην επικράτηση του εθνοκεντρισμού της Δύσης.

Ο δυτικός άνθρωπος δεν αποδέχεται την ύπαρξη πολιτισμών διαφορετικών από τον δικό του.

 Ισχυρίζεται ότι κατέχει οικουμενικές αξίες, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν παντού, και επομένως αισθάνεται παντού σαν στο σπίτι του.

Ο ξένος είναι δυνητικά ένας όμοιός του, ο οποίος όμως δεν το γνωρίζει ακόμα.
Πρέπει επομένως να εκπαιδευτεί.

Σε έναν κόσμο όμως που καταργεί την ιδέα του συνόρου, αποδυναμώνεται το θεμελιώδες ζεύγος μέσα/έξω, όπως και η έννοια της ετερότητας, η οποία διαλύεται σε μια φούσκα καλών ανθρωπιστικών προθέσεων, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια την ταυτότητά μας.


Σύμφωνα πάντα με τον Ντεμπρέ, το σύνορο είναι αναγκαίο για να αναγνωρίζουμε τον άλλον.

Αλλά δίχως το σύνορο δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε ούτε και τους εαυτούς μας.

Δίχως το έξω δεν υπάρχει το μέσα.
Αν εξαλειφθεί αυτή η διάκριση χάνεται και η έννοια της φιλοξενίας.

Το σύνορο είναι πάντοτε αμφίσημο.

Μπορεί να είναι ένας λόγος σύγκρουσης και πολέμου ή ένας τόπος ειρήνης και ανταλλαγής.

Εκεί όπου δεν υπάρχουν σύνορα συχνά υψώνονται τα τείχη, που είναι το αντίθετο του συνόρου.

Το τείχος πράγματι κρύβει τον άλλον, ενώ το σύνορο τον αναγνωρίζει, αποδεχόμενο την ταυτότητά του, πράγμα που μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα για μια πιθανή διαπραγμάτευση.

Το αντίδοτο στο τείχος είναι το σύνορο.

Να αναγνωρίσουμε τη σημασία του συνόρου σημαίνει να αναγνωρίσουμε την πολυπλοκότητα και την ποικιλία του κόσμου.

Οι νέες τεχνολογίες συνέβαλαν και αυτές στη διάδοση της αυταπάτης ενός κόσμου χωρίς σύνορα.

Η ψηφιακή επανάσταση γέννησε έναν ψηφιακό κόσμο και ο Ερμής, ο θεός της επικοινωνίας, μας έκανε να χάσουμε τα λογικά μας, υποσχόμενος ότι θα έχουμε πρόσβαση παντού και σε κάθε στιγμή.

Η εικονική μέθη απώθησε την ιστορία και τη γεωγραφία, με τις οποίες ωστόσο σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να αναμετρηθούμε εκ νέου, επειδή είναι δυνατόν να ψηφιοποιηθούν τα σημεία και οι εικόνες αλλά όχι τα σώματα και η ύλη.


Μια ηλεκτρονική διεύθυνση σίγουρα δεν είναι ένας τόπος στον οποίο μπορεί να κατοικήσει κανείς.

 Και δεδομένου ότι τα σημεία και τα ίχνη πάνω στις οθόνες δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τους ανθρώπους και τα πράγματα, σήμερα ανακαλύπτουμε εκ νέου την υλικότητα του κόσμου.


Είναι αλήθεια βέβαια ότι η κυκλοφορία των πληροφοριών γίνεται πιο εύκολα και αυτό είναι θετικό.

 Τελικά όμως η κουλτούρα που κυριαρχεί είναι η αμερικανική και μάλιστα το κύριο και εμπορικό της ρεύμα.

 Πράγμα που σημαίνει ότι ο τεχνολογικός οικουμενισμός ευνοεί συχνά την επικράτηση μιας κουλτούρας, μιας γλώσσας, ευνοεί δηλαδή την τυποποίηση και την ομοιομορφία.

Χωρίς να λησμονούμε ότι γενικά τα κυρίαρχα μέσα μαζικής επικοινωνίας αντανακλούν και προωθούν κυρίως την άποψη ενός πολύ μικρού τμήματος του πληθυσμού, δηλαδή της δυτικής ελίτ, η οποία ζει με την ουτοπία του νομαδισμού και της παγκοσμιοποίησης.

Σύμφωνα με τον Ντεμπρέ, η τεχνο-οικονομική παγκοσμιοποίηση παράγει την πολιτικο-πολιτισμική βαλκανιοποίηση.

Η τυποποίηση των τεχνολογιών και των τρόπων ζωής ευνοεί μιαν απώλεια ταυτότητας και αυτή με τη σειρά της υποκινεί απόπειρες θεμελίωσης νέων ταυτοτήτων πάνω σε θρησκευτική, γλωσσική ή περιφερειακή βάση.

Η κοινωνική μας πραγματικότητα αποτελείται από τρία επάλληλα στρώματα, που βρίσκονται συνεχώς σε ένταση μεταξύ τους: εκείνο των δεσμών του αίματος, εκείνο της εθνικής κοινότητας και εκείνο της παγκοσμιοποίησης.

Το πιο πρόσφατο στρώμα, εκείνο της υπερμοντέρνας παγκοσμιοποίησης, αφυπνίζει συχνά το πιο παλιό, εκείνο της ταυτότητας και του ανήκειν.

 Και έτσι η υπερνεωτερικότητα παράγει αρχαϊκή οπισθοδρόμηση.

Κατά τον Ντεμπρέ, χρειαζόμαστε μιαν ηθική του συνόρου, δεδομένου ότι δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από ένα κρυφό σύνορο ή από ένα σύνορο που γίνεται εμπόδιο.

 Το σύνορο, για να γίνει τόπος συνάντησης και επικοινωνίας, πρέπει να είναι ορατό, προφανές, κοινό και ρυθμιστικό.

Θανάσης Γιαλκέτσης

Πηγή: Εnet.gr
http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=277182
.........................................................................................................












































9 σχόλια:

  1. Πολύ ωραία προσέγγιση... Τι όμορφο να γίνει "το κάθε σύνορο τόπος συνάντησης". Είτε όταν αυτό το σύνορο ορίζει τον εθνικό μας τόπο, είτε όταν ορίζει την προσωπικότητά μας.
    Νομίζω ότι το να μπορέσουμε να βαδίσουμε ενάντια σε επικίνδυνους εθνικισμούς και ξενοφοβίες, θέλει τόσο κόπο, όσο να μπορέσουμε να δούμε τη διαφορετικότητα, να την αγαπήσουμε και να τη σεβαστούμε.
    Και τότε το σύνορο θα γίνει τόπος γιορτής...
    Ας μη ζητούμε να καταργηθεί ο Άλλος, ο Ξένος, ο Διαφορετικός... είναι όμορφο να υπάρχουν γιατί έτσι γεννιέται η Αγάπη, που δεν είναι τίποτε άλλο από μία κίνηση προς τα έξω, προς τον Άλλο, τον Ξένο, τον Διαφορετικό...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλή μου Σαλογραία, πρώτα θα ξεκινήσω με σχολιασμό της φωτογραφίας.

    Έτσι όπως την βλέπω, εκ πρώτης, με κάνει να σκεφτώ βρε το καημένο το πουλάκι, στο επόμενο δευτερόλεπτο θα το 'χει κάνει μια χαψιά ο όφις ο φαρμακερός και δεν έχει πάρει χαμπάρι τίποτα. Εκ πρώτης... Γιατί εκ δεύτερης, μου μοιάζει σαν να ξέρει πολύ καλά τι βρίσκεται πίσω του, αλλά έχοντας από κάπου την βεβαιότητα ότι δεν μπορεί να το αγγίξει ο όφις, λες και τον κρατάει ένα χέρι αόρατο εκεί στο ένα εκατοστό απόσταση, του έχει γυρίσει την πλάτη και του κάνει μπδδδδδ... Άγνωστο τι από τα δύο ισχύει, αλλά προτιμώ το δεύτερο!

    Στο θέμα μας τώρα. Εγώ έχω να πω το εξής. Όταν πήγα στο Άγιο Όρος, κάθε μοναστήρι, κάθε καλύβι που είδα, είχε και το σύνορό του. Είτε ήταν μάντρα, είτε ήταν τοίχος, είτε συρματόπλεγμα, είτε μια απλή πόρτα. Δεν αποτελούν όλα αυτά κατά μία έννοια ένα σύνορο; Για να το διαβώ σε κάθε περίπτωση το σύνορο αυτό, έπρεπε να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Πρώτα έπρεπε να έχω διαμονητήριο. Δεύτερο έπρεπε να με δεχθεί ο εκάστοτε μοναχός ή μοναχοί. Για να παραμείνω εκεί έπρεπε να πάρω την άδεια τους. Έπρεπε να σεβαστώ τον χώρο τους. Έπρεπε να εναρμονιστώ με τον τρόπο ζωής τους. Ρωτώ λοιπόν την εξής απλή ερώτηση. Γιατί θα έπρεπε να είναι διαφορετικά με την χώρα μου;

    Στο σπίτι μας, το ποιος έχει το δικαίωμα να εισέρχεται ή όχι σε αυτό, το σύνορό του δηλαδή, το ελέγχουμε εμείς. Εμείς αποφασίζουμε αν θέλουμε κάποιος να μπει ή όχι. Είναι το σύνορο το δικό μας και της οικογένειάς μας. Αν κάποιος εισέλθει εκεί χωρίς την άδεια μας, πιθανότατα είναι κλέφτης. Και σίγουρα θα βρει την αντίδρασή μας. Και ξαναρωτώ, γιατί θα πρέπει να είναι διαφορετικά με τη χώρα μου;

    Πάμε και στο καθένα άτομο τώρα. Καθένας από εμάς έχει το δικό του σύνορο που ορίζεται από την προσωπικότητά του. Το αν θα κάνουμε παρέα με κάποιον ή όχι, το αν θα του μιλήσουμε ή όχι, αν θα του πούμε τις σκέψεις μας ή όχι και ο άλλος τις δικές του, δεν αποτελεί ένα σύνορο; Η παραβίαση αυτών των προσωπικών συνόρων συνήθως ονομάζεται παρενόχληση και κατά περίπτωση τιμωρείται από τον νόμο. Ειδικότερα για εμάς τους Χριστιανούς, ο ίδιος ο Πλάστης μας σέβεται το σύνορο που οριοθετεί η ελευθερία της επιλογής μας και δεν το παραβιάζει για κανένα λόγο. Αν επιλέξουμε να μείνουμε μακριά Του και να Τον αφήσουμε εκτός των συνόρων μας, Εκείνος το σέβεται. Ποιός; Ο Θεός! Αυτή λοιπόν την φορά δε θα ρωτήσω, αλλά θα πω ότι σίγουρα δεν πρέπει να είναι διαφορετικά για την χώρα μου!

    Όποιος λοιπόν μου λέει ότι το σύνορο της χώρας μου δεν θα έπρεπε να υπάρχει, τον προκαλώ να καταργήσει πρώτα πρώτα το σύνορο που οριοθετεί η πόρτα του, και μετά το κουβεντιάζουμε για παραπέρα.

    Επίσης, δεν κρατιέμαι να μη σχολιάσω και εκείνη την απορία σου για το αν ήταν ακροδεξιοί οι Μακρυγιάννης, Μπουμπουλίνα, Μαντώ Μαυρογένους, Παπαφλέσσας κλπ. Για τους Τούρκους και τους πουλημένους δικούς μας, υποθέτω πως ναι, ήταν ακροδεξιοί. Ευτυχώς για εμάς τους υπόλοιπους! Μη φοβάσαι καλή μου Σαλογραία δεν έχει τυρογαλιάσει ακόμα η εγκεφαλική σου ουσία. Οι αξίες μας έχουν τυρογαλιάσει.

    Ήλος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σαλογραία,
    ὅσοι δέν ἔχουν καταπιεῖ τό παραμύθι, "ὁ καλός κόσμος δέν ἔχει σύνορα" θά κρίνουν ὥς λογικές τίς παραπάνω σκέψεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δεν μου ανεβάζει τα δικά μου σχόλια ως Σαλογραία.Πρέπει να υπογράφω ως ανώνυμος.
    Ποιος ξέρει πότε θα διορθωθεί το πρόβλημα;
    Κούμουλους που είσαι τζίνι τεχνολογικό, ξέρεις κάτι;
    Για δώσε βοήθεια στη γραία να περάσει το δρόμο!!!
    :-)
    Σαλογραία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Λένα και ΉΛΕ
    τα σχόλια υπέροχα...
    Απλώς ΥΠΕΡΟΧΑ, λέγωωωω!
    Σας ευχαριστώωωω!
    ΣΑΛΟΓΡΑΙΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Σαλογραία μου,
    το άρθρο αυτό ρηματοποίησε πολλές σκέψεις και ανησυχίες μου, με τρόπο χαριτωμένο και έξυπνο.
    Επίσης πυροδότησε ψάξιμο πολύ που μου ξεκαθάρισε το μυαλό.
    Να είσαι καλά!
    Ευχαριστίες.
    Ο Θεός μαζί!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Μάριαν γλυκειά

    χαίρομαι που πήρες βοήθεια

    (μα και τα σχόλια που ακολούθησαν είχαν ΤΟ επίπεδο!)
    Να είναι καλά ο Γιαλκέτσης που μας παρουσίασε τον Γάλλο διανοούμενο που κι αυτός τα φώτα του από τα κείμενα της αρχαϊκής σκέψης- Ελληνικής και ΕβραΪκής θα έλεγα- τα προσέλαβε.

    Φιλιά πάντα με αγάπη
    Σαλογραία

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Συννεφάκι μου
    το σχόλιό σου
    μου γεμίζει της καρδιάς την πλατεία!
    :-)

    ΣΑΛΟΓΡΑΙΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Α, να.
    Πώς γίνεται να εμφανίζονται όλων των άλλων τα ονόματα (Λένα Μ, cummulus, Marian, Georgia) και το δικό σας να μην εμφανίζεται;

    ΑπάντησηΔιαγραφή