Την ώρα που ορισμένοι δήμοι, όπως της Θεσσαλονίκης, έχουν δρομολογήσει τη διαδικασία για κατασκευή του αποτεφρωτηρίου, η Εκκλησία "φυλάει Θερμοπύλες", σε μια προσπάθεια να κρατήσει ακέραιη και αλώβητη την ελληνορθόδοξη παράδοση.
Αυτό υποστήριξε, ο πρωτοπρεσβύτερος και ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Μεταλληνός, συμφωνώντας απολύτως με την πρόσφατη εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδας, σύμφωνα με την οποία δεν θα γίνεται νεκρώσιμος ακολουθία και μνημόσυνο σε όσους επιλέγουν την αποτέφρωση.
"Η αποτέφρωση δεν έχει καμία σχέση με την ορθοδοξία και τον ελληνισμό.
Οι Έλληνες δεν αποτεφρώναμε στην αρχαιότητα. Οι Έλληνες εκηδεύαμε.
Εάν πάτε στον τύμβο του Μαραθώνος, θα βρείτε σκελετούς.
Κάνουν ανασκαφές πολλές φορές εδώ στην Αθήνα και βρίσκουν από την αρχαιότητα σκελετούς.
Πριν μερικά χρόνια, στην οδό Πατησίων, πάνω από 170 σκελετούς βρήκαν από την αρχαιότητα" τόνισε ο π. Μεταλληνός.
Και πρόσθεσε: "Πότε έκαιγαν ή κυρίως άφηναν άταφο το σώμα.
Ή όταν είχαμε προδοσία ή μολυσματικές νόσους. Τότε καίγανε.
Αλλά κυρίως στην προδοσία.
Άρα όταν καίμε έναν άνθρωπο είναι σαν να λέμε ότι είναι προδότης και τον καίμε.
Η κηδεία είναι το σώμα. Εμείς είμαστε ορθόδοξοι Έλληνες.
Ανατολίτες και λοιπά, ας κάνουν ό,τι θέλουν.
Είναι μια παράδοση και μετά θεολογία.
Θα σας πω ένα παράδειγμα. Εγώ είμαι Κερκυραίος.
Στην Κέρκυρα υπάρχει ακέραιο και θαυματουργό το σώμα του Αγίου Σπυρίδωνος.
Στην Κεφαλονιά, ο Άγιος Γεράσιμος.
Αν κάψουμε, δεν θα ξέρουμε ποιος είναι Άγιος μετά,
γιατί το λείψανο ευωδιάζει και μένει άφθαρτο.
Είναι απόδειξη της ορθοδοξίας ότι ο Θεός κατοικεί μέσα στο λείψανο.
Επομένως είναι πάρα πολλοί λόγοι που η ελληνορθόδοξη παράδοση
και όλων των ορθοδόξων δεν καίει".
Και κατέληξε: "Το ίδιο ίσχυε και στον δυτικό χριστιανισμό.
Τώρα μπήκαν μέσα η αθεΐα και όλα αυτά τα ζητήματα,
τα οποία οδηγούν σε άλλες αποφάσεις.
Ε, δεν θα ακολουθήσουμε και εμείς τον ίδιο δρόμο".
..........................................................................................................................
...........................................................................................................................
ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΖΟΜΕΝΟ
ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΥΣΕΩΣ ΤΩΝ
ΝΕΚΡΩΝ
ὑπό
π. Νικηφόρου Νάσσου
Ἀπίστευτο,
ἀλλά
δυστυχῶς ἀληθινό!
Στό Δῆμο Βόλου καί στό χώρο
τοῦ
Δημοτικοῦ Κοιμητηρίου,
ὅπως
λέγεται, θά κατασκευαστεῖ τό
πρῶτο ἀποτεφρωτήριο νεκρῶν στήν Ἐλλάδα! Ἀπό τήν ὄμορφη πόλη μας θά
ξεκινήσει, δυστυχῶς,
αὐτή ἡ ἀσέβεια! «Εἰς ποίους καιρούς
τετήρηκας ἡμᾶς Κύριε»!
Ἀλλά ἄς κάνουμε κάποιες ἀπαραίτητες ἐπισημάνσεις ἐπί τοῦ θέματος.
Στόν
Χριστιανισμό ὡς Ὀρθοδοξία, ἡ ἀνθρωπολογία εἶναι ἀρρήκτως συνυφασμένη μέ
τήν Θεολογία καί δέν μπορεῖ νά ξεχωριστεῖ ἀπό αὐτήν ἐπειδή ἔτσι ἀρέσει στούς ἀνθρώπους τοῦ σκότους, οἱ ὁποῖοι διά μέσου τῶν αἰώνων πολυειδῶς καί πολυτρόπως
πολεμοῦν
τόν Ἀληθινό
Θεό καί τήν ἐπί
γῆς ζῶσα εἰκόνα τοῦ Θεοῦ.
Στό ἀνθρωπολογικό ἐπίπεδο, λοιπόν, ἡ Ὀρθοδοξία βλέπει τήν
κορωνίδα τῆς
θεία δημιουργίας, αὐτόν
πού ἀποτελεῖ τήν «ἀνακεφαλαίωσιν τῶν τοῦ Θεοῦ κτισμάτων»[1], τόν ἄνθρωπο, συνθετικά. Τόν
θεωρεῖ ἑνωτικά καί ὄχι
διαιρετικά ὅπως τόν βλέπουν οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ἀρχαίους φιλοσόφους.
Σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη Παράδοσή μας,
τό σῶμα ἀποτελεῖ ἀναπόστατο
ὀντολογικό
στοιχεῖο
τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος δέν ὑπῆρξε χρονική στιγμή
κατά τήν ὁποία
νά ὑπῆρχε χωρίς σῶμα, διότι ἐξ ἀρχῆς ὁ πλάστης ἥνωσε δύο στοιχεῖα στόν ἄνθρωπο ἀχωρίστως καί ἀδιαιρέτως[2].
Ὁ ἄνθρωπος, ὡς ὁ
μέγας κόσμος μέσα στόν μικρό, εἶναι τό μεθόριο μεταξύ δύο κόσμων, ἡ συμπύκνωση, ἡ συμπερίληψη τοῦ σύμπαντος, ἀφοῦ ἑνώνει τό νοερό καί τό
αἰσθητό.[3]
Τό σῶμα, ὡς τό ἕνα ἀπό τά δύο συστατικά
στοιχεῖα τῆς ὑπάρξεώς τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι ἱερό, προοριζόμενο
νά «συνδιαιωνίσει τήν ψυχή» (Ἀθηναγόρου, περί Ἀναστάσεως), νά
ζήσει καί αὐτό
στήν ἀτέρμονη
Αἰωνιότητα,
μετά τήν κοινή Ἀνάσταση
τῶν ἀνθρώπων, κατά τήν
Δευτέρα, Ἔνδοξο
Παρουσία τοῦ
Χριστοῦ.
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὅπως γνωρίζουμε, καταφάσκει τό
ὑλικό
σῶμα,
τό τιμᾶ
καί τό σέβεται, διότι καί αὐτό μετέχει τῆς χαρισματικῆς θεώσεως, ὅπως ὑπογραμμίζεται ἀπό κορυφαίους Πατέρες καί ἐμπειρικούς Θεολόγους, ὅπως λ.χ. τόν ἅγιο Συμεών τόν Ν.
Θεολόγο, τόν ἅγιο
Γρηγόριο Παλαμᾶ κ.ἄ.
Τό ἀνθρώπινο σῶμα εἶναι Ναός Θεοῦ κατά τόν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο, ὁ ὁποῖος γράφει πρός τούς
Κορινθίους: «ὑμεῖς
ναός Θεοῦ ἐστέ
ζῶντος»[4].
Ἡ ἀξία καί ἱερότητα τοῦ σώματος παρουσιάζεται σέ πολλά ἁγιογραφικά καί
πατερικά ἐδάφια,
τά ὁποῖα παραλείπουμε γιά τό
στενόν τοῦ χώρου.
Καί ἡ ταφή τοῦ σώματος μετά θάνατον διδάσκεται στήν πράξη ἀπό τήν Ἐκκλησία μας, ἀπό τόν Ἴδιο τόν «Παθόντα
καί Ταφέντα δι᾿ ἠμᾶς» Κύριο
Ἰησοῦ Χριστό, ἀπό τούς ἁγίους Ἀποστόλους καί τούς
Πατέρες καί ἐφαρμόζεται
ἀπό ὅλους τούς πιστούς.
Ἡ ὅλη Παράδοσή
μας δέχεται τήν ταφή τῶν
σωμάτων, μιά πράξη πού ἤδη ἀπό τόν Ἀπόστολο Παῦλο παραλληλίζεται μέ
τή σπορά τοῦ
κόκου τοῦ
σιταριοῦ
καί συνδέεται μέ τήν προσδοκία τῆς νέας ζωῆς.[5] Ἀπό πλευρᾶς Κανονικοῦ Δικαίου τῆς Ἐκκλησίας θά μπορούσαμε
νά ποῦμε ὅτι ὑπάρχουν ἔμμεσες ἀναφορές καί θέσεις ὅτι ἡ ταφή εἶναι ὁ μόνος κανονικός
τρόπος μεταχειρίσεως τῶν
νεκρῶν
σωμάτων, γι᾿ αὐτό καί ἀναφέρεται στόν ΙΓ΄
Κανόνα τῆς
Α΄ Οἰκ.
Συνόδου ὅτι «περί τῶν ἐξοδευόντων
ὁ
παλαιός καί κανονικός Νόμος φυλαχθήσεται καί νῦν».[6]
Ἀντίθετα, ὑπάρχει Κανονική ἀναφορά ἀπορριπτική τῆς καύσεως στόν ΞΕ΄
Κανόνα τῆς
Πενθέκτης Συνόδου, ὁ ὁποῖος κατακρίνει τόν
Μανασσῆ
γιά τήν καύση τῶν
παιδιῶν
του μαζί μέ ἄλλες
εἰδωλολατρικές
πράξεις πού ἔκανε
καί γι᾿ αὐτό«ἐπλήθυνε
τοῦ
ποιῆσαι
τό πονηρόν ἐνώπιον
τοῦ
Κυρίου, τοῦ
παροργήσαι αὐτόν».[7]
Εἶναι ἀπαραίτητο νά ἐπισημανθεῖ ὅτι ὁ βιολογικός
θάνατος, μέ τόν ὁποῖο χωρίζονται τά δύο
συστατικά τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ψυχή καί τό σῶμα δέν ἀποτελεῖ τό τελευταῖο στάδιο τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς.
Μετά τήν ἀναχώρηση τῆς ψυχῆς ἀπό τό σῶμα δέν
καταργεῖται ἡ ὑπόσταση τοῦ ἀνθρώπου.
Δέν πρέπει νά
ἀγνοοῦμε πώς ἡ ἀδιαίρετη φύση τοῦ ἀνθρώπου παραμένει αἰωνίως ἀδιαίρετη.
Προσωρινό ἐπεισόδιο στήν ἱστορία τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι ἡ σύνδεση τῆς ψυχῆς μέ τό σῶμα, ὅπως δίδασκαν οἱ φιλόσοφοι (Πλάτων).
Γιά μᾶς
τούς Ὀρθοδόξους,
προσωρινό ἐπεισόδιο
εἶναι
ὁ
χωρισμός τῆς
ψυχῆς ἀπό τό σῶμα.
Καί τό γεγονός αὐτό, στόν μέν
Πλατωνισμό βιώνεται ὡς ἀπελευθέρωση τῆς ψυχῆς ἀπό τόν τόπο τῆς φυλακίσεώς της, σέ μᾶς δέ βιώνεται ὡς διάσπαση
τῆς ἑνότητος τοῦ ἀνθρώπου (ὡς «ρῆξη τῆς ψυχοσωματικῆς συμφυΐας» καθώς
ψάλλουμε στή Νεκρώσιμο Ἀκολουθία )
καί αὐτή ἡ διάσπαση ὑπερβαίνεται στήν Ἀνάσταση.
Ὁ ἄνθρωπος κατά τήν
Πατερική μας Γραμματεία «δυνάμει τέθραυσται, ἵνα ἐν τῇ Ἀναστάσει
ὑγιῆς εὑρεθῇ».[8] Δέν χάνεται, οὔτε ἐκμηδενίζεται!
Οἱ κλασικές περί ἀνθρώπου θέσεις τῆς Φιλοσοφίας,
ὅπως
α) τοῦ
Πλάτωνος περί ἐγκλεισμοῦ τῆς προϋπαρχούσης ψυχῆς στό σῶμα καί β) τοῦ Ἀριστοτέλη περί ἐνοικήσεως τοῦ ἄνωθεν ἐρχομένου νοῦ στό ψυχοσωματικό
στοιχεῖο, ἀπό τίς ὁποῖες θεωρίες συνάγεται ὅτι οὐσία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ ψυχή ἤ ὁ νοῦς ἀντίστοιχα,
παύουν νά ἰσχύουν
στήν ὀρθόδοξη
Πατερική Θεολογία καί ἀνθρωπολογία.
Καί τοῦτο
διότι τό «κατ᾿ εἰκόνα» Θεοῦ στόν ἄνθρωπο ἐντοπίζεται (ἐκτός ἀπό τό λογικό, νοερό, αὐτεξούσιο κλπ.) καί στό
σῶμα,
τό ὁποῖο γίνεται (ἐμπροϋπόθετα)κατοικητήριο τῆς ἀκτίστου Χάριτος
τοῦ
Θεοῦ.
Ὁ ὀγκόλιθος τῆς ὀρθοδόξου Θεολογίας, ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς θά μᾶς πεῖ ὅτι «τό
συναμφότερον», ὁ ὅλος
ἄνθρωπος,
ὡς
ψυχή καί σῶμα,
εἶναι
καί λέγεται εἰκόνα
τοῦ Θεοῦ: «Μή ἄν
ψυχήν μόνην, μήτε σῶμα μόνον λέγεσθαι ἄνθρωπον,
ἀλλά τό
συναμφότερον, ὅν δή καί κατ᾿εἰκόνα
πεποιηκέναι Θεός λέγεται».[10]
Νωρίτερα τόν 5ο αἰῶνα, ὁ συνώνυμός του καί ἀδελφός τοῦ Μ. Βασιλείου, ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης εἶχε καταθέσει ὅτι ὁ ἄνθρωπος ὡς ψυχοσωματική ὁλότητα εἶναι «γήινον
πλάσμα τῆς ἄνω
δυνάμεως ἀπεικόνισμα».[11]
Σκοπός δέ τοῦ ἀνθρώπου ὡς προσώπου πού εἰκονίζει τόν Θεό εἶναι νά χωρέσει μέσα του τόν εἰκονιζόμενο, δηλαδή τόν ἴδιο τόν Θεό.
Ὅλα τά ἄλλα ὑποτάσσονται καί ἐντάσσονται στόν σκοπό αὐτό.
Αὐτό τό «γήινο πλάσμα»
πού ὡς ἑνωμένο ὅλον ἀπεικονίζει τόν
Δημιουργό Του, ἐπιδιώκουν
σήμερα νά τό διαχωρίσουν πλατωνικά ἐκεῖνοι πού δηλώνουν τήν ἀπαξία πρός τό σῶμα, ἀφοῦ θέλουν μετά τόν βιολογικό θάνατο καί τήν ἀναχώρηση τῆς ψυχῆς ἀπ᾿ αὐτό νά τό πετοῦν στόν
κλίβανο γιά ἀποτέφρωση!
Αὐτό
τό σῶμα ὅμως, δέν εἶναι ἄχρηστο, οὔτε ἀπόβλητο, ἀλλά ἔχει τήν τιμή καί
τήν ἀξία του ὅπως εἴπαμε. Καί τοῦτο διότι ναί μέν εἶναι ὑλικό, ἀλλά ἐμπεριέχει «ἐνσημαινομένας
πνευματικάς διαθέσεις» κατά τόν Ἅγιο Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, δηλαδή συνιστᾶ ἕνα πνευματικό γεγονός,
ἀφοῦ καί αὐτό δέχεται τήν ἄκτιστη Χάρη καί Ἐνέργεια τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.
Δέν θά
πρέπει νά ἀγνοοῦμε ὅτι σέ ὁλόκληρη τήν ἱστορία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἡ καύση τῶν νεκρῶν ἀντιμετωπίζεται ὡς εἰδωλολατρική
συνήθεια καί θεωρεῖται ὡς ἀποκρουστική πράξη.
Εἰδικότερα, ὁ διά πυρᾶς θάνατος συνδέεται στήν Παλαιά Διαθήκη μέ εἰδεχθῆ ἐγκλήματα.
Ἡ Καινή Διαθήκη θεωρεῖ αὐτονόητη τήν ταφή τῶν νεκρῶν, ἐνῶ στήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μόνο διῶκτες της κατέφυγαν στήν ἀποτέφρωση τῶν σωμάτων τῶν Χριστιανῶν, γιά νά ἐξαφανίσουν τή μνήμη τους καί νά πλήξουν τήν ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεώς τους.
Κατά τούς νεώτερους, τέλος, χρόνους ἡ καύση τῶν νεκρῶν ἐφαρμόσθηκε καί ὡς κάποια μορφή ἐξαγνισμοῦ τοῦ κόσμου ἀπό τήν παρουσία τους. Εἶναι
γεγονός ὅτι
οἱ ἀνατολικές θρησκεῖες δείχνουν ἀποστροφή καί ἐχθρότητα πρός τό σῶμα.
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὅμως, δέν βλέπει τό σῶμα ἐχθρικά οὔτε τό θεωρεῖ ὡς «σῆμα», δηλαδή ὡς τάφο, ὅπως τό θεωροῦσε ὁ Πλάτων, ὥστε νά θέλει νά τό ἀφανίσει μέ τήν φοβερή, ἀσεβῆ καί εἰκονοκλαστική
διαδικασία τῆς ἀποτεφρώσεως!
Εἶναι ὄντως εἰκονοκλαστική πράξη
διότι τό ἀνθρώπινο σῶμα, ὅπως προελέχθη εἶναι Ναός τοῦ Θεοῦ, Ναός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καί τούς Ναούς
δέν τούς καῖμε!
Τό ἀνθρώπινο
σῶμα,
αὐτή ἡ φύση τήν ὁποία διά τῆς Ἐνανθρωπήσεως
προσέλαβε ὁ
Χριστός, εἶναι
ἡ
ζωντανή Ἐκκλησία, μέσα στήν ὁποία καλεῖται ὁ ἄνθρωπος νά λατρεύσει τόν ἐν τριάδι Θεό.
Καί ὅποιοι λατρεύουν ἀληθινά τόν ἄκτιστο Θεό, θεμελιώνουν μέ τά λείψανά τους τίς κτιστές Ἐκκλησίες[12], πού στεγάζουν τούς ζωντανούς, τά μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ.
Αὐτός εἶναι καί ὁ λόγος τῆς μεγάλης τιμῆς ἀπό μέρους τῆς Ἐκκλησίας τῶν ἱερῶν λειψάνων. Πλοῦτος ἀδαπάνητος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τά ἅγια, ἄφθαρτα και
θαυματουργούντα λείψανα τῶν θεοφόρων τέκνων της!
Αὐτά φέρουν ἔκδηλα τά σημεῖα τῆς θεώσεως, τά σήμαντρα
τοῦ
θείου ἐλέους,
τά τεκμήρια τῆς ἐν Χριστῷ «ἀνακράσεως»[13] καί γι᾿ αὐτό τά διατηρεῖ ἡ Ἐκκλησία ὡς πολύτιμους θησαυρούς.
Αὐτῶν τῶν θείων δώρων καί δωρεῶν ἀξιώνεται ὁ ἄνθρωπος μέσα στό
πλαίσιο τῆς Ἐκκλησίας.
Καί κατά τόν
θεοφόρο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, ὅπως
ἀπό
τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό δεν χωρίστηκε ἡ θεότητα μετά τόν
χωρισμό τῆς
ψυχῆς ἀπό τό Σῶμα ἐπάνω στόν
Σταυρό, ἔτσι
καί στούς Ἁγίους
μας, μετά τόν χωρισμό τῆς ψυχῆς ἀπό τό σῶμα κατά τόν βιολογικό θάνατο, δέν χωρίστηκε ἀλλά παρέμεινε ἡ θεοποιός Χάρις καί ἐπί τοῦ σώματος, εἰς πίστωσιν τῆς Ἁγιότητος.
Ὅποιος
βλέπει
τό
νεκρό σῶμα ὡς λείψανο, ὡς σεβαστό δηλαδή ὑπόλειμμα, κατάλοιπο τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως, θέλει νά τό τιμήσει. Καί στήν περίπτωση αὐτή ἡ ταφή καί ἡ μετά ταῦτα διατήρηση τῶν ὀστῶν εἶναι ἱερή.
Ἀλλά καί ἡ Ἐξόδιος Ἀκολουθία πού ἐπιτελοῦμε στούς κεκοιμημένους
ἐν
Χριστῷ, ἀκόμη καί ὡς ὁρολογία παραπέμπει σέ ἀγάπη καί
φροντίδα.
Ἡ
λέξη «κηδεία» προέρχεται ἀπό τό ρῆμα «κήδομαι», πού σημαίνει φροντίζω. Ὅταν κάτι θέλουμε νά τό
φροντίσουμε, δέν τό καῖμε!
Εἶναι
φρικτό καί ἀποκρουστικό
καί νά τό σκεφθεῖ
κανείς!
Ἄλλο
εἶναι
νά παραδίδεται μέ τίς εὐχές
τῆς Ἐκκλησίας ὁ «σεπτός νεκρός» ὅπως λέμε στή μητέρα γῆ «ἐξ ἧς ἐλήφθη», μέ
τή γνωστή ἐκείνη
παραπεμπτική καί θεολογική φράση καί ἄλλο εἶναι νά ὁδηγεῖται ἀπάνθρωπα στή φωτιά πρός ἐξαφάνιση καί τοῦ τελευταίου στοιχείου
τῆς ὑλικῆς του ὑποστάσεως!
Ἄν ὅλα αὐτά σήμερα ἀγνοοῦνται, ἤ σκοπίμως παραθεωροῦνται ἀπό τούς δῆθεν προοδευτικούς τοῦ τόπου
μας καί υἱοθετοῦνται ξενόφερτες
πρακτικές ὅπως
ἡ
καύση τοῦ
σώματος μετά θάνατον γιά τό λόγο ὅτι δῆθεν προκαλοῦνται μολύνσεις καί μικρόβια, ἄς συνειδητοποιήσουν ἐπιτέλους ὅτι τή μόλυνση τή
δημιουργοῦν οἱ ζωντανοί· ὄχι οἱ νεκροί!
Ἀντίθετα, ὅπως ἔχει τεκμηριωμένα
ἐπισημανθεῖ, ρύπανση
περιβάλλοντος ὁπωσδήποτε
θά προκαλεῖ ἡ καύση τῶν νεκρῶν σωμάτων…
Συμπερασματικά
θά καταθέσουμε ὅτι
«ἡ
καύση τῶν
νεκρῶν, ὁποιαδήποτε ἐπιχειρήματα καί ἄν ἔχει πρός ὑποστήριξή της,
βρίσκεται ἔξω ἀπό τήν ὀρθόδοξη παράδοση.
Τό σῶμα πρέπει
νά μπεῖ
στόν τάφο, νά ἀποδοθεῖ στή μητέρα γῆ, νά ἐπιστρέψει στό χῶμα ἀπό τό ὁποῖο πλάστηκε, σύμφωνα μέ
τό πρόσταγμα τοῦ
Δημιουργοῦ
του. Νά κοιμᾶται
ἤρεμα
στό μνῆμα
μέχρι τή στιγμή πού θ᾿ ἀκουσθεῖ, κατά τή Δευτέρα
Παρουσία ἡ
σάλπιγγα τοῦ ἀγγέλου, γιά νά
ξυπνήσει μαζί μέ τά ἄλλα
νεκρά σώματα ἀπό
τόν ὕπνο
του, νά ντυθεῖ τά
ἄφθαρτα
ἱμάτιά
του, ν᾿ ἀναστηθεῖ καί, ἑνωμένο πάλι μέ τήν
ψυχή του, νά πάει κοντά στόν πλάστη του καί νά κριθεῖ καί αὐτό σύμφωνα μέ ὅσα ἔπραξε κατά τή διάρκεια
τοῦ ἐπί γῆς βίου του. Ἄλλωστε ὁ τάφος εἶναι ἕνα σύμβολο, ἡ παρουσία τοῦ ὁποίου τόσο εὔγλωττα διδάσκει τούς
ζωντανούς γιά τήν ἀλήθεια
τῆς
ζωῆς, ἡ ἐστία ἡ ὁποία συγκεντρώνει γύρω
της τήν ἀγάπη
τῶν ἀνθρώπων γιά τά προσφιλῆ τους πρόσωπα πού ὁ θάνατος ἀφήρπασε».[15]
Εἴθε ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός
ὁ Ὁποῖος, κατά τήν σωτηριώδη
Ἔνσαρκο
Οἰκονομία
του προσέλαβε ὅλον
τόν ἄνθρωπο ψυχοσωματικῶς γιά νά τόν σώσει[16], νά μήν ἐπιτρέψει νά ἐκκινήσει ἀπό τήν πόλη μας ἀλλά καί ἀπό καμία πόλη τῆς Ἁγιοτόκου πατρίδος μας
αὐτή ἡ διαβεβοημένη ἀσέβεια τῆς καύσεως τῶν νεκρῶν σωμάτων!
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ
2014
Ιερομόναχος π. Νικηφόρος Νάσσος
[3] Βλ. Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Λόγος, 45, 7: «Τοῦτο
δή βουληθείς ὁ
τεχνίτης ἐπιδείξασθαι
Λόγος, καί ζῶον ἐξ ἀμφοτέρων
(ἀοράτου
τε λέγω καί ὁρατῆς
φύσεως) δημιουργεῖ
τόν ἄνθρωπον…οἷόν
τινα κόσμον ἕτερον,
ἐν
μικρῷ
μέγαν, ἐπί
τῆς γῆς ἵστησιν
ἄγγελον
ἄλλον,
προσκυνητήν μικτόν, ἐπόπτην τῆς ὁρατῆς
κτίσεως, μύστην τῆς νοουμένης…ὁρατόν καί νοούμενον, τόν αὐτόν
πνεῦμα
καί σάρκα».
[8] Θεοφίλου Ἀντιοχείας, Πρός Αὐτόλικον, «Θεοῦ
μοναρχία, κόσμου γένεσις καί ἀνθρώπου ποίησις», 2, 26. Βλ. Π.
Χρήστου, Ἡ
περί ἀνθρώπου
διδασκαλία τοῦ
Θεοφίλου Ἀντιοχείας, ἀνάτυπον ἐκ τοῦ περιοδικοῦ «Γρηγόριος Παλαμᾶς», Θεσσαλονίκη 1957.
[12] Ἡ Ζ΄ Ἁγία Οἰκ. Σύνοδος στόν 7ο ἱερό Κανόνα
της διατάσσει τήν καθιέρωση τῶν Ναῶν, διά τῆς τοποθετήσεως σ᾿ αὐτούς ἱερῶν λειψάνων. Γιά νά
γίνει βεβαίως αὐτή ἡ καθιέρωση θά πρέπει
νά ὑπάρχουν
ἱερά
λείψανα καί αὐτό
λαμβάνει χώρα μόνο μέ τήν ταφή τῶν σωμάτων καί ὄχι μέ τήν καύση τους! Ἡ δέ δύναμις τῶν ἰερῶν λειψάνων εἶναι τόσο μεγάλη, ὥστε, ὅπως άναφέρετσι στά
Πρακτικά τῶν Οἰκ. Συνόδων, «ἐκ
λειψάνων πολλάκις μαρτύρων καί εἰκόνων ἐλαύνονται
δαίμονες». (Βλ. Ζ΄Οἰκ. Σύνοδος, Πράξη 4, Σπ. Μήλια, Πρακτικά, τόμ. Γ΄,
282/782).
[13] Ὁ ὅρος «ἀνάκρασις» χρησιμοποιήθηκε κυρίως ἀπό τόν ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης.
Στήν πρό τῆς
Σαρκώσεως τοῦ
Λόγου ἐποχή
(Παλαιά Διαθήκη) δέν ὑπῆρχαν βεβαίως οἱ προϋποθέσεις τῆς ἀνακράσεως ἀνθρώπου καί Θεοῦ. Ἡ ἀνάκραση τῶν δύο φύσων στό
πρόσωπο τοῦ
Χριστοῦ ἐπιτρέπει καί τήν ἀνάκραση τῶν ἀνθρώπων μέ τό θεῖο, ἀλλά τώρα πλέον στό
πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. «Ἵνα
τῇ
πρός τό θεῖον ἀνακράσει
συναπωθεωθῇ τό
ἀνθρώπινον». MPG. 45, 1152 C. Βλ. Στ. Παπαδοπούλου,
Πατρολογία, Β΄, σελ. 608 -609.
[14] «Οὐ γάρ διέστη τούτων ἡ
χάρις τοῦ
Θεοῦ, ὥσπερ
οὐδέ
τοῦ
προσκυνητοῦ
σώματος Χριστοῦ
διέστη ἡ
θεότης ἐπί
τοῦ
ζωοποιοῦ
θανάτου». Φιλοκαλία, τόμ, Δ΄, ἐκδ. Παπαδημητρίου, σελ. 118.
[16] Βλ. Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, χαρακτηριστική φράση ἀπό τό Κατά Ἀπολλιναρίου:«Ὅλος ὅλον ἀνέλαβέ με, καί ὅλος ὅλῳ ἡνώθη, ἵνα ὅλον τήν σωτηρίαν χαρίσηται». MPG. 37, 181C – 181 A.
ΠΗΓΗ: ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Πολλή φασαρία για το τίποτα.Όσοι θεωρούν εαυτούς μέλη της Εκκλησίας θάβονται.Όσοι δεν αποδέχονται τη διδασκαλία της θα κάνουν ό,τι θέλουν.Είτε είναι αποτέφρωση είτε κατάψυξη είτε ό,τι άλλο τους κατέβει.
ΑπάντησηΔιαγραφήπαπα-Κώστας
;-( παπα-Κώστα μου
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρακτικός και ευθύβολος πάντα και
καλά τα λες, όμως αν διαδοθεί ως πρακτική το κάψιμο, κατά τα αμερικάνικα πρότυπα που βλέπουμε σε ταινίες, θα αλλοιωθεί έτι περαιτέρω το Ορθόδοξο φρόνημα των ανθρώπων.
Λίγη αλλοίωση από δω, λίγη αλλοίωση απο κεί, στο τέλος τι θα μείνει στα μυαλά ειδικά των νέων ανθρώπων που δεν έχουν προλάβει να αποκρυσταλλώσουν απόψεις και που η πίστη τους είναι ακόμη αδύναμη;
Ανησυχώ...
Αγαπητή μου Ευανθία, θα έλεγα ότι η επιλογή της αποτέφρωσης, είναι αποτέλεσμα ολόκληρης της Πνευματικής ζωής του ανθρώπου και όχι ελεύθερη επιλογή, πνευματικός καρπός και όχι πολιτισμική υπόσταση όπως το παρουσιάζουν σήμερα, απόλυτη εξουσία του διαβόλου στον άνθρωπο, και όχι ελευθερία πνεύματος!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ Αγιότητα είναι η αφθαρσία του σώματος, και η καύση δια της επιλογής του τεθνεώτος, είναι η πλήρης εξαφάνιση από προσώπου του Σύμπαντος Κόσμου!!
Ο διάβολος τόσο πολύ μισεί τον άνθρωπο, που δεν αρκείται μόνο στο να τον κολάσει ψυχικά, αλλά και να τον αποτεφρώσει σαρκικά, για να μην υπάρχει καμία μα καμία ελπίδα ελέους Του Αγίου θεού, και σωτηρίας αυτής της ψυχής, Την Ανάσταση των νεκρών στην Δευτέρα Παρουσία κατά την τελική κρίση.
Γνωρίζει πολύ καλά ο διάβολος ότι πολλές ψυχές ενώ ήταν και είναι στην κόλαση, η ευσπλαχνία των συγγενών ανθρώπων με τα Σαρανταλείτουργα, τα μνημόσυνα, και τις ελεημοσύνες, προς την υπό- κρίση ψυχή πολύ ωφελούν, και είναι δυνατόν να τις βγάζουν από την κόλαση. Είναι πολύ φοβερό το παράδειγμα στην ιστορία της Αγίας Εκκλησίας, που η Αγία Θεοδώρα η Αυγούστα, έβγαλε από την κόλαση τον αιρετικό εικονομάχο σύζυγό της Θεόφιλο, με τις μεσιτείες και προσευχές του ποιμνίου και του Αγίου Μεθοδίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως!
Συνέπεια λοιπόν των παραπάνω σκέψεων, θεωρώ ότι η αποτέφρωση του σώματος, είναι η μεγαλύτερη έκφραση μίσους του διαβόλου προς τον άνθρωπο, δηλαδή είναι το τελειωτικό χτύπημα, σφράγισμα στην κόλαση, με καμία ελπίδα σωτηρίας κατά την Δευτέρα Παρουσία, και για τον απλούστατο επιπλέον λόγο ότι οι αποτεφρωμένοι δια της δικής τους επιλογής, δεν θα έχουν λείψανο για την κοινή Ανάσταση, όπως αναφέρεται στην συγκλονιστική προφητεία / όραμα του Προφήτου Ιεζεκιήλ που διαβάζουμε την Μεγάλη Παρασκευή.
""προφήτευσον ἐπὶ τὰ ὀστᾶ ταῦτα καὶ ἐρεῖς αὐτοῖς· τὰ ὀστᾶ τὰ ξηρά, ἀκούσατε λόγον Κυρίου.
τάδε λέγει Κύριος τοῖς ὀστέοις τούτοις· ἰδοὺ ἐγὼ φέρω ἐφ᾿ ὑμᾶς πνεῦμα ζωῆς καὶ δώσω ἐφ᾿ ὑμᾶς νεῦρα καὶ ἀνάξω ἐφ᾿ ὑμᾶς σάρκας, καὶ ἐκτενῶ ἐφ᾿ ὑμᾶς δέρμα καὶ δώσω πνεῦμά μου εἰς ὑμᾶς, καὶ ζήσεσθε· καὶ γνώσεσθε ὅτι ἐγώ εἰμι Κύριος""!!!
Νομίζω ότι τα επιχειρήματα του π. Μεταλληνού είναι πολύ αδύναμα. Ίσως το μέσον δεν ήταν πρόσφορο για να αναπτυχθεί μια πιο ουσιαστική προσέγγιση.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάντως ούτε και η αγωνία για την διατήρηση της παράδοσης είναι αρκετή ως ανάχωμα.
Η συζήτηση πρέπει να γίνει επί της ουσίας του θέματος και η αναμέτρησή μας με την παράδοση, δεν βρίσκεται, κατά τη γνώμη μου στην διατήρησή της, αλλά στο αν έχει κάτι να απαντήσει (αυτή η παράδοση) στις σημερινές ανάγκες του ανθρώπου. Το ποιές είναι οι ανάγκες του ανθρώπου, εκεί πρέπει να γίνει αποκαθαίρεση των ψευδεπίγραφων αναγκών και των διλημμάτων, αλλά με γλώσσα που να μιλάει στο σήμερα.
Επομένως το θέμα της καύσης των νεκρών πρέπει κατ' αρχή να λάβει υπόψη του την συζήτηση για τη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με το σώμα του και την αντικειμενοποίησή του.
Η "γλώσσα του ιερού" πρέπει να μιληθεί και για το σώμα εν ζωή για να έχει κάποιο νόημα η συζήτηση για το σώμα μετά θάνατον.
Το θέμα είναι τεράστιο και με πολλές προεκτάσεις.
@paracosmos
ΔιαγραφήΣαφώς και απλή νύξη έγινε από τον π. Γεώργιο Μεταλληνό, Ελένη μου.
Δεν έγραψε πραγματεία επί του θέματος
της καύσης, ο επιστήμων άνθρωπος.
Απλά μια έμφαση, προφανώς, θέλησε να δώσει, γι αυτό και γω πρόσθεσα στη συνέχεια
τις σκέψεις, τις πιο εκτενείς,
του παπα-Νικηφόρου Νάσσου.
Για όσους αγωνιζόμαστε, πάση δυνάμει, προκειμένου να παραμείνουμε φιλοπαραδοσιακοί Ορθόδοξοι (σε διαβεβαιώνω, τη σημερινή αντίΧριστη και σαρκολατρική εποχή τυγχάνει πανδύσκολο το εν λόγω άθλημα) για μας, ξαναλέω,
ΔΕΝ τίθεται ούτε το παραμικρότερο θέμα καύσης του σώματος των νεκρών.
Οι συζητήσεις που αναφέρεις, κατ’ εμέ, χρειάζονται για ανθρώπους άλλου ψυχισμού και διαφορετικής προέλευσης πνευματικής, προκειμένου να κατανοήσουν (εφόσον είναι καλοπροαίρετοι) τα «διατί» και τα «διότι» της αρχαιότατης πρακτικής των ενταφιασμών, της Ορθοδοξίας.
Όπως το σημειώνεις και επαναλαμβάνουσα
την εξαιρετική σου διατύπωση θα συμφωνήσω ότι:" Η "γλώσσα του ιερού" πρέπει να μιληθεί και για το σώμα εν ζωή για να έχει κάποιο νόημα η συζήτηση για το σώμα μετά θάνατον".
Πράγματι...
Άνθρωποι οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν την ιερότητα του σώματος απ’ τον καιρό
που βρίσκονται εν ζωή, δυσκολεύονται τα μάλα να κατανοήσουν την ιερότητα του σώματος, από τη στιγμή που αυτό το σώμα θα σωριαστεί άψυχο επάνω στο χώμα.
Επομένως, είτε θαφτεί το σώμα, είτε καεί, είτε πάθει οτιδήποτε άλλο,
το ίδιο τους κάνει.
Δεν έχουν τις ΕΜΠΕΙΡΙΚΕΣ προϋποθέσεις ώστε να νιώσουν τη διαφορά.
Θυμάμαι (και κρίμα που δεν μπορώ να το βρώ) ένα αρχαίο κείμενο του Αγίου Μακαρίου του Αιγυπτίου που είχα συναντήσει πριν χρόνια, στο οποίο
ο άγιος με άφθαστο λόγο εξηγούσε, το πως η Χάρη του Αγίου Πνεύματος, αποταμιεύεται αοράτως, δια των Μυστηρίων της Εκκλησίας ΕΝΤΟΣ των σωμάτων, των Αγωνιζομένων Χριστιανών και εγκρύπτεται εκεί ως ένας αόρατος σπινθήρας Ζωής Αθανάτου.
Αυτά τα σώματα των κεκοιμημένων πιστών, αναμένουν την Κοινή Σάλπιγγα της Τελικής Ανάστασης, προκειμένου εν ριπή οφθαλμού,
η αποταμιευθείσα εντός τους, σπίθα της Χάριτος, να αναζωογονήσει και να αναδημιουργήσει το Άφθαρτο πλέον, καινούργιο σώμα, κατά την Αψευδή Διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας.
Σχετικά με το πώς είναι δυνατόν να γίνει αυτή
η Μετατροπή των σωμάτων
(που δεν χώραγε για πολλά χρόνια στο παιδικό και ολιγόπιστο μυαλό μου)
έγραψα το 2010 εδώ στο μπλογκ μου, ένα λωλαμένο ποστάκι με τίτλο:
«Ο Αϊνστάιν , το Φώς και η αναπλαστική του δύναμη»:
http://salograia.blogspot.gr/2010/01/blog post_06.html
Αν δεν το έχεις δει, και έχεις λίγο χρόνο, μπορείς να το κοιτάξεις.
;-)
........................................
Και για το Μαρίνο
τον πολυσεβαστό μου
να προσθέσω κάτι.
Ευλογημένοι , φίλτατε, όσοι πέθαναν εν ειρήνη ή θάφτηκαν χριστιανικά.
Ευλογημένοι πράγματι. Αλλά και όσοι πέθαναν με διάφορους άλλους τραγικούς τρόπους, ή τους έφαγαν θηρία, ή εξαερώθηκαν από πυρηνικά, ή καταβροχθίστηκαν από κήτη, ΟΛΟΙ ΑΠΑΞΑΠΑΝΤΕΣ, την Ημέρα της Κρίσεως,
θα λάβουν πίσω ΑΝΑΣΤΗΜΕΝΟ και ΑΦΘΑΡΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟ το ΣΩΜΑ τους.
Και αγαλλίαση ανεκλάλητη, σε όσους αποταμίευσαν, (προ του προσωπικού τους θανάτου) την Χάρη του Αγίου Πνεύματος- δια των προθέσεων, δια των λόγων, δια των μυστικών έργων, δια της ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ τους.
ΧΑΡΑ σε εκείνους, διότι το ΦΩΣ που θα εκπέμψουν οι υπάρξεις τους,
θα ΘΡΙΑΜΒΕΥΣΕΙ , και θα είναι ΦΩΣ Ευφρόσυνον, Μέγα, Ήλίου λαμπρότερον!
Είμαι Ορθόδοξος με μυστηριακή ζωή και επιθυμώ μετά θάνατο να με αποτεφρώσουν. Αυτή είναι η επιλογή μου. δεν είδα κάπου ο Κύριος να πει ότι όσοι αποτεφρωθούν θα χάσουν την Βασιλεία των Ουρανών. Ως συνειδητό μέλος της Εκκλησία απαιτώ να γίνει η νεκρώσιμος ακολουθία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητέ και...ευλαβέστατε (κατά δήλωσίν σου)
ΑπάντησηΔιαγραφήανων. των 3:11 μ.μ.
πέθανε εσύ πρώτα, με το καλό,
και τι θα κάνουν οι Ορθόδοξοι ιερείς και οι ζώντες συγγενείς σου, με το πτωματάκι σου, ας μη σε αγχώνει...
Φιλάκια!
;-)
Mαρίνο πολυσεβαστέ μου
ΑπάντησηΔιαγραφήσυμφωνώ και γω απολύτως μαζί σου πάνω στό ότι:"ότι η αποτέφρωση του σώματος, είναι η μεγαλύτερη έκφραση μίσους του διαβόλου προς τον άνθρωπο".
Ο διάβολος "απ' αρχής ήν ανθρωποκτόνος" δε λέει κάπου η Γραφή; Το μίσος αυτό του Δαίμονα, ο Φθόνος του για την ανθρώπινη υπόσταση εμείς τα χάπατα της ιστορίας, ΑΔΥΝΑΤΟΥΜΕ να το συλλάβουμε, διότι όσο και κακοί και αν είμαστε, λάβαμε και κάποια αγάπη από συνανθρώπους που μας μαλάκωσε την ψυχή.
Οι δαίμονες όμως ΔΕΝ διαθέτουν έλεος. Και εργάζονται νυχθημερόν για την ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ και της ψυχής και του ανθρώπινου σώματός μας.
Προφανώς οι Εξαποδοί, στον Ελλαδικό χώρο, στην παρούσα φάση, αποφάσισαν να τελειώνουν με τα λείψανα των Χριστιανών ανθρώπων.
Ενοχλούνται, εξοργίζονται από την παρουσία λειψάνων.
Σιγά σιγά θα μας πούμε να πάμε να κάψουμε και τα ήδη υπάρχοντα ΑΓΙΑ λείψανα των Αγίων Σπυρίδωνα, Γερασίμου, Διονυσίου, Ιωάννη Ρώσου, κλπ για να μην...μολύνουν το περιβάλλον!
Τους έχω ικανούς, ως υποκινουμένους υπό του Εωσφόρου, να φτάσουν ΚΑΙ σε τέτοιο σημείο...δεν θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία εξάλλου...
";-( παπα-Κώστα μου
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρακτικός και ευθύβολος πάντα και
καλά τα λες, όμως αν διαδοθεί ως πρακτική το κάψιμο, κατά τα αμερικάνικα πρότυπα που βλέπουμε σε ταινίες, θα αλλοιωθεί έτι περαιτέρω το Ορθόδοξο φρόνημα των ανθρώπων.
Λίγη αλλοίωση από δω, λίγη αλλοίωση απο κεί, στο τέλος τι θα μείνει στα μυαλά ειδικά των νέων ανθρώπων που δεν έχουν προλάβει να αποκρυσταλλώσουν απόψεις και που η πίστη τους είναι ακόμη αδύναμη;
Ανησυχώ..."
Συμφωνώ κι επαυξάνω. Είμαι νέος άνθρωπος.
Γεωργία μου
ΑπάντησηΔιαγραφήείναι το Σύστημα του Εωσφόρου αυτό.
Εργάζεται ΑΣΤΑΜΑΤΗΤΑ, με ΆΚΡΑ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ, ΎΠΟΥΛΑ, με ένα βήμα ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ των Ιερών και των Οσίων, κάθε φορά.
Οταν ήμουν στην ηλικία σου, η ομοφυλοφιλία π.χ. εθεωρείτο ΑΣΘΕΝΕΙΑ την οποία ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΣΑΝ να ΘΕΡΑΠΕΥΣΟΥΝ οι ψυχίατροι.
Μετά εδώ και σαράντα ίσως χρόνια, η Αμερικάνικη Ψυχιατρική εταιρεία ΔΙΕΓΡΑΨΕ την ομοφυλοφιλία από τη λίστα των ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ.
Γι αυτό πια και στα Μedia και στα σίριαλ, είναι ΕΝΤΕΛΩΣ ο.κ. να είναι κάποιος ομοκλπ.
Προς υπεράσπισιν τής όλης ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ έχουν βρει και όρο:
Αυτός, λέει, είναι..φασίστας ομοφοβικός!
Κρίμα που δεν έχω δει ποτέ να υπερασπίζονται οι ΝΕΟΤΑΞΙΤΕΣ τους Γνήσιους Ορθόδοξους του Πατρίου Εορτολογίου και να στιγματίζουν όσους τους προπηλακίζουν με ατάκα του στίλ:
-Πω πω ρε παιδί! Αυτός είναι φασίστας του Κερατά, εντελώς ΆΘΛΙΟΣ παλαιοημερολογοΦΟΒΙΚΟΣ!
;-)
.(παπά μου... παρθενόπε, που όλο σοκάρεσαι όταν ακούς τέτοιες λέξεις και δαγκώνεται τάχα μ' σκανδαλισμένη η "αγιοσύνη" σου , όταν λέω" Κερατά", πάντα το... Φούστη... το Διάβολο εννοώ!)
;-)
Νομίζω ότι βλέπουμε,για άλλη μια φορά,το δέντρο και χάνουμε το δάσος.Αρχίζουμε και λέμε για συνωμοσίες,σκοτεινές δυνάμεις κλπ.Αγνοούμε όμως το γιατί βρίσουν έδαφος ολοένα και περισσότερο;Μήπως επειδή οι ορθόδοξοι,κληρικοί και λαϊκοί,δεν εμπνέουν πλέον;Δεν μπορείς να είσαι κάθετος σε οποιοδήποτε θέμα όταν η ζωή σου δεν παραπέμπει σε κάτι το διαφορετικό,το οποίο πρεσβεύεις.Αλλά το εύκολο είναι να τα ρίχνουμε όλα στο Διάβολο και να είμαστε εμείς ήσυχοι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥΓ.Υπάρχουν όμως και οι νεοημερολογοφοβικοί και Βαρθολομαιοφοβικοί.
παπα-Κώστας
παπά-Κώστα μου
ΑπάντησηΔιαγραφή;-)
άγια κάνουν που υπάρχουν αυτοί οι τελευταίοι των Μοϊκανών φοβικοί " νεοημερολογοφοβικοί και Βαρθολομαιοφοβικοί"που ανέφερες.
Αν δεν φοβούμαστε τις προδοσίες, και την εκκοσμίκευση της Εκκλησίας, αν δεν φοβούμαστε το κακό, ΑΔΥΝΑΤΙΖΕΙ η διάθεσή μας να το αποφύγουμε.
Το ΕΥΚΟΛΟ στη σημερινή εποχή είναι να παρατήσει κάποιος όλους τους αρχαίους φόβους, της Αίρεσης, της Διαφθοράς , και να αφεθεί στο άθλιο Μπλιάτς της ψυχής, σε αυτή τη χλεχλεδίστικη αμερικανιά, του "γιατί όχι;".
Μας κατάστρεψε αυτή η σιχαμένη ατάκα "γιατί οχι;" καταλαβαίνεις τι θέλω να πώ.
ΟΙ άνθρωποι από την απίστευτη δαιμονική πλύση εγκεφάλου που υφιστάμεθα, ημέρα και νύχτα, έχουμε απολέσει την άλλοτε ισχυρή και σταθερή πνευματική ραχοκοκαλιά της ψυχής μας.
Δίχως ραχοκοκαλιά, καταντάμε ιλυσπώμενα πλάσματα που έρπουν κάτω από τη γή και παύουμε να εξαγιαζόμαστε ως πρόσωπα ευθυτενή που βάζουν υψηλούς στόχους και άνω θρώσκουν προσβλέποντας με Ελπίδα στον Ουρανό της Ορθής Πίστεως.
Σχεδόν, στα μάτια των πολλών, καταντήσαμε γραφικές παραστάσεις μερικοί όταν επιμένουμε να υποστηρίζουμε ότι ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΟΡΘΗ ΠΙΣΤΗ.
ΟΤΙ ΣΤΗΝ ΚΙΒΩΤΟ ΤΗΣ ΑΚΑΙΝΟΤΟΜΗΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ, ΔΙΑΣΩΖΕΤΑΙ...
Πολλοί μας κοιτούν λοξά και χλευάζουν..
(Αχ αυτό το δαιμονικό, αποδομητικό, πνεύμα της Χλεύης)
Ετσι πάντα γινόταν ωστόσο, μόνο που σήμερα το ΒΛΕΠΟΥΜΕ πιο ξεκάθαρα και σε μεγάλη κλίμακα το συγκεκριμένο το "κράξιμο". Βοηθάν σε αυτό και τα media.
Σαφώς και δεν εμπνέουν οι Ορθόδοξοι κληρικοι στην πλειονότητά τους.
Γι αυτό και δεν πείθουν, όμως...
θεωρώ τον εαυτόν μου πολύ ευεργετημένο που Φωτεινές Εξαιρέσεις, στη μικρή μου ζωή, αξιώθηκα απροσδοκήτως να συναντήσω...
Αγαπητή σαλογραία χαίρε εν Κυρίω! Ακούμε, σε ένα διάλειμμα της εφημερίας, ο υποφαινόμενος μαζί με έναν άλλο συνάδελφο τον Πετρολούκα-Χαλκιά στο κλασσικό βορειοηπειρώτικο μοιρολόι "τι κακό έκανα ο καημένος και με λεν όλοι φονιά" και κοντεύουμε να...μερακλώσουμε! Ο συνάδελφος είναι Ηπειρώτης ενώ ο υποφαινόμενος σαρακατσάνος! Σε ευχαριστούμε για την επιλογή σου!
ΑπάντησηΔιαγραφήΛ.Ν.
υ.γ. Το θέμα που έθιξες είναι βαθύ. Προσωπικά ασπάζομαι εξ ολοκλήρου τη συλλογιστική σου!
Φίλτατε Λ.Ν.
Διαγραφήευχαριστώ για την εξαιρετική τιμή της επίσκεψης και την αγάπη της εμψύχωσης.
Να είστε καλά!
Η αλήθεια είναι πως με τα κλαρίνα των Χαλκιάδων (καί όχι μόνον) και "πεθαμένος" κάτω από την κούραση της εφημερίας να δηλώνει ένας γιατρός, αναπόδραστα θα... μερακλωθεί μέχρι μυελού οστέων
;-)
και θα σηκωθεί όρθιος, να κινηθεί, συντροφεύοντας τη μουσική, με ρυθμό αργό, δωρικό, μεγαλοπρεπή, σε μια πανάρχαιη ανάταση της βαθείας καρδίας του!
Η συζήτηση ήταν για την καύση των νεκρών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠώς προέκυψε ένα τέτοιο θέμα;
Θα μπορούσε να απασχολεί έναν άνθρωπο ή μια κοινωνία ολόκληρη πριν 100 χρόνια; Γιατί προέκυψε τώρα κι όχι τότε; Προόδευσε ο διάβολος ή εμείς;
Πώς ήταν τα κοιμητήρια των χωριών και των πόλεων τότε; Πώς ήταν τα σπίτια των ζωντανών τότε και πώς τώρα;
Η σορός του νεκρού απαγορεύεται πλέον να μένει στο σπίτι και από εκεί να ξεκινάει η εξόδιος ακολουθία. Ο νεκρός μένει στο ψυγείο του νεκροθαλάμου, μόνος και ξένος. Οι συγγενείς επεξεργάζονται τα νέα ήθη του πένθους. Κάποτε ήξεραν, μάθαιναν... τώρα η γνώση είναι κάποιων επαγγελματιών... Πώς να το διαχειριστούν λοιπόν;...λείπει το σώμα του ανθρώπου, μαζί μ' αυτό το σώμα της γνώσης και το σώμα της κοινωνίας.
Ή μήπως έλειπε από πάντα σαν ένα σώμα αγαπημένο, ένα σώμα για να συνδεθείς μαζί του, για να το παραδώσεις όσο ζεις στα χέρια και όταν πεθάνεις στη μνήμη του άλλου...
Θέλω να πω ότι η αποπροσωποίηση των σύγχρονων ανθρώπων και η εμπορευματοποίηση του θανάτου, είναι ένα έργο που όλοι μαζί επιτελέσαμε για χρόνια πολλά.
Θλιβερές εικόνες : εργολάβοι κηδειών, λουλουδάδες, μαρμαράδες, βιαστικοί παπάδες, φτηνοί θάνατοι, φτηνοί καφέδες...., ανοιγμένοι τάφοι, σπασμένες πλάκες και σταυροί, πλαστικά λουλούδια... πόσο στοιχίζει ένας θάνατος; μια ταφή;
Πώς να το δούμε το θέμα;
Δογματικά; Φιλοσοφικά; Φοβικά; ή Ανθρώπινα; προσπαθώντας να σκιαγραφήσουμε για τον παραζαλισμένο σύγχρονο άνθρωπο, έναν θάνατο και μια ζωή αμφότερα ξεχασμένα;
.... ξέχασα τους μισθωμένους καντηλανάφτες...
ΑπάντησηΔιαγραφήΜια κουβέντα μόνο για να γίνω πιο σαφής:
ανάμεσα στον θεωρητικό στοχασμό, την εκκλησιαστική δογματική και την πολεμική των όλων μεταξύ τους και με τον διάβολο, χάνεται ένα ενδιάμεσος βασικός κρίκος του λόγου.
Ο λόγος αυτός οφείλει να είναι συνδετικός και για να είναι τέτοιος πρέπει να λαμβάνει υπόψη του την ρεαλιστική κατάσταση όπως αυτή έχει διαμορφωθεί στην σύγχρονη κοινωνία.
Αν θέλουμε κάπου να είμαστε χρήσιμοι πλην της σωτηρίας της ατομικής μας ψυχής (που κι αυτό παίζεται) ας προσπαθήσουμε να ακούσουμε τους συγκαιρινούς μας...
Πώς να μιλήσεις για τον θάνατο και την ζωή εν Χριστώ στον άνθρωπο του σήμερα, αυτόν που συναντάς στην εκκλησία (λαϊκό ή κληρικό) ή στη γειτονιά ή στην παρέα σου, δίχως να φανείς δογματικός ή φοβικός ή θεωρητικός, δίχως κούφια λόγια εάν δεν λάβεις υπόψη σου ότι του τα έχουν κλέψει και τα δύο;
Για ποιό πράγμα του μιλάς ;
Τότε είναι καλύτερο να σωπαίνουμε ή να παραδεχόμαστε την ανεπάρκειά μας.
Ελένη μου
ΑπάντησηΔιαγραφήστα σχόλια, εδώ, μονίμως ξεφεύγουμε εκτός θέματος.
Συγχώρησον.
;-)
Το έχω παρατηρήσει αλλά δεν το βρίσκω πάντα κακό.
;-)
Στην ερώτησή σου:"Προόδευσε ο διάβολος ή εμείς;"
θα απαντήσω ότι μάλλον και τα δύο συνέβησαν.
Και εννοείται ότι ο Εξαποδώς με την πάροδο των αιώνων, αποταμίευσε πείρα, κατάλαβε ότι τα πολλά τσιγκέλια και τα μαρτύρια που έκανε στους χριστιανούς, μάλλον
του κάψαν τα κέρατα, έμαθε πια αυτός ο Αλαζόνας, ΠΩΣ να μας πολεμάει τους Ορθόδοξους, αποτελεσματικότερα δια του λόγου του πολιτισμένου δήθεν, του πολιτικώς ορθού... δηθενότερα.. έμαθε τελικά, πώς δια της αντίΧριστης εικόνος να μας αποδομεί πνευματικά, να μας μηδενίζει -τις ανοχύρωτες πόλεις- όσον δύναται.
;-(
Και βέβαια έχοντας προηγηθεί όλο το κακό χάλι της εμπορευματοποίησης του θανάτου, που περιγραφικότατα μας θύμισες, λογικό φαίνεται να επιθυμούν κάποιοι μια αλλαγή σε κάτι "νέο", μη τετριμμένο ενώπιον των οφθαλμών μας, μη φορτισμένο αρνητικά, προκειμένου να κάνουμε- φανταζόμαστε- τους πόνους, τους προερχόμενους εκ της κορυφαίας εμπειρίας του θανάτου, ελαφρότερους.
@paracosmos- Eλένη Ραβάνη
ΑπάντησηΔιαγραφήγια το σχόλιο των 7:32 π.μ.
Αν εννοείς, Ελένη μου, ότι οι ιερωμένοι με όλη την ακολουθία τους, δεν πρέπει να μιλούν για το θάνατο και τα σχετικά επειδή δεν δίνουν το άριστο παράδειγμα βίου θα πω ότι αυτό μάλλον μοιάζει ανέφικτο.
Αντιφάσκει προς τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις.
Οι άνθρωποι βγαίνουν στον άμβωνα για να πουν ακριβώς αυτά. Το αν πείθουν ή δεν πείθουν έτερον πρόβλημα. Ας το λύσουν όσοι το έχουν με όποιον τρόπο μπορούν.
Αν αναφέρεσαι τώρα στους λαϊκούς που μιλάν και τοποθετούνται γι αυτά τα ζητήματα, πάλι θα το θεωρήσω αναπόφευκτο. Όλοι επιθυμούμε να εκφραζόμαστε για το θάνατο και το Θεό όπως όλοι επιδιώκουμε να μιλάμε και για τον έρωτα.
Και εκ του περισσεύματος της εμπειρίας και της καρδίας, σε κάθε περίπτωση,
το στόμα, λαλεί.
Η πικρή αλήθεια είναι ότι έχουμε προοδεύσει στον ατομισμό. Μας νοιάζει μόνο το είναι μας και αδιαφορούμε για τους γύρω μας. Το privacy έχει αναχθεί σε μείζον αγαθό και "αξία". Θέλουμε να φροντίζουμε μόνο τον εαυτό μας. Η κηδεία, το κήδος, είναι φροντίδα για τον άλλο. Είναι κίνηση εξόδου από το εγώ και φροντίδας για τον άλλο, συγκεκριμένα για τη σωματική υπόσταση του άλλου. Και επειδή είναι παντελώς αδιάφορο το αν καίγεται ή υποφέρει ο "άλλος" όταν είναι εν ζωή, στην καλύτερη περίπτωση, τον αφήνουμε να καεί. Σίγουρα αυτό δεν είναι κηδεία! Είναι αδιαφορία, είναι σπουδή για την εξάλειψη του μνημοσύνου του συνανθρώπου μας. Πολλοί μάλιστα διασκορπίζουν και αυτή την τέφρα, ώστε ή δυνατόν να μην μείνει τίποτε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Κύριος εκηδεύθη υπό των Μυροφόρων, ανδρών και γυναικών. Ο ευλαβής Χριστιανός σχολιαστής, θα πρέπει να ανλογισθεί το αν αυτό σημαίνει κάτι για μας. Αν ο Κύριος βέβαια είναι ο κατά πάντα τύπος και υπογραμμός! Αν η "κηδεία" η φροντίδα δηλαδή του άπνου σώματος, δεν ήτο αρεστή στην Θεότητα δεν θα είχε γίνει κάτι; Ή πάλι αν ήταν αδιάφορη θα είχαν τιμηθεί οι Μυροφόροι και αι Μυροφόρες;
Τέλος, ας θυμηθούμε και από τον Εθνικό μας ποιητή: "Απ' τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά (όχι την τέφρα...)...", ο οποίος παραπέμπει στην κηδεία των προγόνων και στην ταφή τους μάλλον, με την οποία συνδέει την Ελευθερία!
ΑΚΥΛΑΣ
Aγαπητή Σαλογραία,
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε κάθε περίπτωση το να μιλάμε είναι μια εξωτερίκευση. Μια κίνηση προς τα έξω.
Και ποιός μπορεί να απαγορεύσει στον άνθρωπο να εξωτερικεύσει τον εαυτό του;
Ας το κάνουμε λοιπόν, θέτοντας όμως στην αρχή πάντων των λόγων, των κηρυγμάτων μας και τον διακηρύξεών μας, ένα τεράστιο ερωτηματικό. Τόσο τεράστιο όσο η Αλήθεια και τόσο βαρύ όσο ο κόσμος, που να έχει συντρίψει το πολύξερο και φαύλο Εγώ μας.
Ας μιλάμε από μια θέση "Εγώ αδελφέ μου, έτσι τα είδα και ένιωσα τα πράγματα, τι να σου πω κι εγώ; Τόσο είδα, τόσο κατάλαβα, τόσο σου λέω".
Μα περισσότερο κι απ' αυτό πρέπει να ακούμε.
Νέα ήθη!
Και ας μην ξεχνάμε ποτέ, καθώς θα μιλάμε, ότι θα μάθουμε την αρχή των πάντων μόνο στο τέλος. Κι αυτό, σύμφωνα με την χριστιανική αντίληψη, ισχύει για όλους και για όλα: έμψυχα και άψυχα, χριστιανούς και απίστους, σεσωσμένους και αμαρτωλούς, επιστήμονες και αναλφάβητους....
ΑπάντησηΔιαγραφήΈως τότε ας ευχόμαστε να μην έχουμε πλανηθεί πολύ και να μην έχουμε πάρει κι άλλους στο λαιμό μας.
@paracosmos
ΑπάντησηΔιαγραφήΉμουν από το πρωί σε μεγάλη τρεχάλα Ελένη μου.
Αυτή τη στιγμή στέκομαι λιγάκι.
Ομολογώ ΔΕΝ έχω καταλάβει τη θέση σου πάνω στο ζήτημα της καύσης των νεκρών.
Προσωπικά τοποθετήθηκα ξεκάθαρα Ορθόδοξα επάνω στο ΄θέμα
. Εσύ θα ήθελες να μας πεις επίσης ΞΕΚΑΘΑΡΑ τι σκέφτεσαι επάνω στην πρόταση;
Είσαι υπέρ της ταφής ή είσαι υπέρ του θαψίματος;
Θα ήθελα να το ακούσω.
Προσωπικά όταν μιλάμε για θέματα στα οποία η Εκκλησιαστική Ορθόδοξη Παράδοση ΕΧΕΙ ΑΠΟΦΑΝΘΕΙ επί ΑΙΩΝΕΣ, ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΩΣ , ΔΕΝ επιτρέπω στον εαυτόν μου να αμφισβητεί και να γράφει δοκίμια με ερωτηματικά επικίνδυνα.
Εμείς ΠΑΙΔΙΟΘΕΝ μάθαμε να ΑΚΟΥΜΕ και να ακολουθούμε τα ΚΕΛΕΥΣΜΑΤΑ της ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ Εκκλησίας είτε τα καταλαβαίναμε με την ανθρώπινη, απατηλή λογική μας, είτε ΔΕΝ τα καταλαβαίναμε.
("μανδάμ, τόση λοβοτομή δηλαδή σε δέρνει;"
"Μάλιστα. Τόση λοβοτομή με δέρνει!
Εσύ τι ζόρι τραβάς και μου κολλάς κάθε τόσο ;
άμε στην ευχή, άνθρωπέ μου, ηρέμησε !")
............................................
Κοινώς,φιλτάτη Ελένη, παιδιόθεν, μάθαμε να κάνουμε ΥΠΑΚΟΗ στους ΑΓΙΟΥΣ της Ορθόδοξης Εκκλησίας επειδή ΠΙΣΤΕΨΑΜΕ ότι μιλούσαν και έγραφαν εν ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΑΓΙΩ.
Αυτή η παιδική μας, το κατά δύναμη υπακοή, σε ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΝΩ, από πολλά δεινά, στο διάβα της ζωής, μας ΕΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΕ.
Σαφώς και την Τελική Κρίση για ΟΛΑ και ΟΛΟΥΣ, την έχει ο Κύριος Ιησούς ο Σωτήρας μας.
Σε αυτό απολύτως συμφωνούμε.
Αλλά...μέχρι να πεθάνουμε, και ΜΕΧΡΙ να ακούσουμε τη Δική Του Ετυμηγορία για το μέλλον των ψυχών μας, προτιμάμε να ΥΠΑΚΟΥΜΕ στα ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΑ των Πατέρων της Εκκλησίας και όχι στα αμφιβόλου ποιότητος αμπελοφιλοσοφήματα, των "πατέρων" της νεωτερικότητας, που ΦΑΝΤΑΖΟΝΤΑΙ μέσα στην αλαζονική ΈΠΑΡΣΗ τους, ότι μπορούν να αποφασίζουν με ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΥΡΟΣ των αρχαίων Επισκοπικών Συνόδων, ενώ ζουν ΤΟΣΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΟΥΣ.
ΕΝΩ η ΕΚΚΟΣΜΙΚΕΥΣΗ, τους έχει αλλοτριώσει και η ΠΡΟΔΟΣΙΑ,
τους έχει λΙΑΝΊΣΕΙ τη ραχοκοκαλιά της ψυχής τους και τους έχει καταντήσει την ύπαρξη, έναν άχρωμο ζελέ, "δαιμόνων επίχαρμα".
Εμείς, Ελένη μου, όσο και αν αυτό σε ξενίζει, επιλέγουμε τα ΠΑΤΡΟΠΑΡΑΔΟΤΑ,
διότι το θεωρούμε ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ μας και ΔΙΚΑΙΩΜΑ μας.
Δεν επιβάλλουμε σε ΚΑΝΕΝΑΝ τις επιλογές μας, αλλά θα επιθυμούσαμε και οι διαφωνούντες μαζί μας, ΝΑ ΣΕΒΑΣΤΟΥΝ τις δικές μας.
Οπως έγραψε αποφθεγματικά και σοφά κάπου στην αρχή αυτής της κουβέντας και ο νεαρός παπα-Κώστας σχετικά με το θέμα της ΒΕΒΗΛΗΣ (για μας τους Ορθόδοξους ) καύσης των νεκρών :
"Πολλή φασαρία για το τίποτα.Όσοι θεωρούν εαυτούς μέλη της Εκκλησίας θάβονται.Όσοι δεν αποδέχονται τη διδασκαλία της θα κάνουν ό,τι θέλουν.
Είτε είναι αποτέφρωση είτε κατάψυξη είτε ό,τι άλλο τους κατέβει"
Εἰναι απλούστατο!
;-)
Αγαπητή Σαλογραία,
ΑπάντησηΔιαγραφήσωστά δεν κατάλαβες τη θέση μου για το θέμα της ταφής ή της καύσης των νεκρών γιατί δεν έλαβα καμία θέση.
Επίσης δεν είπα ούτε για λοβοτομή κανενός, ούτε για λιανισμένες ραχοκοκαλιές ούτε για αμπελοφιλόσοφους.
Αναγνωρίζω ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν ως οδηγό ζωής και πίστης τις παραδόσεις των πατέρων τους και της εκκλησίας. Τους σέβομαι απόλυτα.
Αναγνωρίζω επίσης ότι κάποιοι άλλοι άνθρωποι, όχι λιγότερο καλοί από τους πρώτους ή δαιμονικοί, δεν διαθέτουν αυτή την πίστη και προσπαθούν να σκεφτούν και να συνδιαλεχθούν προβληματιζόμενοι μέσα στην εποχή τους.
Μόνο αυτά. Τα λίγα.
Ζητώ συγνώμη εάν δεν μπορώ να γίνω σαφής και ο λόγος μου φαίνεται ξενικός.
Ελένη μου
ΑπάντησηΔιαγραφήδεκτές οι εξηγήσεις σου.
Λυπάμαι και γω αν σε λύπησα στην προσπάθειά μου να ΤΟΝΙΣΩ ότι οι απλοί αγωνιζόμενοι χριστιανοί όπως η υποφαινόμενη, μερικά ΒΑΣΙΚΑ για μας σημεία, όπως η καύση των νεκρών και η ημερολογιακή Καινοτομία, ΔΕΝ τα διαπραγματευόμαστε με ΚΑΝΕΝΑΝ.
Τα θεωρούμε ΔΕΔΟΜΕΝΑ.
Αν αυτό ενοχλεί, δεν μπορούμε να κάνουμε για τους συνομιλητές μας, κάτι περισσότερο.
Πάντα με αγάπη σε καλημερίζω!
Η διαφάνεια και το εμπόδιο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔύο καταστάσεις που χαρακτηρίζουν τον πτωτικό άνθρωπο.
Όλους εμάς. Γιατί τι είναι τελικά η πτώση για τον άνθρωπο αν όχι η απώλεια της διαφάνειας;
Θα πρέπει συνεχώς να εξ-ηγούμε τον εαυτό μας...
Το πρόβλημα που προκύπτει είναι ότι για να εξηγήσεις τον εαυτό σου πρέπει να μπορείς να πάρεις απόσταση απ' αυτόν. Εκεί ξεκινάνε οι δυσκολίες.
Ας είναι.
Μεγάλες κουβέντες.
Eλένη μου
ΑπάντησηΔιαγραφήνομίζω
μας αφαιρέθηκε η διαφάνεια μετά την Πτώση
για να μην κάνουμε περισσότερο κακό στον εαυτόν μας και στους άλλους. Υπήρξαν μεγάλη Πρόνοια Θεού για την προστασία της εκπεσούσης ανθρώπινης φύσεως, "οι δερμάτινοι χιτώνες" που μας δωρήθηκαν από τον Πλαστουργό μας μετά την Έξοδο εκ του Παραδείσου.
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, εμείς πιστεύουμε ότι η αρχαία απολεσθείσα διαφάνεια αποκτάται δια του πνευματικού οδηγού και του Μυστηρίου της Εξομολογήσεως και Μετανοίας.
Αλλά αυτό ειναι αλλουνού παπά Ευαγγέλιο.
Μεγάάααλη κουβέντα. Για άλλη φορά.
Υγεία και Ειρήνη εύχομαι στην ημέρα σου
;-)
Μεγάλες κουβέντες, μεγάλες αγωνίες
ΑπάντησηΔιαγραφήμικρά τα μέσα μας, μικροί κι εμείς.
Σε χαιρετώ
και σένα καλή Ευανθία και την εκλεκτή παρέα σου...
Ελ.