Τι σημαίνει αρχή της Ινδίκτου. Γιατί ξεκινάει το εκκλησιαστικό έτος 1η Σεπτεμβρίου; (+Βίντεο)

1η Σεπτεμβρίου: ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΤΟΥ

(δηλαδή αρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους) 

Ἀπολυτίκιον - Ἦχος β'. 
«Ὁ πάσης δημιουργὸς τῆς κτίσεως, ὁ καιροὺς καὶ χρόνους ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσία θέμενος, εὐλόγησον τὸν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ τῆς χρηστότητός σου Κύριε, φυλάττων ἐν εἰρήνῃ τοὺς Βασιλεῖς καὶ τὴν πόλιν σου, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, καὶ σῶσον ἡμᾶς.»

Κοντάκιο

«Ὁ τῶν αἰώνων Ποιητὴς καὶ Δεσπότης, Θεὲ τῶν ὅλων, ὑπερούσιε ὄντως, τὴν ἐνιαύσιον εὐλόγησον περίοδον, σώζων τῷ ἐλέει σου τῷ ἀπείρω, Οἰκτίρμον, πάντας τοὺς λατρεύοντας σοὶ τῷ μόνω Δεσπότη, καὶ ἐκβοώντας φόβω Λυτρωτά· Εὔφορον πάσι τὸ ἔτος χορήγησον.» 

«Λέξις λατινική (indictio) όρισμόν σημαίνουσα καθ’ όν κατά δεκαπενταετή περίοδον επληρώνοντο εις τους αυτοκράτορας των Ρωμαίων οι φόροι. Κατά την εκκλησιαστικήν παράδοσιν, την αρχήν της ινδικτιώνος είσήγαγεν ό Αύγουστος Καίσαρ (1 -14), ότε διέταξε την γενικήν των κατοίκων του Ρωμαϊκού κράτους απογραφήν και την είσπραξιν των φόρων, κατά την πρώτην του Σεπτεμβρίου μηνός. Από του Μεγάλου Κωνσταντίνου (313) έγένετο επισήμως χρήσις της Ινδικτιώνος ως χρονολογίας, έκτοτε δε ή εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως μέχρι του νυν εορτάζει την α’ Σεπτεμβρίου ως αρχήν του εκκλησιαστικού έτους. «Ἴνδικτον ἡμῖν εὐλόγει νέου Χρόνου, Ὦ καὶ Παλαιέ, καὶ δι᾿ ἀνθρώπους Νέε.».

Η Ινδικτιώνα είναι ένας γενικότερος τρόπος μέτρησης του χρόνου ανά 15ετίες με αφετηρία τη γέννηση του Χριστού ή για την ακρίβεια από το 3 π.Χ. 

Η 1η Σεπτεμβρίου, η αρχή του εκκλησιαστικού έτους, αποτελεί την αρχή της Ινδίκτου. Τότε τελείται η ακολουθία της Ινδίκτου σε συνδυασμό με τη θεία λειτουργία για την ευλογία του εκκλησιαστικού έτους. 

Αρχικά υπήρχε η Αυτοκρατορική Ίνδικτος ή Καισαρική Ινδικτιώνα που μάλλον εισήχθη από τον Μέγα Κωνσταντίνο. Εκαλείτο επιπλέον Κωνσταντινική ή της Κωνσταντινουπόλεως ή Ελληνική. Παράλληλα υπήρχε και η Παπική Ινδικτιώνα.

• Η 1η Σεπτεμβρίου καθορίστηκε ως αρχή της εκκλησιαστικής χρονιάς ως εξής:

Στην περιοχή της Ανατολής τα περισσότερα ημερολόγια είχαν ως πρωτοχρονιά την 24η Σεπτεμβρίου, ημέρα της φθινοπωρινής ισημερίας. Επειδή όμως η 23 η ήταν η γενέθλια ημέρα του αυτοκράτορα της Ρώμης Οκταβιανού, η πρωτοχρονιά μετατέθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου, η οποία και καθορίστηκε ως αρχή της Ινδίκτου, δηλαδή της περιόδου του ρωμαϊκού διατάγματος για τον φόρο που ίσχυε για 15 έτη. 
Έτσι Ίνδικτος κατάντησε να σημαίνει αργότερα το έτος και αρχή της Ινδίκτου την Πρωτοχρονιά. Αυτή την Πρωτοχρονιά βρήκε η Εκκλησία και της έδωσε χριστιανικό περιεχόμενο, αφού τοποθέτησε σ’ αυτήν την εορτή της συλλήψεως του Προδρόμου, που αποτελεί και το πρώτο γεγονός της Ευαγγελικής Ιστορίας. 
Αργότερα, το 462 μ. Χ., για πρακτικούς λόγους και για να συμπίπτει η πρώτη του έτους με την πρώτη του μηνός, η εκκλησιαστική πρωτοχρονιά μετατέθηκε την 1η Σεπτεμβρίου. Διευκρινίζεται ότι η πρωτοχρονιά της 1ης Ιανουαρίου έχει Ρωμαϊκή προέλευση και ήρθε στην Ορθόδοξη Ανατολή κατά τα νεότερα χρόνια.

Η εκκλησιαστική ακολουθία για το νέο έτος τελείται την 1η Σεπτεμβρίου, μια ακολουθία απαράμιλλου κάλλους ως προς το υμνογραφικό υλικό.

Σημειωτέον ότι πριν από λίγα χρόνια η Εκκλησία μας όρισε την 1η Σεπτεμβρίου ως ημέρα αφιερωμένη στο φυσικό περιβάλλον.

Στις 01/09ου εορτάζουν 

Αρχή της Ινδίκτου
Αγίες Τεσσαράκοντα Παρθένες και Ασκήτριες και Αμμούν ο διδάσκαλος αυτών
Όσιος Συμεών ο Στυλίτης
Όσιος Μελέτιος ο νέος που ασκήτευσε στο όρος της Μυουπόλεως
Οσία Μάρθα μητέρα του οσίου Συμεών, που ασκήτευσε στο όρος θαυμαστό
Οσία Ευανθία
Δίκαιος Ιησούς γιος του Ναυή
Άγιοι Εύοδος, Καλλίστη, Αγαθόκλεια και Ερμογένης
Μνήμη του μεγάλου εμπρησμού στην Κωνσταντινούπολη
Ανάμνηση Θαύματος της Θεοτόκου στη Μονή των Μιασηνών
Άγιος Αγγελής ο Νεομάρτυρας που μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη
Όσιος Νικόλαος ο Κουρταλιώτης
Οσία Χάιδω εκ Στανού Χαλκιδικής
Όσιος Συμεών, ο Λέσβιος, Στυλίτης
Όσιος Αντώνιος «ὁ ἐν Ἀγυίᾳ»
Σύναξη της Παναγίας της Καταπολιανής στην Τήνο
Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου της Γεθσημανή εν Ρωσία
Σύναξη της Παναγίας της Παμμακάριστου στην Κωνσταντινούπολη

Για περισσότερα πάνω στο θέμα η πηγή: Αέναη Επανάσταση