Ο πάγος της λογικής και τα βαθιά νερά τού συναισθήματος

Μια και έθιξες, πάλι το θέμα των συναισθημάτων, περιστεράκι μου, ας σχολιάσουμε με αφορμή την εικόνα...
Ας ορίσουμε-άλλη μια φορίτσα- τι εννούμε όταν μιλάμε για συναίσθημα.
Τα λεξικά λένε διάφορα.
Προσωπικά, και πολύ απλά, θα σου πώ: ως συναίσθημα εννοώ οτιδήποτε με κάνει να χαίρομαι, να αγαπώ, να ερωτεύομαι, να μισώ, να λυπούμαι, να αγχώνομαι, να νευριάζω,να προσεύχομαι, να βρίζω, να μνησικακώ, να ζηλεύω, να τσιγκουνεύομαι, να είμαι γενναιόδωρη, να θυσιάζομαι για τους άλλους δίνοντας -αν χρειαστεί- και τη ζωή μου ακόμη...

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο τού Γκόλμαν(το έχω ξαναπεί) με τίτλο <Καταστροφικά Συναισθήματα>(εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα) διάβασα ότι κάποιοι ερευνητές έχουν μετρήσει 89.000 αποχρώσεις ποικίλων συναισθημάτων, να το πιστέψω;

-Μανδάμ, δεν θα μιμηθούμε τον άπιστο Θωμά, τώραααα!
Άμα μιλάει η επιστήμη, και τα σκυλιά δεμέναααα!
Το είπαμε!
Και ο Στανισλάφσκι, θα συμφωνούσε μάλλον μαζί τους!

Η βασική κλίμακα, λοιπόν, των συναισθημάτων, τόσο η αρνητική, όσο και η θετική, είναι περίπου γνωστή σε όλους.

Εκείνο που σίγουρα μας εκπλήσσει είναι τα νούμερα, τα οποία μας δείχνουν το βάθος των βιωμάτων, με ένα πολύχρωμο,και πολυδιάστατο τρόπο, στις μέρες τής καλπάζουσας -ίδια ξαμολυμένο άλογο κούρσας - επιστήμης μας.

Λέγοντας λογική, εννοώ, τόσο τους συλλογισμούς της τυπικής λογικής -που μπορεί να εμφανίζονται και ως παραλογισμοί ή ως σοφίσματα από τη μεριά του χρήστη του λόγου- αλλά και τα συλλογιστικά επιχειρήματα που αναπτύσσει ο οποιοσδήποτε μιλάει ή γράφει, προσπαθώντας μέσω συγκεκριμένου αριθμού προτάσεων και συμπερασμάτων, να θεμελιώσει μία πραγματικά ορθή άποψη.
Τη λογική τη θεωρεί ο πολύς κόσμος, ότι είναι απαλλαγμένη από συναισθήματα κάθε είδους, ότι είναι κάτι σαν σκέψη καθαρή, κάτι σαν μαθηματική εξίσωση, που οφείλεις να τη δεχτείς είτε σου αρέσει είτε όχι.

-Είναι έτσι, άραγε;

-Μπορεί να ισχύει όταν πρόκειται για πρακτικές κατασκευές, αντικειμένων κάθε λογής.

Όταν πρόκειται για αξιολογήσεις ανθρώπων, θρησκειών, πολιτικών συστημάτων, σχέσεων κοινωνικών, πόσο η λογική μας, ανεπηρέαστη από συναισθήματα, παραμένει;

-Φοβούμαι πώς δεν μένει!

Φοβούμαι ότι τελικά, σε σχέση με τα ανθρώπινα, τόσο το συναίσθημα,όσο και η λογική μας, είναι οι δυο όψεις, ενός και του αυτού νομίσματος:

Της εσωτερικής μας προαίρεσης, της προσωπικής μας επιλογής δηλαδή, ανάμεσα σε ό,τι θεωρεί έκαστος ως καλό ή κακό, ωραίο ή άσχημο,αληθινό ή επίπλαστο.

Και τελικά, για να μη σε κουράσω περισσότερο, αγαπημένο μου, θα κρατήσω τόσο για τη λογική όσο και για το συναίσθημα, την εικόνα που σου έδωσα στην αρχή αυτού του κειμένου.

-Το συναίσθημα, είναι η βαθιά λίμνη που διαποτίζει ή και αναζωογονεί την ύπαρξή μου, σιωπηλά και επί έτη.

Η λογική μου, φαντάζει σαν κομμάτια πάγου, στην επιφάνεια αυτής της λίμνης.

Καμιά φορά τα κομμάτια πάγου, φαίνονται τόσο δυνατά, τόσο γερά που αντέχουν και παγοδρομίες!

Μοιάζουν άθραυστα!

Μοιάζουν. Και όλοι λένε:

-Ναι, είναι ένας πολύ δυνατός χαρακτήρας!

- Σε γελάσανε!

Αρκεί ένα απότομο ανέβασμα της θερμοκρασίας, αρκεί μια πρόσκρουση δυνατή, και ο πάγος αρχίζει να λιώνει, κινδυνεύει να σπάσει, και τότε ο ανέμελος χορευτής- το Εγώ μου- ο ανυποψίαστος άνθρωπος- κινδυνεύει να βυθιστεί σε σκοτεινά και κρύα ύδατα που μπορούν να τον θανατώσουν...

Και διαφωνούσα για χρόνια με κάποιους, πάνω στο ερώτημα:

- Η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κοτούλα;

Έφτιασε η λογική μας το συναίσθημα ή τα συναισθήματα, δομήσαν τις λογικές μας;

Κι αν η λογική μας είναι παγωμένο συναίσθημα;

Κι αν το συναίσθημά μας, είναι ρευστοποιημένη λογική, που εκτρέπεται σε σκολιούς δρόμους, σαν ένα μικρό, ή μεγάλο, τρελαμένο ποτάμι;

Από το βύθισμα, στα κρύα, σκοτεινά νερά των αρνητικών μας συναισθημάτων ποιος θα μας σώσει;

-Ισχυρή μου προσωπική εμπειρία: Μόνο ο Χριστός σώζει!

Για τα θετικά συναισθήματα εν Κυρίω, για τα Δώρα του Παναγίου Πνεύματος :αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, αγαθωσύνη, πίστη, πραότητα, εγκράτεια(προς Γαλάτας, κεφ.5, στ.22) γι αυτά, ούκ έστι νόμος που λέει η Γραφή, δηλαδή, δεν υπάρχουν κακές συνέπειες.

Όλα τα άλλα, τα εν τω κόσμω, ψευδοσυναισθήματα, που είναι απομιμήσεις των ΑγιοΠνευματικών Δωρεών, αποτελούν επίπλαστη παρηγοριά και αλίμονο σε όποιον αυτό, δεν μπορεί να το καταλάβει...

Σαλογραία