Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2010

Οι εχθροί και η προσευχή...


Ό,τι γράφω εδώ μέσα, από το καλοκαίρι, που έφυγε η μάνα μου και μετά... λατρεμένο μου, το ξέρεις είναι ένας βυθομετρητής της προσωπικής μου πνευματικής ένδειας και παράλληλα, μια πληκτρολογημένη προσευχή για σένα.
Από τότε που σε πρωτοσυνάντησα προσεύχομαι κάθε μέρα για την ψυχή σου- θα με πιστέψεις;
Των αδυνάτων αδύνατο, να σε ξεχάσω ό,τι και αν μου συμβεί, ό,τι και αν κάνω.
Πώς να ξεχάσει κάποιος το χρυσαφένιο φως της αυγής;
Μονάχα όταν κοιμάται αλλά και κεί...πάλι ...μπορεί να το ονειρεύεται.
Πώς να ξεχάσει να πιεί καθάριο νεράκι μέσα στη μέρα;
Πώς να ξεχάσει να πάρει ανάσα;
Των αδυνάτων αδύνατον!

Μνημονευτέον Θεού δει, ή αναπνευστέον λέει ο άγιος του Θεού, και επειδή το Θεό δεν τον βλέπουμε εμείς οι εμπαθείς δια των σωματικών οφθαλμών μας, το Πανάγιο Πνεύμα , με την παιδαγωγική Του σοφία, μας αναγκάζει να Τον θυμηθούμε, συνδέοντας το όνομα του Κυρίου με την αναζήτηση κάθε ευ-λογίας για τους αγαπημένους μας.

Σκέφτομαι συχνά, ότι αν τα πράγματα στη ζωή μας, πήγαιναν όλα όπως θα άρεσε στην α-νόητη και ξεπεσμένη μας διάνοια, τότε- σχεδόν- κανείς μας για τίποτα και για κανέναν δε θα προσευχόταν επειδή απαιτεί αγάπης κόπο και αυτοσυγκέντρωση και νηστεία και ελεημοσύνη, το έργο της προσευχής.

Όμως τα πράγματα δεν πάνε ποτέ όπως θα φανταζόμασταν.
Η βούλησή μας αντιμετωπίζει συνέχεια τους σκόπελους της άκρας ματαίωσης για πολλά...και τότε...θυμούμαστε και την προσευχή, σαν ένα μέσον βοήθειας.

Η προσευχή είναι ο τρόπος μας -τρόπος να σπρώχνουμε τη βαριά πέτρα των γεγονότων στην κορφή του βουνού της καθημερινότητας εκεί, όπου πρέπει σαν το Σίσυφο, ο καθένας να σκαρφαλώσει.
Επειδή γίνονται και θαύματα με τη μυστική δύναμή της, περιστεράκι μου.
Θαύματα πολλά και παμμέγιστα, ο καθένας κάτι θα είχε να σου αναφέρει -ακόμη και από τον προσωπικό του το βίο, αν μπορούσε να σε εμπιστευτεί και τα σώψυχά του, να καταθέσει.

Σχετικά με μένα την ίδια -διότι κυρίως την προσωπική μου εμπειρία μπορώ να αναφέρω-έχω να πώ ότι -παιδιόθεν-έστω χαζά, έστω επιφανειακά- σχεδόν καθημερινά προσευχόμουνα.

Είχα την ευλογία να μου διδάξουν την καλή συνήθεια της προσευχής οι απλοί γονείς μου.

Κυρίως, με το προσωπικό τους παράδειγμα.

Κυρίως, ο σκληρός μου πατέρας- τον οποίο ενθυμούμαι επί δεκαετίες να μη βγαίνει έξω απο το σπίτι, αν προηγουμένως δεν έκλεινε τα μάτια για λίγο χρόνο κατά τη μεριά της ανατολής(αν το δωμάτιο δε διέθετε κάποια εικόνα) όπου εκεί- με τα μάτια κλειστά και σε στάση ευλαβικής προσοχής το σώμα του- σταυροκοπιόταν.
Μετά έφευγε.
Πού πήγαινε;
Οπουδήποτε.
Στη δουλειά του.
Σε διασκέδαση.
Ακόμη και στο σπίτι της φιλενάδας του.

Αλλά η προσευχή προσευχή και πάνω από όλα!

-Γελάς, λατρεμένο μου;

Μου τον κατηγορείς για ασυνέπεια;

Τότε για τα ίδια και γω τον κατηγορούσα και τον κοίταγα υπό... γωνίαν και ενδομύχως νευριασμένα.

Χρειάστηκε να μεγαλώσω πολύ για να καταλάβω ότι και κείνο το νήμα το αραχνοΰφαντο, το προσευχητικό του ελάχιστου χρόνου που αφιέρωνε, προκειμένου να συνδέεται με τον Κύριο της Δόξης, τον προφύλασσε ώστε να μην κατακρημνιστεί σε μεγαλύτερη άβυσσο...επειδή πάντα καραδοκούν για την κάθε ψυχή ,κρυφοί μεγαλύτεροι δαίμονες, μεγαλύτερο εσώτερο χάος.

Άνθρωπος ζωντανός, δεν διαθέτει τη δυνατότητα, του να γνωρίζει τι διαβολικό τέρας θα ήταν έκαστος εξ ημών, αν η Χάρη του Κυρίου- στο βαθμό που της το επιτρέπουμε- αν δεν μας περιέλαμπε προστατευτικά με την αόρατη- πλην απολύτως υπαρκτή- θεία ενέργεια.

Για την προσευχή έχουν γραφτεί τόμοι, το γνωρίζω.

Και έχουν διαβαστεί άλλοι τόσοι, είναι αλήθεια επίσης.

Το πρόβλημα είναι ότι παρόλα τα όσα άκουσα και διάβασα επί χρόνια, κάποιο ουσιαστικότατο σημείο-λόγω της σκληροκαρδίας μου- δεν το είχα συλλάβει.

Ένα βράδυ,λοιπόν, πριν πάω για ύπνο και εκεί που κοίταζα την εικόνα του Λατρεμένου Χριστούλη, Του μουρμούρισα στενοχωρημένη :

- Κύριε! Σε έχω κουράσει!
Με την απεγνωσμένη πολυλογία μου σε έχω ζαλίσει και παρόλα τούτα, Εσύ δεν φανερώνεις το πρόσωπό Σου, να δώσει μια λύση, εκεί... κι εδώ... πές μου, γιατί;

Γιατί τόση καθυστέρηση Κύριε;

Τι πρέπει να κάνω για να μου απαντήσεις πιο γρήγορα;

Αυτά ξεστόμισα, λυπημένη και-δε θα ντραπώ να το ομολογήσω- κουρασμένη από την... κουφαμάρα Του.

Και τι νομίζεις ότι μου απάντησε ο Κύριος;

Νομίζεις ότι μου είπε:

-Δεν σου απαντώ διότι ΕΣΥ είσαι το κουφάλογο, μανδάμ Σαλογραία!

Αυτό νομίζεις ότι μου είπε;

Ε, λοιπόν, πέτυχες διάνοια!

Αυτό ακριβώς μου είπε!

Όχι, βέβαια, με τη σαλή αγένεια τη δική μου.

Μου το είπε, λεπτά και ευγενικά, έμμεσα και ειρηνικά , όπως ταιριάζει να εκφράζεται ο Κύριος της Δόξης.

Τι εννοώ;

Θέλω να πώ ότι ενώ τέλειωσα το άθλιο προσευχητικό μου παραλήρημα- με γκρινιάρικο ύφος- πλησίασα στη βιβλιοθήκη μου, όπου- σαν μαυροντυμένα στρατιωτάκια- αραδιάζονται όλοι οι τόμοι της Πατρολογίας του Migne.

Τράβηξα έναν τόμο μηχανικά, τον άνοιξα επίσης μηχανικά -και- αφηρημένα αρχικά- άρχισα να διαβάζω μια ρήση ενός αββά Ζωσιμά -ιδέα δεν έχω ποιος είναι- που έγραφε:

- Αδελφέ, αν θες να απαντήσει γρήγορα ο Θεός στις προσευχές σου, πρέπει ΠΡΙΝ προσευχηθείς για οποιονδήποτε άλλον, να προσευχηθείς πρώτα, για τους εχθρούς σου.

Και όταν προσευχηθείς πρώτα με αγάπη για τους εχθρούς σου, τότε ο Θεός θα ακούσει και θα απαντήσει γρήγορα και στα αιτήματα για όλους τους αγαπημένους σου!

Αυτό ήταν το σκηνικό, περιστεράκι μου.

Έμεινα τόσο έκπληκτη, ώστε έκλεισα τον τόμο, τον έβαλα στη θέση του, και μετά από δευτερόλεπτα- όταν συνήλθα -από την απάντηση που με αυτόν τον απροσδόκητο τρόπο,μου δόθηκε- και προσπάθησα να ξαναβρώ πού βρίσκονταν το εν λόγω κείμενο, στάθηκε -των αδυνάτων- αδύνατον να το πετύχω.

Όμως, το μήνυμα, στη νεαντερτάλεια συνείδησή μου, χαράχτηκε.

Χαράχτηκε με ανεξίτηλο τρόπο.

Και κατάλαβα.

Κατάλαβα γιατί η Πάνσοφη Ορθόδοξη Εκκλησία μας, προτρέπει να προσευχηθούμε με αγάπη και πόνο, π ρ ώ τ α υπέρ των εχθρών, και έ π ε ι τ α υπέρ των αγαπημένων μας.

Διότι εκφωνώντας τα λόγια τα άγια της προσευχής- έστω και μηχανικά εκφωνώντας τα- υπέρ του ...εχθρού-που στην ουσία είναι φίλος, μεταμφιεσμένος σε "εχθρό"- εκείνη την ώρα, η καρδιά μας-δηλαδή ο συναισθηματικός κόσμος- έστω και αθέλητα, μαλακώνει...

Εξ αποστάσεως, δυνατόν, να μαλακώνει και η ψυχή του... εχθρού που προσλαμβάνει εν Αγίω Πνεύματι, τις ευχές μας και τότε, με την αγάπη- αυτή τη λιγοστή, την εκ της προαιρέσεώς μας εκπορευόμενη- βρίσκει ευκαιρία η Χάρη και θεραπεύει μέσα μας πληγές, θεραπεύει συμπεριφορές και δίνει πληροφορίες θετικές, και επιρροές αγαθές σε κείνους υπέρ των οποίων ευχόμαστε, επιρροές που εξακτινώνονται ευεργετικά σε εχθρούς και φίλους και οι εχθροί -εν τέλει- από άγρια λιοντάρια, μετατρέπονται απλά σε μεγαλούτσικες, συμπαθητικές γατούλες- για όποιον -εν Κυρίω Ιησού- ελευθερώθηκε από τή βλακεία του μίσους...

Αν έχουμε ...εχθρούς, δηλαδή ανθρώπους για τους οποίους κουβαλάμε προσωπική οργή και θυμό και μνησικακία, προσευχόμενοι υπέρ αυτών,πρώτιστα την ύπαρξή μας λυτρώνουμε και ευεργετούμε, αυτό και οι κοσμικοί θεραπευτές, σήμερα -σε μύριους τόνους- το βεβαιώνουν.

Αλλά επειδή δεν το ψηλαφούμε πώς ακριβώς συμβαίνει τούτο- διότι τα πνευματικά μας αισθητήρια φαίνονται ή νεκρά ακόμα ή εξαιρετικά αμβλυμμένα- αρνούμαστε-οι α-νόητοι- να ακολουθήσουμε την υγιαίνουσα πρακτική των Αγίων, και μή προσευχόμενοι πρώτα καθημερινά, υπερ των θλιβόντων και καταρωμένων ημάς, μοιάζουμε σαν να χτυπάμε το κεφάλι μας, σε σκληρό και αδιαπέραστο τοίχο...και οι προσευχές μας, αργούν να λάβουν απάντηση...

Όποιος δι ευχών της Κυρίας Θεοτόκου και Πάντων των Αγίων, φωτιστεί και εννοήσει το μέγιστο, της υπέρ των εχθρών προσευχής, μεγάλη ευλογία θα επισύρει στης ψυχής του τα βάθη.

Το ομολογούν όλοι όσοι το εφάρμοσαν στην πράξη και είδαν τα αποτελέσματα.
..........................

-Κύριε...βοήθησέ μας, να υλοποιήσουμε κατά πρώτον, την εντολή, της υπέρ των εχθρών προσευχής διότι ήδη είναι αργά ...και το σκοτάδι από παντού, μας έχει περικυκλώσει...

Μόνο με αυτή την προσευχή έχουμε ελπίδα να αντικρίσουμε λίγο απ' το Φως Σου...

ΣΑΛΟΓΡΑΙΑ

12 σχόλια:

  1. Πρέπει να μας θυμίζεις τα δύσκολα; Αφου ξέρεις...είμαστε για τα εύκολα, αυτά που δεν θέλουν κόπο...δυστυχώς....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Νεαρέ, και όμως...είσαι για τα δύσκολα, αφού Σαββατιάτικα δεν βρίσκεσαι σε καποιο πάρτυ μασκαράδων αλλά κάθεσαι σπίτι...και στοχάζεσαι!
    :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ο Κύριος ειναι ΑΓΑΠΗ και ως τέτοια αναπαύεται μόνο σε αγνές ψυχές. ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ και μόνο καθαρίζουμε σιγά σιγά. Διαγράφονται αυτά που τον ενοχλούν και κάποια στιγμή, όταν μπορέσει να υποφέρει τη βρωμιά που μας έχει απομείνει, μας δίνει λίγη ΑΓΑΠΗ για να συνεχίζουμε τον αγώνα μας... Σε ένα Αγιο είχε αποκαλύψει ο Κύριος "έχε την ψυχή σου συγκεντρωμένη στον Αδη και μην απελπίζεσαι....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπητή Σαλογραία πριν λίγες μέρες μου είχες πει ότι είχες παιδιόθεν αρνητική στάση στην κατήχηση. Κι όμως τώρα βλέπω ότι η Χαρις του Θεού σε εχει κάνει μέγιστη στην κατήχηση. Και αυτο ακριβως είναι η ουσία της κατήχησης όπως την εφάρμοσαν οι Απόστολοι. Η προσωπική εμπειρία του Χριστιανού μέσα από την ίδια του την ζωή.

    Δεν μπορείς να φανταστείς (δεν το λέω κυριολεκτικά) ποση επίδραση έχει στις ψυχές των νέων ανθρώπων η προσωπική εμπειρία του κάθε Χριστιανού. Η εν Χριστώ ζωή μέσα από τα ίδια μας τα μάτια είναι ότι πιο κοντινό στον ίδιο τον λόγο του Κυρίου.

    Αυτή η κατανόηση του μηνύματος που σου έστειλε με μυστηριακό τρόπο ο ίδιος ο Χριστός είναι που σε κάνει (μας κάνει) να ξεχωρίζεις από τον άνθρωπο που με δική του ευθύνη έχει τα μάτια (της ψυχής) κλειστά. Να είσαι σίγουρη ότι πολλοί συνάνθρωποί μας θα ξαναέκλειναν το βιβλίο και θα ξεχνούσαν τα λόγια του αββά Ζωσιμά. Μπορεί να μας φαίνεται περίεργο κι όμως έτσι είναι. Ούτε καν θα υποψιάζονταν ότι ο Κύριος τους έστειλε ένα μήνυμα. (θυμήσου την παραβολή του Σπορέα).

    Γι αυτό πάντα ο Χριστός ζητούσε από τους ανθρώπους να έχουν τα μάτια και τα αυτιά της ψυχης ανοικτά. Να έχουν καλό και καθαρό λογισμό.
    Πρεπει μερα νυχτα να δοξαζουμε τον Θεό και να τον παρακαλούμε να κρατάει τα πνευματικά μάτια αυτά και τα αυτια μας ανοικτα ωστε να αντιλαμβανόμαστε με την Χάρη Του Αγίου Πνεύματος κάθε μήνυμα που θα έρχεται.

    Εξαιρετική είναι και η άποψη που εξέφρασες για την μυστική ενέργεια της προσευχής όχι μόνο στον προσευχόμενο αλλά και στο πρόσωπο για το οποίο απευθύνεται η προσευχή. Ακόμα κι αν αυτό ειναι ο εχθρός, ο άθεος, ο άπιστος, ο αδιάφορος, ο οποιοσδήποτε συνάνθρωπος. Ο Κύριος με μυστικό τρόπο θα ενέργησει και στην ψυχή αυτού του ανθρώπου με έναν τρόπο που κανείς μας (εκτός από τους Αγίους) δεν καταλαβαίνει.

    Εδώ κολλάει κι αυτό που έλεγε ο γέροντας Παϊσιος: "Να μιλάτε περισσότερο στον Θεό για τα παιδιά σας, από ότι στα παιδιά σας για τον Θεό".

    Ετσι με έναν μυστηριώδη τρόπο ο Χριστός θα μαλακώσει την ψυχή του ίδιου του παιδιού και θα αρχίσει ακόμα κι αν δεν εχει δυνατή πίστη να βλέπει μερικά από τα μηνύματα που θα του στέλνει ο Κύριος.

    Ο λόγος σου είναι πνευματική τροφή. Να σε έχει καλα ο Θεός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμε
    συμφωνώ και επαυξάνω. Η θεραπευτική δύναμη της εξομολόγησης σε απλανή πνευματικό οδηγό, μαζί με τον αδιάλειπτο αγώνα της Μετανοίας, φέρνει στην ψυχή του πιστού, ειρήνη Αγίου Πνεύματος και-μακροχρονίως-τη θεραπεία.
    Σ'ευχαριστώ...
    Αυτή η φράση από το Γέροντα Σιλουανό, μου έχει φανεί πολύ καλός πρακτικός οδηγός...σε χρόνια δύσκολα. :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Καλέ μου Θάνο,
    σ'ευχαριστώ για την αγάπη, διότι - δεν θα κουραστώ να το γράφω- κάθε ευγενικό σχόλιο,δεν ξέρει κανείς αν έχει σχέση με την αλήθεια των πραγμάτων, όμως, σίγουρα, είναι πρώτα και κύρια αγάπη.
    Κάποτε μου δόθηκε η συμβουλή,ότι δεν έχω δικαίωμα επί θεολογικού να λέω, τίποτα περισσότερο από την όποια προσωπική μου εμπειρία.
    Και αυτό μου φάνηκε πολύ σοφό.
    Διότι ο καθένας μας πείθει- τον καλοπροαίρετο απέναντι- μόνο στο βαθμό που διαθέτει ειλικρίνεια και ομολογεί τόσο τις αμαρτίες του, όσο την εμπειρία του.
    Θα σου δηλώσω , ότι για πολλά χρόνια,παρότι πάντα ήμουν στο δρόμο της πιστεως, υπήρξα φοβερή ορθολογίστρια.
    Το Θεό, τον αγαπούσα, αλλά τον τοποθετούσα κάπου ψηλά, κάπου μακριά και ότι δεν ανακατεύεται και πολύ με την καθημερινότητα των ανθρώπων...
    Μετά...διάφορα γεγονότα (ελάχιστα από τα οποία έχω καταγράψει σε αυτές εδώ τις σελίδες) άρχισαν ξαφνικά να αλλάζουν τη συνείδησή μου, προς μια άλλη κατεύθυνση.
    Νομίζω, ότι με ωφέλησε αρχικά στο να παρατηρώ τις λεπτομέρειες στη...συμπεριφορά του Θεού απέναντί μας, η παρέα μου με μια φίλη που μόλις είχε χωρίσει μια και έφυγε ο άντρας της με άλλη γυναίκα.
    Θυμάμαι πόσο στενοχωριόταν για την έλλειψή του,και πόσο παρατηρούσε το παραμικρό στη συμπεριφορά του, προκειμένου να πάρει ελπίδες ότι μπορεί ακόμα να την αγαπάει- ότι μπορεί να ξανάρθει κοντά της.
    Νομίζω ότι και η ψυχή, πικραμένη από τη στέρηση της Χάριτος, μπορεί να την αναζητάει με περισσότερη θέρμη και να παρατηρεί μετά πιο προσεκτικά, σημάδια με τα οποία η Χάρη μπορεί να κάνει εμφανή την παρηγορητική παρουσία της.
    Ετσι, από τη φίλη μου τη ζωντοχήρα, έμαθα και γω να αξιολογώ, όλα τα σκηνικά, με μια άλλη ευαισθησία προσπαθώντας να θεραπεύσω τις πληγές που στην ψυχή του καθένα μας, ανοίγει η αμαρτία...
    Και πάλι σ'ευχαριστώ εκ καρδίας...

    Καλό σου βράδυ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ΠΟΣΗ ΑΓΑΠΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΙΣΘΑΝΕΤΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΣΥΝΟΜΙΛΕΙ ΜΕ ΕΥΛΑΒΙΑ ΚΑΙ ΑΙΣΘΆΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΕΚΕΙΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ. ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΧΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΜΕΝΕΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΜΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΗ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ... ΑΠΟΨΕ ΣΑΣ ΟΦΕΙΛΩ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αναστάσιε
    και γω ευχαριστώ τη δική σου καλή διάθεση.
    Καλό βράδυ, περιστεράκι μου...:-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Και ξαναδιάβαζοντας τα σχόλιά σας, σκέφτομαι, ΘΑΝΟ, ότι όποια καλή εμπειρία και να έχει κάποιος,αγωνιζόμενος Ορθόδοξος Χριστιανός, αν ο αποδέκτης της εμπειρίας που αφηγούμαστε, δεν βρίσκεται στο παρόμοιο με μας, πνευματικό μήκος κύματος, όχι μόνο δεν θα την καταλάβει αλλά θα μας ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΥΣΕΙ κιόλας.
    Γι αυτό και ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, συμβουλεύει ΤΙΠΟΤΑ να μη λέμε από τα όσα πνευματικά βιώνουμε, σε άνθρωπο που δε βρίσκεται σε ανάλογη με μάς κατάσταση, επειδή και ΔΕΝ θα εννοήσει τίποτα και θα μας χλευάσει επιβαρύνοντας τη θέση και την ψυχή του.
    Είναι ανάλογο- ας πούμε- να μιλάει για χιόνι ο Εσκιμώος στον Αφρικανό, που χιόνι είδε στο σινεμά όλο κι όλο τρεις φορές.
    Θεωρητικά, θα καταλαβαίνει την έννοια του χιονιου, θα στερείται όμως όλο το βάθος της ουσιαστικής κατανόησης...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αυτες τις μερες κουρασμένη σωματικά και ψυχικά (καθότι εγκυος), αναρωτιώμουν γιατί δεν με ακούει ο Θεός. Μαλλον βρήκα την απάντηση στο κείμενο σου.
    Μαρίνα
    Υ.Σ.Καλή Σαρακοστή! Και την ευχη σου σαλογραια-καλογραία

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Γλυκια μου Μαρίνα Καλή Σαρακοστή!:-)
    Με το καλό να φέρεις στον κόσμο ένα φωτισμένο και γεμάτο χάρες παιδάκι!
    Μόνο που είμαι ...κακογραία και όχι καλογραία, αλλά εντάξει...που θα μου πάει...αν θέλει ο ΧΡιστούλης θα γίνω και ...καλο-γραία...κάποτε...
    Να κάνεις όσο μπορείς προσευχή και γι κείνους που σε πληγώνουν και για το παιδάκι.
    Πολλή προσευχή για το παιδάκι...
    Παίρνεις τον κατάλληλο σίδηρο;
    Για την κούραση ρωτάω που αισθάνεσαι μπορεί να φταίει και η έλλειψη του σιδήρου.
    Να τρως και ψάρια.
    Και πασατέμπους ανάλατους, είναι πολύ πλούσιοι σε φωσφόρο που κάνει έξυπνο τον εγκέφαλο.
    Να ακούς και ωραία μουσική- όποια σε ηρεμεί...
    Καλό βράδυ, αγαπημένο μου.
    Η Κυρία Θεοτόκος να σας σκεπάζει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ευχαριστώ για τις συμβουλές καλή μου.
    Μαρίνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή