Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2014

H Χριστοειδής μεταμόρφωση του νου



᾿᾿Επ τ ερ μνμ το Αγου Γρηγορου το Παλαμ (14 Νοεμβρου)

Η χριστοειδς μεταμρφωση το νο

Το Καθηγητο
κ. Γεωργου Μαντζαρδου
τς Θεολογικς Σχολς
Πανεπιστημου Θεσσαλονκης
«᾿Ασκητικος γωνσμασι
καθαγνσας τν νον ν τ Αθ,
Γρηγριε, γγελικς πολιτεσω»

Οι   γνες γι τν ξαγνισμ το νο κα ο προσπθειες
γι τὸ σωστ προσανατολισμ του 
παραμνουν συνθως γνωστα στν ποχ μας
θεωρονται περιττς πολυτλειες, 
πο δν φορον τν πλ Χριστιαν.

Οσοι μλιστα μφορονται π τ πνεμα κποιου πρακτικο,
πως νομζουν, Χριστιανισμο, ντιμετωπζουν τ πργματα ατ
ς παραπλανητικς θεωρες, πο μλλον κτρπουν τν πιστ
π τὸ κριο ργο του.

Μνο πρακτικ θρησκευτικτητα, πο περιορζεται στς φθαλμοφανες νγκες
 κα ναζητε τν μεση ντιμετπισ τους, 
θεωρεται ς αθεντικς Χριστιανισμς  πραγματικ ᾿Ορθοδοξα.

Ατ λλωστε συνδυζεται κα μ τν νυπμονη διθεση τοῦ νθρπου ν δε κα ν θαυμσει μσως τ ποτελσματα τν νεργειν του, 
κα σ᾿ ατ τν συνθισαν ο μηχανς, πο ξυπηρετον, 
λλ κα πηρεζουν τσο τ ζω του.

Μοχθομε γι ν᾿ ποκτσουμε μηχανς, κινομαστε μ τς μηχανς, 
σκεπτμαστε μ τς μηχανς κα τελικ γινμαστε κα ο διοι
μηχανς «κατ᾿ εκνα κα καθ᾿ μοωσιν» τν μηχανν πο κατασκευζουμε.

Δν χουν νον ο μηχανς, γι ν τν ξαγνσουν
 καὶ ν τν προσανατολσουν σωστ.

Ξεχνομε κι μες τι φελουμε ν ξαγνσουμε 
κα ν προσανατολσουμε σωστ τ νο μας. ᾿

Αλλ ο μηχανς χρειζονται τ νο μας ξαγνισμνο
 κα σωστ προσανατολισμνο, γι ν λειτουργσουν σωστ
κα ν μ στραφον ναντον μας.

Κι πειδ σμερα, περισστερο π σο ποτεδποτε λλοτε,
κυριαρχε στ ζω μας μηχαν, νγκη ν ξαγνσουμε κα ν
προσανατολσουμε σωστ τ νο μας προβλλει πιτακτικτερα.
***
Ολο τ κακ στν κσμο ξεκινει π τ νο μας.

Ατς λλωστε ποτελε τ ψηλτερο στοιχεο τς πρξες μας.

Η «κατ᾿εκνα» Θεο δημιουργα το νθρπου
ποτυπνεται πρωτστως στ νο.

Ατς εναι τ «σοπτρον», δηλαδ καθρφτης, 
πο ντικατοπτρζει τ Δημιουργ του.
Οταν νος το νθρπου εναι στραμμνος πρς τ Θε
δχεται τ θεο φς κα γνεται φς διος.

Οταν μως ποστρφεται τ Θε, χνει τ φς του, 
σκοτζεται κα κινεται στ σκοτδι. 

Υποδουλνεται στς μριμνες κα τς φροντδες το κσμου, 
λλοτρινεται π τ θρυβο κα τν ταραχ του
κα λησμονε τ Θε κα τν αυτ του.

«Σχολσατε κα γντε τι γ εμι Θες»
λει τ Πνεμα τοΘεο μ τ στμα το ψαλμωδο.

Οταν γνωρζουμε ποις εναι Θες, ττε μαθανουμε
 κα ποις εναι ληθινς νθρωπος.
Όπως Θες, λει γιος Γρηγριος Παλαμς, τσι κα νος
το «κατ᾿ εκνα Θεο» δημιουργημνου νθρπου, χει οσα κανργεια.

᾿Ενργεια το νο εναι σκψη. 

Οταν νος το νθρπου
σκοτισθε, σκψη του, πο κινεται στ σκοτδι, αχμαλωτζεται
στς ασθσεις κα τ πθη κα γνεται κτηνδης δαιμονιδης.

«Νος γρ ποστς το Θεο κτηνδης γνεται δαιμονιδης, κα
τν ρων ποστατσας τς φσεως...τας σαρκικας πιθυμαις
κδοτον αυτν ποιε, κα μτρον δονς ο γινσκει» 3

Ατ συνβη μ τν πτση το νθρπου. 

Κα ατ ξακολουθε
ν συμβανει μ λους τος πγονους το ᾿Αδμ. 

Η πτση τοπρτου νθρπου συμπαρσυρε λκληρη τν νθρωπτητα.

Γι᾿ ατ χρειστηκε ν ρθει νος ᾿Αδμ, Χριστς, γι ν
καταστε παρχ τς καινς κτσεως, τς ᾿Εκκλησας.
Κα δωσε τς ντολς Του, ο ποες εναι τ φς τς νας ζως, 
πο καλονται ν ζσουν ο πιστο.
***
Μ τ Μυστρια τς ᾿Εκκλησας, τ Βπτισμα, τ Χρσμα, τ θεα
Εχαριστα κατοικε στν νθρωπο Χριστς.
Ατ δν σημανει τι Χριστς μεταβλλει ατομτως τν νθρωπο
 μ κποιο μηχανικ τρπο.

Ο νθρωπος ξακολουθε ν διατηρε τ φση του.

Ο Χριστς νογει τ δρμο τς νακαινσεως κα προσφρει
 τὴ Χρη του, γι ν τν κολουθσει νθρωπος μ τν λεθερη
βολησ του.

Άν ατς δν θελσει ν οκειωθε τ Χρη το Θεο,
ν δν προσπαθσει ν συντονσει τ θλημ του μ τ θλημα το
Θεο κα ν ρυθμσει τ ζω του σμφωνα μ τς ντολς Του,
Χρη παραμνει καρπη.

᾿Εμες, λει ᾿Απστολος Παλος «νον Χριστο χομεν»

 Ο Χριστιανς δηλαδ χει τ νο κα τς σκψεις το Χριστο.

Όπως καθρφτης, λει γιος Γρηγριος Παλαμς, ταν
δεχθε τν λιακ κτνα, δημιουργε κα τ δικ του κτνα, τσι κα
νος το νθρπου, ταν δεχθε τ φς το Χριστο, γνεται φς
κα διος, κα κτινοβολε τ φς ατ κα στος λλους.

Γι ν᾿ κτινοβολσει μως καθρφτης τ λιακ φς, πρπει ν
εναι καθαρς. Αν εναι λασπωμνος μαυρισμνος, σο φς κα ν
πσει πνω του, δν νακλται.

Τ διο συμβανει κα μ τ νο το νθρπου.
Οταν εναι σκοτισμνος λασπωμνος, 
τ φς το Χριστο, νος το Χριστο
δν καθρεφτζεται πνω του.

Η μαρτα σκοτζει τ νο το νθρπου 
κα τ πθη συσσωρεουν λσπη πνω του.
Ετσι νθρωπος ζε ρμην το Θεο κα
τς χριτς του. 

Γνεται κτηνδης δαιμονιδης.

Κτηνδης μ τ
ν κυλιται διος στ λσπη, κα δαιμονιδης μ τ ν παρασρει
κα λλους σ᾿ ατν, κα ν γνεται στα μολνσεως κα καταστροφς.

Πσο δν ποφρουμε διατερα σμερα π τς καταστσεις ατς!

Πσο δν συλλαμβνουμε κα τν αυτ μας θμα ατν τν
καταστσεων!
Η διρθωση π τ νοσηρ ατ πνευματικ κατσταση παιτε
τν κθαρση, τν ξαγνισμ το νο μας. «᾿Ασκητικος γωνσμασι
καθαγνσας τν νον» γιος Γρηγριος γινε δκτης κα κρυκας
το Φωτς τς Χριτος.
Κι μες, τ πρτο πο χουμε ν κνουμε, εναι ν μιμηθομε
νλογα μ τ δναμη κα τ φιλτιμ μας τν Αγιο.
***
Η  διρθωση το νο, πως διδσκει γιος Γρηγριος Παλαμς,
 ρχζει μ τν πιστροφ του στν αυτ του.

Άν δν ποκολλσει νθρωπος τν νργεια το νο του, 
δηλαδ τς σκψεις κα τος συλλογισμος του, π τ πθη κα τν μαρτα, 
ν δν συχσει κα δν πιστρψει ν μετανοίᾳ στν αυτ του κα τ Θε
δν μπορε ν βρε τν πραγματικ πλοτο πο λαβε.

Ερμηνεοντας γιος Γρηγριος τν παραβολ το ᾿Αστου, λει
τι περιουσα το νθρπου εναι νος του.

Οταν νθρωπος
κτραπε στν μαρτωλ ζω
νος του διασκορπζεται κα προσκολλται στ πθη.

Ττε νθρωπος λιμοκτονε πνευματικ κα δν
σζεται, ν δν μετανοσει κα δν πιστρψει στ Θε.

Η μετνοια κα πιστροφ το νο μας στ Θε δν γνεται μ
κποια κνηση πρς τ πειρο.

Δν γνεται κν μ κποια κνηση πο στρφεται ξω π μς.

Γνεται μ τν πιστροφ στν αυτ μας.

 Γνεται μ τν πιστροφ τς νργειας το νο μας, 
τς σκψεως κα τν συλλογισμν μας, 
στν «κρυπτν τς καρδας νθρωπον» .

Γνεται μ τν
προσωπικ συνντηση κα νωση μ τ Θε, πο σκηννει μσα
μας, γι ν καθαρσει τ νο κα τν καρδι μας κα ν τ λαμπρνει
μ τ φς τς θεας δξας του.

Αφτου βαπτισθκαμε στ νομα τς Αγας Τριδος
κα νταχθκαμε στν ᾿Εκκλησα το Χριστο
χουμε τν διο τ Χριστ μσα μας.

Γι᾿ ατ λλωστε φρουμε κα τ νομ του, λεγμαστε Χριστιανο.

Ατ μως συνεπγεται κα νλογη συμπεριφορ πναντι στ
Χριστ κα στς εκνες το Χριστο, πο εναι ο συννθρωπο μας.


Στν περικοπ τς κρσεως πισημανεται 
τι κρση τν νθρπων π τ Χριστ 
θ πραγματοποιηθε μ βση τν γπη ποὺ δειξαν πναντ του.

Ττε θ πε σ᾿ ατος πο βρσκονται στ δεξι του:

 «Δετε ο ελογημνοι το Πατρς μου, κληρονομσατε τν τοιμασμνην μν
βασιλεαν π καταβολς κσμου. ᾿Επενασα γρ, κα δκατ μοι
φαγεν, δψησα, κα ποτσατ με, ξνος μην, κα συνηγγετ με,
γυμνς, κα περιεβλετ με, σθνησα κα πεσκψασθ με, ν φυλα-
κ μην, κα λθετε πρς με».

Κα στν πορα τν δικαων γι τ πτε εδαν τ Χριστ πεινασμνο κα τν θρεψαν διψασμνο κα τν πτισαν ξνο κα τν
περιθαλψαν, πντηση το Χριστο θ εναι:

«᾿Εφ᾿ σον ποισατε ν τοτων τν δελφν μου τν λαχστων, μο ποισατε».
.
Στ πρσωπο το πλησον βρσκεται διος Χριστς.

Γι᾿ ατ κα γπη πρς τν πλησον, 
πο εναι γπη πρς τν διο τ Χριστ
χει πρωταρχικ σπουδαιτητα στ χριστιανικ ζω.

᾿Αλλ Χριστς, πο βρσκεται στ πρσωπο το πλησον μας,
βρσκεται κα σ μς· στν καθνα μας.

Κα ταν μες τν λησμονομε, κτυπει τν πρτα τς καρδις μας,
γι ν το νοξουμε ν ρθει κα ν δειπνσει μαζ μας.

Η τροφ το Χριστο, πση του, στγη του, τ νδυμ του, 
ἡ νπαυσ του βρσκονται στν καρδι μας.

Βρσκονται κε, πουπρπει ν συγκεντρνεται νος μας.

Οταν σκορπζουμε τ νο μας στ πθη κα τς πολασεις, 
ταν τν ξαντλομε στς βιοτικς μριμνες κα τν ποξεννουμε
πὸ τν πνευματικ τροφ
ταν τν φνουμε ν περιπλανται νστιος
στν θλιτητα κα τν ταραχ τς μαρτωλς ζως, 
φνουμε τ Χριστ μσα μας πεινασμνο κα διψασμνο, ξνο, 
γυμν, σθεν κα φυλακισμνο.

Κα ταν δν δεχνουμε γπη πρς τ Χριστ πο κτυπει τν
πρτα τς καρδας μας, εναι φυσικ ν μ δεχνουμε γπη κα
ταν μς προσεγγζει μ τ πρσωπο το πλησον μας.
***
Η  γπη το νθρπου γι τ Θε τν πλησον γεννιται
πεθανει μσα στν δια τν καρδι του: στν «κρυπτν τς
καρδας νθρωπον».

᾿Εκε πο συγκντρωνε γιος Γρηγριος
Παλαμς, πως κα λοι ο γιοι τς ᾿Εκκλησας μας, 
ξαγνισμνο τνο του.

Οταν νος το νθρπου ποσπται π τ πθη κα τν
μαρτα, ταν συχζει κα πιστρφει ν μετανοίᾳ κα προσευχ
στν καρδι, συναντ τ Χριστ κα φωτζεται π τ φς του.


Γι᾿ ατ κα προσευχ πο συνδεται μ τν περισυλλογ το
νο περιορζεται σ μα μνο φρση, «Κριε, ᾿Ιησο Χριστ, λησν
με», στε ν μ διασπται νος, λλ ν συγκεντρνεται στ
νομα το Χριστο κα στν ατηση το λους του.

Ετσι φανζεται μαρτα μσα στν νθρωπο κα καρποφορε
ἡ χριστιανικ ζω. Ετσι πραγματοποιεται «ζωηφρος νκρωσις»
τοῦ θελματος κα τν σκψεν του, κα νταξ τους
 στος περιριστους ρζοντες τς θεας λευθερας.

Ετσι μπορε ν λει κα ατς μαζ μ τν ᾿Απστολο Παλο:

 «Ημες δ νον Χριστο χομεν».
᾿Απ τ σκοτισμνο νο το νθρπου ρχισαν κι ξακολουθον
ν δημιουργονται λα τ κακ μσα στν κσμο.

Γι᾿ ατ κα ξαφνισ τους εναι δυνατ μνο μ τ φωτισμ το νο π τ
φς το Χριστο· μ τ χριστοειδ μεταμρφωσ του.

Ατ τν σωτερικ μεταμρφωση ζησε μ τ σκητικ γωνσματα
γιος Γρηγριος Παλαμς, κα σ᾿ ατν καλε λους μ τὴ μνμη του.

Ο Αγιοι, λει Μ. Βασλειος, ς εκνες «μψυχοι τς κατ Θεν πολιτεας, 
τ μιμματι τν γαθν ργων πρκεινται» .

Αν θλουμε ν τιμσουμε τ μνμη το Αγου, 
καλομαστε νὰ μιμηθομε, σο μπορομε, τ ργα του.

Ν καθαρσουμε, σο εναι δυνατ, τ νο μας κα ν τν φσουμε, 
πως τν φησε κι κενος, ν δηγηθε πρς τ Θε 
κα νφωτισθε μ τ κτιστο φς του.

Μγιστος ταν κενος, λχιστοι μες. 

Οταν μως κι μες κνουμε τ λχιστο πο μπορομε, 
θ χουμε τ δικαωμα ν πευθυνθομε πρς τν Αγιο κα ν το πομε:

«᾿Αλλ᾿ ς νος Νο τ πρτ παριστμενος,
Πρς Ατν τν νον μν, πτερ, δγησον,
να κρζωμεν, χαρε κρυξ τς χριτος»
.
(*) Περιοδ. «᾿Ορθδοξη Μαρτυρα» Κπρου, ρ. 45/Χειμνας 1995, σελ. 21-25.

πηγή:http://www.hsir.org/Theology_el/3e3012GrhgorPal.pdf
............................................................................................................


.

8 σχόλια:

  1. Πολλή ωραία ανάρτηση.
    Μη ξεχνάμε την κάθαρση του νου και το πεδίο
    μάχης την καρδιά !
    Σας ευχαριστούμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Φίλ. ανων. της 30 Νοέμβρη

    Χαίρομαι αν λάβατε ωφέλεια από τις Ορθόδοξες επισημάνσεις πάνω στα θέματα του πνευματικού αγώνα που έκανε ο καθηγητής. Είναι τόσο δυνατά τα αντίΧριστα ερεθίσματα γύρω μας που αλίμονο αν δεν μελετάμε τα ουσιώδη για τις πνευματικές μας ισορροπίες ζητήματα.

    Καλό μήνα εύχομαι για όλους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. "Αὐτὸς (ὁ νοῦς) ἄλλωστε ἀποτελεῖ τὸ ὑψηλότερο στοιχεῖο τῆς ὑπάρξεώς μας, καί) ᾿Ενέργεια τοῦ νοῦ εἶναι ἡ σκέψη"
    Οἱ ὐλιστές λένε, ὅτι τό βασικό (ὑψηλότερο) στοιχεῖο τῆς ὕπαρξης μας εἶναι ἡ ὕλη, παράγωγο τῆς ὁποίας εἶναι ἡ σκέψη.
    Χαώδης ἡ διαφορά, κυρία Σαλογραῖα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. A το λατρεμένο, παλιό ΑΞΕΧΑΣΤΟ μας φίλο τον Cummulo!
    :-) Όλα καλά, πουλάκι μου,
    ( ;-("Μανδάμ, αποφάσισε! Είναι ο Γαιδαρός σου, ή είναι το πουλάκι σου; κάθε τόσο με μπερδεύεις!")

    Δεν θα την έλεγα χαώδη τη διαφορά. Χωρίς την ύλη, δεν μπορεί να αναπτυχθεί και να λειτουργήσει και να ωριμάσει το πνεύμα μας. Με το θάνατο, αποχωριζόμαστε ΓΙΑ ΛΙΓΟ την ύλη του σώματος και μετά θα την επαναπροσλάβουμε, αυτήν την ύλη, αφθαρτοποιημένη και δοξασμένη στους αιώνες (εμείς που θα πάμε ..χμ...στον Παράδεισο μάλλον!)
    ;-)
    Αλιά στους άλλους. Που θα τους φάει η μαύρη Κόλαση!
    ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ετσι για να ξυπνάμε, Μεγάλε Σεραφείμ!

    π. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ!! "ΔΕΝ ΚΗΡΥΣΣΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΜΜΙΑ ΑΙΡΕΣΙ"!!!

    Ἡ διαστρέβλωση, βέβαια, ὁδηγεῖ σὲ ὀργή, ὅποιον ἀκούσει τὸν δεύτερο Εἰσηγητή , τὸν ἀνεκδιήγητο π. Βασίλειο Παπαδάκη, ὁ ὁποῖος τόλμησε νὰ πεῖ χωρὶς νὰ τὸν ἀντικρούσει ὁ Πειραιῶς, ὅτι δὲν ὑπάρχει αἵρεση τοῦ ...Οἰκουμενισμοῦ!!! Καὶ τότε -εὐφυέστατε π. Βασίλειε- ποιά αἵρεση ἀναθεμάτισε δυὸ συνεχεῖς χρονιὲς ὁ Μητροπολίτης ποὺ διοργάνωσε τὴν Ἡμερίδα, ὁ κ. Σεραφείμ;
    (Από τον Τρελογιάννη)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ;-0 Ποιος είναι αυτός ο π. Βασίλειος Παπαδάκης;
    Δεν έτυχε να τον γνωρίσω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Γιά ρωτήστε τον Ιατρόν Κυπριανόν.
    η μαλλον Γλουγκάρατε- π. Βασίλειος Παπαδάκης-

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Είδα μια δημοσίευση τώρα σε αλλο ιστολόγιο.

    Λυπήθηκα για άλλη μία φορά, αλλά ζούμε σε έναν Δυτικό κόσμο που ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ ΌΤΙ ο καθένας μπορεί να διατυπώνει ό,τι γνώμη επιθυμεί και ΜΑΚΑΡΙ να ΜΗΝ βρίσκεται κάποιος να του κόβει το κεφάλι, επειδή διαφώνησε μαζί σου.

    Αγαπώ το Θεό, φίλτατε, Κυριώτατα επειδή ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΑΠΟΛΥΤΩΣ.

    Αν ο ίδιος ο άνθρωπος επιθυμεί με τα έργα και την ομολογία του να παραδώσει εαυτόν στον Εξαποδώ, ο Κύριος θα ΣΕΒΑΣΤΕΙ την ΕΠΙΛΟΓΗ του και θα τον αφήσει να πάρει το δρόμο του.

    Οι άνθρωποι, αδερφέ, που παλουκώνουν πάντα αντιφρονούντα,
    αυτοί είναι που με ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΟΥΝ με τις πρακτικές τους, με τους Χωροφυλάκους που επιστρατεύουν, τις κατασχέσεις, τις εξορίες ...

    (Βλέπε παράδειγμα π.Χρυσοστόμου Σπύρου, τον Αλίμονο τράβηξε ο ΑΓΙΟΣ άνθρωπος από τον επίσκοπο Ιεροθεο Τσαντίλη, ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΩΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΑ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή