ΟΧΙ!- Γιατί Οχι;- Γιατί ...Ετσι!

Περιστεράκια μου , κάθε που είναι η επέτειος του ιστορικού ΟΧΙ προς τη φασιστική αρβύλα, θυμάμαι το κήρυγμα ενός ενάρετου πνευματικού, σε αρχαίο μοναστήρι της Γορτυνίας.
Στη δεκάλεπτη ομιλία του, τόνισε ένα σημείο μετ'εμφάσεως και από τότε το κουβαλάω στη μνήμη, σαν πολύτιμο βίντεο.

Είπε, ότι ο πιστός στον Κύριο Ιησού Χριστό, άνθρωπος, στην λάθος συμπεριφορά(αμαρτία τη λέγαν παλιότερα) κάθε είδους- από την πιο μικρή ως την πιο μεγάλη- οφείλει- αν επιθυμεί το ψυχοσωματικό του συμφέρον- να επιδεικνύει σθεναρή αντίσταση.

Aντίσταση στην αμαρτία και έλλειψη αντίστασης στην εφαρμογή του θελήματος του Κυρίου, είναι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος της σωτηρία μας.

Εκείνος που αρχίζει να μουρμουράει:
<Ε... δεν πειράζει τούτο είναι μικρό, ε... δεν πειράζει το άλλο, ασήμαντο...>, σε σύντομο χρονικό διάστημα, με μεγάλα και ζόρικα, κινδυνεύει να μπλέξει.

Είναι ευκολότερη η πρόληψη από την όποια-των κακών-θεραπεία- και τα μικρά τα παιδιά, το γνωρίζουν.

-Γι'αυτό, αν κάποιος, σας κάνει μια ύπουλη πρόταση- όποια και αν είναι τούτη- ξεκινώντας από την αθώα- δήθεν- προσφορά τσιγάρου, λέγοντας:

-Πάρ'το! Μόνο ένα. Μόνο για μια φορά!
Για να ξέρεις πώς είναι , παιδάκι μου-μας έχεις σπάσει τα νεύρα- επιτέλους μην είσαι και τόσο ξενέρωτος!

Εσείς-αν αγαπάτε τους εαυτούς σας, να αντισταθείτε, ήρεμα, σταθερά απαντώντας:

-ΟΧΙ ευχαριστώ!
Να λείπει το... βύσσινο!

Αν πάρετε έστω και μ ί α φορά, αυξάνετε τις πιθανότητες να ξαναπάρετε, γιατί με την μία και μοναδική σας επιλογή, ανοίξατε στους νευρώνες σας, ένα καινούργιο, πλήν ουχί ευκαταφρόνητο, μικρό μονοπάτι.
Και αν πάρετε θα ξαναδοκιμάσετε(ποτέ δεν τρως ένα μόνο πατατάκι, αλλά σταματάς μόνο όταν ξεπαστρευτεί όλη η σακκούλα, το γνωρίζετε ) και μετά πάλι θα ξαναπάρετε μέχρι που θα γίνετε άθλιος δούλος στο αδυσώπητο αφεντικό- το τσιγάρο, στα εμφράγματα, στους καρκίνους του.

Και η κακή συνήθεια,σε σύντομο βάθος χρόνου θα καταστρέψει την υγεία σας, το πολυτιμότερο αγαθό, που ως προίκα, σάς δόθηκε.

Και τούτο ισχύει για κάθε φθοροποιό πράξη στην οποία υποχωρεί η άφρων ψυχή μας.

Είναι, λοιπόν, δείγμα στοιχειώδους συνέσεως, σε κάθε παρακίνηση του λογισμού για υλοποίηση της όποιας παρόρμησης, να κοντοστέκεται ο άνθρωπος εξετάζοντας: αυτή η μικρή επιλογή, τι φορτίο επιπλοκών σέρνει πίσω της και, τι συνέπειες, σε ένα άθροισμα χρόνου- προσωπικά- θα εισπράξω;

Εκείνος π.χ. που δεν έχει καπνίσει ούτε ένα τσιγάρο, που αγνοεί
π ώ ς είναι η εμπειρία του καπνίσματος, φαντάζει χωράφι,κατάφυτο από πράσινα στάχυα.

Αν δεχτεί -από περιέργεια- να πάρει έστω και ένα τσιγάρο, είναι σαν να πατάει επάνω στα πράσινα στάχυα, τσακίζοντάς τα στο έδαφος- πριν ωριμάσουν και δώσουν ευλογημένο καρπό- ανοίγοντας -σε κείνη τη γραμμή των βημάτων του- της καταστροφής, αχνό μονοπάτι.
Με το δεύτερο τσιγάρο, το μονοπάτι, γίνεται ευδιάκριτο.
Με το τρίτο τσιγάρο, ακόμη πιο έντονο.
Λίγα τσιγάρα μετά, τα στάχυα απο κείνο μέρος έχουν χαθεί, και πλέον ξεχωρίζει σκοτεινόχρωμο κάτω, το χώμα.
Αν επαναληφθεί η πράξη, στο χωράφι θα ανοίξει δρομάκι εθισμού, δρόμος- εν τέλει- έως και λεωφόρος.
Και ο κακός εθισμός, οδηγεί στην απώλεια βαθμών ελευθερίας, σε ασθένεια, σε προσωπική, μεγαλύτερη ή μικρότερη, δυστυχία μας.
.............................................................................
Αυτά είπε περίπου ο σεβαστός ομιλητής, λατρεμένα μου.

Βέβαια στην εποχή μας, οι διαόλοι έχουνε γίνει του Κερατά, δικηγόροι πανεπιστήμονες .

Σε πιάνουν αοράτως μέσα στο κεφάλι σου- εκ δεξιών και εξ αριστερών που λένε οι Πατέρες- στο πίτσι πίτσι, στην κουβέντα δήθεν, και την επιχειρηματολογία.

Και ενώ μέχρι και το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ξέραμε οι Ρωμηοί να το βροντοφωνάξουμε το ΌΧΙ, τις τελευταίες δεκαετίες, εισήχθη από τις δυνάμεις του Σκότους, η παμπόνηρη ατάκα:

-Γιατί όχι; Χαλαρά! Μην είσαι τσιτωμένος.
-Γιατί να μη καπνίσουμε;
- Γιατί να μη πέσουμε στο αλκοόλ και στην κραιπάλη;
-Γιατί να μην αλλάξουμε όσους περισσότερους συντρόφους μπορούμε (τάχαμ) για να αποκτήσουμε πείρα;(μούτζες και τύφλες...)

Δεκα μέτρα γλώσσα, βγάνουνε τα κακομαθημένα μας, σε μανάδες και πατεράδες, σε δασκάλους, ακόμη και σε παπάδες- ω ναι, ακόμη και σε παπάδες- ας είναι καλά η Βαβυλών η μεγάλη, η Πόρνη η Τυφλεόραση που με άθλια σίριαλ, τα σιγοντάρει.

Και αν μεν οι γονείς μπορούνε να δώσουν εξήγηση, ή να σφίξουν τα χαλινάρια -όπως θα έπρεπε-ίσως συγκρατηθεί το παιδάκι.

Αν οι γονείς είναι απλοί του Θεού άνθρωποι και η εγκόσμια -η δήθεν μόρφωση- δεν τους έχει διαφθείρει;
Αν δεν διαθέτουν ευφυείς και εύστροφους λόγους, στους -ως κακή χάλαζα- επί του νού προσπίπτοντας, του Εξαποδού, αντι-λόγους;

-Πώς θα τα αντιμετωπίσουν τα ζόρικα;

Να σου πω:
Θα τα αντιμετωπίσουν με την ατάκα που την άκουγα συχνά από οικογενειάρχες -όταν ήμουνα μικρή, αδυνατούλα και χαζή- αλλά που μου τη θύμισε τις προάλλες, γνωστός βάρδος της σάτιρας, όταν - αντλώντας από προσωπικές αναμνήσεις - εκεί στο Τσαντίρι - μνημόνευσε τη μανούλα του.

Επιθυμώντας, ο ίδιος -μικρός- να κάνει κάτι στραβό- αυταρχικά η μαμά- τον εμπόδιζε και όταν ενοχλημένος από την άρνηση,δυσανασχετούσε: <Γιατί;>, η απάντηση της απλής γυναίκας, ερχόνταν αδιαπραγμάτευτη, κοφτή, απόλυτη, και στερέωνε την ψυχή του- από γκρεμούς, την προφύλαγε:

-ΟΧΙ είπα!
-Γιατί ΟΧΙ;
-Γιατί ...ΕΤΣΙ!

Αχ! ας υπήρχαν περισσότερες και σήμερα-εις πείσμα πολλών ψυχολόγων- παρόμοιες μανάδες!

Σαλογραία

Ο άνθρωπος και το άλογο

Είχε ένα άλογο. Πήγε στον πόλεμο.

Δεν πέρασαν δυο μήνες που γύρισε πίσω

με κομμένο το πόδι του. Όταν τον είδε

το άλογό του, χλιμίντρισε.

Λίγες

μέρες μετά , το επιτάξανε.

Εκείνο δε γύρισε.

Κι από τότε, όταν ήθελε

να θυμηθεί κάτι αξέχαστο από

τη ζωή του, κάτι όμορφο

-Την Παναγία , το Χριστό ή τον ήλιο

παραδείγματος χάρη-

θυμόταν

αυτό το χλιμίντρισμα.

(Νικηφόρος Βρεττάκος, συλλογή Τρία Φύλλα, τόμος δεύτερος)

Στο θείο Χαρίλαο, αφανή ήρωα του 1940

Οι διαστάσεις του νεκρού στρατιώτη

Δος μου το χέρι σου ν'ανέβω στη γη.
Θέλω να ιδώ τον ουρανό χαμηλότερα,
τα ουράνια φαινόμενα
γύρω απ'τα πόδια μου.
Θέλω
να συλλάβω το ύψος μου και να μάθεις κ'εσύ
πόση έκταση έπιανα, εγώ, που σκοτώθηκα,
χτες βράδυ, στο μέτωπο.

(Νικηφόρος Βρεττάκος)

Εξωτερικαί ειδήσεις-ποίηση -Β.Θερμός

Εξωτερικαί ειδήσεις

Ανακοινωθέν της Εταιρείας Περιορισμένης
(Υπαρξιακής) Ευθύνης:

Τέρμα η ονειροπόληση
Στο εξής ονειροπώληση

(π.Βασίλειος Θερμός από τη συλλογή <<Ονειροδρόμιο>>, εκδόσεις <<Εν πλώ>>- Αθήνα 2003)

<Δική μου είναι η εκδίκηση...>

Λοιπόν, λατρεμένο μου, προσωπικά, στο λέω με πάσα εντιμότητα, άν δεν ήμουνα μια

κατηχητικούδα του ΜΗ κερατά, έτσι και με πείραζε κάποιος, θα του ανταπέδιδα όχι οφθαλμόν

αντί οφθαλμού, μόνο, όχι τέτοια ψιλοπράγματα, α μπα!

Δεν θες να ξέρεις, τί θα του έκανα.

Το είπα μια φορά και φωναχτά, το παραπάνω και με κοίταξε με περιφρόνηση, ο καλός μου ο Μάριος, αναστενάζοντας:

-Καλά! Είσαι τόσο άθλιος άνθρωπος, μάνα;
Είσαι τόσο μικρόψυχη;

-Ναι, βρε!
Είμαι και γουστάρω και δεν θα δώσω λογαριασμό σε κανέναν!
Άμα με πειράξουνε, θα τους πειράξω!
Δεν θα κάθομαι με σταυρωμένα χέρια σαν καρπαζοεισπράχτορας, για να πίνουν αυτοί ουίσκια εις υγείαν του κορόιδου, για Όνομααα!

Και ενώ κινούμαι στο έδαφος αυτής της νοητικής περιοχής, ότι και βέβαια, θα ανταποδώσω, αν κάποιος με... κουρδίσει άγρια

( Παναγία μου, κανείς ας μη με βάλει στη συγκεκριμένη δοκιμασία, το καλό που του θέλω...)

πέφτει πάλι στο ξερό χώμα τής συνείδησής μου- σαν απαλή βροχή τού Φθινόπωρου- μια φωτεινή φράση από την Αγία Γραφή:

< Εμοί εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω, λέγει Κύριος.>
(Προς Εβραίους κεφ.ι, στίχος 30)

Την είδα και χάζεψα.

Κάνει τέτοια πράγματα ο Κύριος;

Ανταποδίδει;

-Βεβαιότατα, μανδάμ, ανταποδίδει!

Όχι όμως, όπως εσύ φαντάστηκες -παιδιόθεν- την ανταπόδοση.

Όχι με εμπάθεια οργής.

Όχι με την -παραμικρή- κακία και ανθρώπινη ή δαιμονική εκδικητικότητα, που μας πλασάρουν οι εβραίοι σκηνοθέτες του σινεμά.

Ο Τριαδικός Θεός που λατρεύουμε οι Ορθόδοξοι, έχει για ό λ α Του τα πλάσματα, την τελειότητα μιας ανερμήνευτης και απαθούς αγάπης.

Από το Μηδέν εις το Είναι, μάς έφερε.

Έδωσε τους Νόμους, τους φυσικούς και τους νόμους τους πνευματικούς και με βάση αυτούς τους Νόμους, όρισε να πορευόμαστε.

Όποιος παραβαίνει το Νόμο είτε το φυσικό είτε τον πνευματικό, εισπράττει τις συνέπειες αυτής της παράβασης, αργά ή γρήγορα, με τη μορφή απαραμύθητου ψυχικού ή σωματικού πόνου.

Και γιατί δεν πρέπει -εγώ προσωπικά- να ανταποδώσω κακία στην κακία αλλά να περιμένω- και γύρευε πόσον καιρό πρέπει να περιμένω(με τα νεύρα τσατάλια από την καθυστέρηση) για τη θεία επέμβαση- την απόδοση δικαιοσύνης από τον Κύριο;

Δεν πρέπει να ανταποδώσω, διότι, η ίδια- ως άνθρωπος ατελής και σκοτισμένος- αν προσπαθήσω να ανταποδώσω, θα ανταποδώσω πάντα κάτι παραπάνω από το κακό που νομίζω ότι μου έκανε ο απέναντι.
Ανταποδίδοντας- έστω, άθελά μου- κάτι παραπάνω, θα δημιουργήσω στην ψυχή τού θιγόμενου πλησίον, ένα έλλειμμα δικαιοσύνης που θα φέρει στην επιφάνεια των σχέσεων, νέα συναισθηματικά προβλήματα και εμπλοκές επώδυνες.

Θα πει-ας υποθέσουμε- η πεθερά:

-Εγώ- η καλή γυναίκα- απλώς, Ανοικοκύρευτη την είπα!
Αυτή γιατί μού 'δωσε μια φτυσιά στα μούτρα;
Η φτυσιά αποτελεί παραπάνω προσβολή από την προσβολή που της έκανα!

Και θα με σπρώξει.

Σπρώχνοντάς με-η αδικημένη- αστραπιαία θα σκεφτώ:

-Όπα! Τι είναι αυτά;
Τσαμπουκαλεύονται και οι πεθερές στον 21ο αιώνα;
Προσωπικά, μια δροσερή φτυσιά στα μούτρα, τἠς πέταξα.
Αυτό το... Αλτσχάιμερ, πώς μου τη βγαίνει με κόκκινο;

Και θα της κοπανήσω μια μπουνιά στο χέρι που με έσπρωξε, έτσι!
Για να ...μάθει!

Η πεθερά,από τη μεριά της, ξαφνιασμένη και αστραπιαία αντιδρώντας
(νευρώνες είναι αυτοί, Διονυσάκη μου)
θα μου ανταποδώσει τη μπουνιά.
Τυλιγμένη πιά και γω στο πάθος τής οργής, θα συνεχίσω ηρωικά, με μια κλοτσιά στο καλάμι της, εκείνη, τότε με μάτι θολό,αρπάζοντας το χασαπομάχαιρο της κουζίνας,θ'αρχίσει να με κυνηγάει γύρω γύρω απο το τραπέζι και, αν δε βρισκόταν ένα χαλί κακοστρωμένο- να πεδικλωθεί η χριστιανή να πέσει ανάσκελα μένοντας αναίσθητη- δεν ξέρω πώς θα τη γλιτώναμε την τραγωδία, την αποφράδα ημέρα εκείνου του -ευτυχώς- φανταστικού διαλόγου που μόλις περιέγραψα.

Γιατί, όμως, στα εξομολογούμαι αυτά, φωναχτά,λατρεμένο μου;

Για να ακούσω, επιτέλους- με τα μισόκουφα αυτάκια μου- ότι η βία φέρνει
υ π ο χ ρ ε ω τ ι κ ά κλιμάκωση βίας που μόνο με θάνατο -ίσως- να τερματίζεται.

Και γιατί δεν μπορούμε να ανταποδώσουμε ε π α κ ρ ι β ώ ς εμείς οι άνθρωποι, τιμωρία στην τιμωρία;

Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω, περιστεράκι μου, μέχρι τελικής εμπέδωσης:

Λόγω της κατασκευής τής ψυχοσωματικής μας υπόστασης,η οποία είναι υπερ-ευαίσθητη, είτε το συνειδητοποιούμε -οι άφρονες- είτε βρισκόμαστε σε μαύρα μεσάνυχτα επί του θέματος.

Θυμάμαι συχνά εκείνη την υπέροχη σκηνή από τον <Έμπορο της Βενετίας> με τον Αλ Πατσίνο, όπου ο Σάϋλωκ καλείται να πάρει το συμφωνημένο αντίτιμο, χωρίς να στάξει όμως ούτε σταγόνα αίμα- μια και η σταγόνα αίμα δεν περιλήφθηκε στο χαρτί, την ώρα που το υπέγραφαν.

Επειδή, λοιπόν, αδυνατούμε να ανταποδώσουμε επακριβώς κακία στην κακία, όσο και αν νιώσουμε προσβεβλημένοι, ας σιωπήσουμε προς το παρόν,ειλικρινά προσευχόμενοι για τον ανεγκέφαλο που μας έβλαψε, και ας αφήσουμε τον Κύριο, ό τ α ν Εκείνος θα κρίνει, να ανταποδώσει με το δικό Του, τέλειο και αναμάρτητο και παιδαγωγικό τρόπο.

Αργεί ο Κύριος,ενίοτε- για τη δική μας, επίγεια αίσθηση του χρόνου- αργεί, αλλά δεν λησμονεί, το διατυμπανίζει και ο λαός μας, και η ανταπόδοση είναι πάντοτε ευθέως ανάλογη των Νόμων φυσικών και πνευματικών που παραβιάστηκαν.

Στις καλοπροαίρετες ψυχές, η ανταπόδοση αυτή του Κυρίου, γίνεται αφορμή μεγαλύτερης προσοχής και ωριμότητας -για τη συνέχεια, τού εν τω κόσμω, βίου τους.

Και δεν έχει σημασία να υλοποιηθεί κάτι εξωτερικά φανταχτερό ως εκδίκηση -με κινηματογραφικό τρόπο,σε στυλ Κλίνταρου στα γουέστερν- ώστε όλοι να το δουν ότι ο Κύριος <εκδικήθηκε>.

Το Άγιο Πνεύμα τελεσιουργεί τα θαυμάσιά Του, σιωπηλά, αθόρυβα, σαν δροσερό αεράκι που ό λ α ανεξαιρέτως τα γεγονότα στις προσωπικές ζωές των ανθρώπων- από τα πιο χαρούμενα, ως τα πιο λυπηρά- τα διευθετεί προς εκάστου, το Αιώνιο Συμφέρον.

Και ο άνθρωπος στον οποίο αναφέρεται το παιδαγωγικό μέσον της <εκδίκησης> το νιώθει, το εισπράττει μυστικά, στα κατάβαθά του, πως για τον ίδιο προοριζόταν το Μήνυμα.

Και, εν τέλει, αυτό είναι που έχει όλη τη σημασία, αγαπημένο μου...

Σαλογραία

Ο Αριστοτέλης, και ο θυμός- δράκος

Ο καθένας μπορεί να θυμώσει-αυτό είναι εύκολο.
Αλλά το να θυμώσει κανείς με το σωστό άτομο,στο σωστό βαθμό και στη σωστή στιγμή, για τη σωστή αιτία και με το σωστό τρόπο-αυτό δεν είναι εύκολο.

(Αριστοτέλης, <<Ηθικά Νικομάχεια>>, δημοσιευμένο στο βιβλίο Συναισθηματική Νοημοσύνη του Daniel Goleman από τις εκδόσεις <<Ελληνικά Γράμματα>> Αθήνα 1996)

Για τους νευρώνες- μικρή Ινδιάνικη ιστορία

Αναπτύσσονται οι δενδρίτες που...ταίζουμε...

(Μια αλληγορία από τη σοφία των λαών που έζησαν σε αρμονία με το Θεό και τη φύση.
Ευχαριστώ το Διονύση που μου την έγραψε.)

Οι Δύο Λύκοι

Μια βραδυά ένας γέρος ινδιάνος της φυλής Τσερόκι, μίλησε στον εγγονό του για τη μάχη που γίνεται μέσα στην ψυχή των ανθρώπων.
Είπε:
-Γιέ μου, η μάχη γίνεται μεταξύ δυο λύκων που υπάρχουν μέσα σε όλους μας.
Ο ένας είναι το Κακό:

Είναι ο θυμός, η ζήλια, η θλίψη, η απογοήτευση, η απληστία, η αλαζονεία, η αυτολύπηση, η ενοχή, η προσβολή, η κατωτερότητα, τα ψέματα, η ματαιοδοξία, η υπεροψία, και το εγώ.

Ο άλλος είναι το Καλό:

Είναι η χαρά, η ειρήνη, η αγάπη, η ελπίδα, η ηρεμία, η ταπεινοφροσύνη, η ευγένεια, η φιλανθρωπία, η συμπόνια, η γενναιοδωρία, η αλήθεια, η ευσπλαχνία.

Ο εγγονός το σκέφτηκε για ένα λεπτό και μετά ρώτησε τον παππού του:

-Και ποιος λύκος νικάει;

Ο γέρος Ινδιάνος Τσερόκι απάντησε απλά·

- Αυτός που ταΐζεις!

Σαλογραία

Ο εγκέφαλος, οι νευρώνες και η Ορθόδοξη εμπειρία

Πριν κάποια χρόνια, λατρεμένο μου, διάβασα δυο επιστημονικά βιβλία για τον εγκέφαλο και τις λειτουργίες του.
Παρόλο που εκ πρώτης όψεως, τα βιβλία αυτά δεν φαίνονταν να έχουν σχέση με τη Θεολογία, τελειώνοντας την ανάγνωσή τους, ένιωθα ένα βαθύ θαυμασμό για την άπειρη του Θεού τη Σοφία και ήρθα σε πληρέστερη επίγνωση του πατερικού αποφθέγματος ότι πράξις εστί θεωρίας επίβασις.
..................................................................................
Μιλώντας για τον εγκέφαλο, αναφερόμαστε σ’αυτό το μοναδικό όργανο που ελέγχει όλες τις δραστηριότητες του σώματος, που διαμορφώνει τις σκέψεις, τις ελπίδες, τα όνειρα και τη φαντασία μας, το συναίσθημα, τη λογική και τη μάθηση.
Το Κογκρέσσο των ΗΠΑ κήρυξε τη δεκαετία του 1990 ως τη δεκαετία του εγκεφάλου.
Ο εγκέφαλος έχει μερικές δεκάδες δισεκατομμύρια(100-200) νευρώνες.
Οι νευρώνες είναι κύτταρα ειδικά σχεδιασμένα για να διαβιβάζουν πληροφορίες σε άλλα νευρικά, μυικά, ή αδενικά κύτταρα και αποτελούν τη βασική λειτουργική μονάδα του εγκεφάλου.
Ο εγκέφαλος είναι αυτός που είναι, χάρη στις δομικές και λειτουργικές ιδιότητες των νευρώνων. Ο κάθε νευρώνας, αποτελείται από ένα κυτταρικό σώμα, που περιλαμβάνει τον πυρήνα, και από μια αγώγιμη ίνα, τον νευράξονα, ο οποίος μπορεί να χορηγεί παράπλευρους κλάδους πριν την απόληξή του.
Στην πορεία του ο νευράξονας, σχηματίζει στα άκρα των κλάδων του συνάψεις –από το ρήμα συνάπτω=συνδέω κάτι με κάτι άλλο-με άλλους νευρώνες.
Οι δενδρίτες και το κυτταρικό σώμα καλύπτονται από συνάψεις που σχηματίζονται από τις απολήξεις νευραξόνων άλλων νευρώνων

(Society for Neuroscience : Τι γνωρίζουμε για τον Εγκέφαλο, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα, 1996).
.....................................................................................

Εάν απλώσετε τα χέρια σας, μπροστά σας με τα δάχτυλα τεντωμένα, μπορείτε να πάρετε μια πρόχειρη ιδέα της μορφής ενός κοινού νευρώνα. Η παλάμη σας αντιπροσωπεύει το σώμα του κυττάρου, με τους κεντρικούς πυρήνες και τα δάχτυλά σας είναι οι δενδρίτες. Αυτές οι μικροσκοπικές προεκτάσεις , εκτείνονται σε σχηματισμούς δένδρου και δρουν σαν συστήματα εισαγωγής, που παίρνουν μηνύματα από άλλους νευρώνες και τα ξαναβάζουν στο σώμα του κυττάρου.
Ένα μήνυμα, αφού φτάσει στην παλάμη σας, θα ταξιδέψει στον βραχίονά σας, που αντιπροσωπεύει το νευράξονα ή το σύστημα εξαγωγής.
Όταν φτάσει στο τέλος του άξονα, πρέπει να πηδήσει πάνω από ένα μικρό κενό που λέγεται σύναψη, πριν το περιμαζέψουν οι δενδρίτες κάποιου γειτονικού νευρώνα.
Αυτό το αρχέγονο διανοητικό άλμα, διευκολύνεται από χημικές ουσίες που λέγονται νευροδιαβιβαστές ή νευρορρυθμιστές.
Επαναλαμβάνεται αναρίθμητα δισεκατομμύρια φορές, όσο αυτή η αχανής παράταξη δυναμικού ασχολείται με αυτήν την υπόθεση στη βάση της καθημερινής πνευματικής δραστηριότητας.
Η δύναμη και η ικανότητα των συναπτικών συνδέσμων προσδιορίζουν την ταχύτητα και τη δύναμη με τις οποίες λειτουργεί το μυαλό μας.

Το πιο σημαντικό νέο για τις συνάψεις είναι ότι σχηματίζονται, ισχυροποιούνται και συντηρούνται από την αλληλεπίδραση των βιωμάτων.

(Η. Healy, Μυαλά που κινδυνεύουν, εκδόσεις Λύχνος , Αθήνα 1996)
...................................................................................
Αυτά εν περιλήψει, αγαπημένο μου, μας πληροφορούν οι επιστήμονες με τα βιβλία τους.

Ποιό είναι,εδώ, το συναρπαστικό νέο;

Ο Εγκέφαλός μας, ενώ σκέφτεται, αλλάζει και διαμορφώνεται από το είδος της σκέψης του και των βιωμάτων του και μαζί με τον εγκέφαλο αλλάζει και η χημεία και η κατάσταση του σώματός μας.
Δεν είναι αυτό ένα διαρκές θαύμα;
Πραγματικά, μένει κανείς εκστατικός και αισθάνεται μ’ αυτή τη λιγοστή γνώση της φυσιολογίας του σώματός μας, ακόμη σοβαρότερη την ευθύνη για τη διαχείριση των σκέψεων και των βιωμάτων μας...
Ό,τι αισθανόμαστε και ό,τι συλλογιζόμαστε, και ό,τι κάνουμε, αφήνει ίχνη και μάλιστα ίχνη απτά και μέσα μας.
Δεν είναι φοβερό να συλλογίζεται κανείς τις επιπτώσεις και των πιο μικρών συναισθημάτων και λογισμών μας;

Όταν είμαστε παθητικοί θεατές του οποιουδήποτε πράγματος, ο εγκέφαλός μας δεν δημιουργεί καινούργιες συνάψεις τόσο, όσο όταν απασχολούμαστε με δραστηριότητες.
Όταν <κάνουμε> πράγματα, τότε αλλοιώνεται ο εγκέφαλός μας και στη συνέχεια όλη η ψυχοσωματική μας οντότητα.
Γι αυτό κατάλαβα , έτσι απλά και χονδρικά το Πατερικό λόγιο:
Πράξις εστί θεωρίας επίβασις δηλαδή η πράξη είναι το επιστέγασμα της θεωρίας.

Όσα και να γνωρίζουμε σε ψιλό διανοητικό επίπεδο, αν δεν τα εφαρμόζουμε, καμιά αλλοίωση δεν επέρχεται στη ζωή μας.

Γράφει ο Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιάνινωφ(+1867):

Για να καταλάβουμε ΤΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ο Λόγος του Θεού, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ τον ΤΗΡΗΣΟΥΜΕ!

Αυτή είναι η μοναδική απάντηση, σε όσους ψάχνουν να βρούν λογικά σε τί χρειάζονται οι εντολές του Θεού: Και γιατί πρέπει να νηστεύουμε; Και γιατί πρέπει να εγκρατευόμαστε; Οι παπάδες τα έφτιαξαν αυτά- για να μας βασανίζουν(!)- προσθέτει κάνοντας το δικηγόρο του Εξαποδού, η χαζή Σαλογραία.

Και συνεχίζει ο άγιος του Θεού: Οι εντολές του Ευαγγελίου, όταν εμείς αρχίσουμε να τις τηρούμε, αρχίζουν σιγά σιγά να μας μεταμορφώνουν, μας αναδημιουργούν, μας ζωοποιούν, μας μεταβάλλουν τον τρόπο του σκέπτεσθαι, τα συναισθήματα της καρδιάς μας, ακόμη και το σώμα μας
(Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ:Θαύματα και σημεία, εκδ. Ι. Μ. Νικοπόλεως, Πρέβεζα 1994)

Τα άφθορα και τα ευωδιάζοντα και θαυματουργούντα επί αιώνες λείψανα των Αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αποτελούν χειροπιαστή απόδειξη.

Αυτή η καλή αλλοίωση- μέσα από την εμπειρία τής μετά ταπεινοφροσύνης ασκήσεως των εντολών του Χριστού- είναι κοινή εμπειρία όλων των Αγίων, αιώνες, πριν οι ειδικοί επιστήμονες, μιλήσουν για το φοβερό σύνδεσμο πνεύματος και σώματος και για τις επιπτώσεις τους στον ορατό χώρο της ψυχοσωματικής υγείας και της ασθένειας.

Ευλογημένη η θεωρητική προσέγγιση αλλά, αν δεν της επιτρέψουμε εμπόνως να γίνει πράξη, δέρομεν εις αέρα!

διότι όπως γράφει και ο μέγας Απόστολος Παύλος:Ζων γαρ ο ο Λόγος του Θεού και ενεργής και τομώτερος υπέρ πάσαν μάχαιραν δίστομον και διικνούμενος άχρι μερισμού ψυχής τε και πνεύματος, αρμών τε και μυελών και κριτικός ενθυμήσεων και εννοιών καρδίας και ουκ έστι κτίσις αφανής ενώπιον αυτού.(Εβρ.δ 12-13)

Όποιος διαθέτει προσωπική εμπειρία της έμπρακτης εφαρμογής του Λόγου του Θεού, μπορεί να μιλήσει γι αυτή του τη δύναμη και είθε πριν απέλθουμε από το βίο αυτό της απάτης και των φαινομένων να βάλουμε ως χριστιανοί Ορθόδοξοι με βαθιά ταπείνωση, αρχή σωτηρίας.

Σαλογραία
...................................................................................................................................
Ακολουθεί  βίντεο με την καταγραφή του βιώματος μιας νευροεπιστήμονος που υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και η οποία περιγράφει την εμπειρία της, με τρόπο που συγκλονίζει...
To βίντεο διαθέτει ελληνικούς υπότιτλους (το προηγούμενο που υπήρχε, δεν είχε)

Τα συναισθήματα έχουν τη δική τους ιστορία

Παραθέτω σήμερα ένα κείμενο που αντέγραψα από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
στις 13-5-07 και το οποίο το θεωρώ εξαιρετικά ενδιαφέρον για όποιον προβληματίζεται επί του θέματος...

Τα συναισθήματα έχουν τη δική τους ιστορία


Το μίσος, ο φθόνος, η θλίψη εκδηλώνονται διαφορετικά στο πέρασμα του χρόνου και ανάλογα με το κοινωνικό περιβάλλον

Του Χαρη Εξερτζόγλου*

H γλώσσα του συναισθήματος έχει μια σταθερή παρουσία στη ζωή μας.
Από την τηλεόραση και τα έντυπα μέχρι τη διαφήμιση κατακλυζόμαστε από αναφορές που απευθύνονται στα συναισθήματά μας.
Δεν πρόκειται μόνο για επικοινωνιακό επιφαινόμενο.
Αμέτρητες καταστάσεις, από τη διαχείριση οικογενειακών διαφορών, συλλογικών και ατομικών στάσεων, μέχρι συμβάντα που αφορούν τις ευρύτερες και μη άμεσα ελεγχόμενες συνθήκες μέσα στις οποίες βιώνουμε, όπως οι πολεμικές συρράξεις της τελευταίας δεκαπενταετίας αλλά και ο πυρηνικός τρόμος της ψυχροπολεμικής εποχής, παραπέμπουν στην ισχυρή θέση των συναισθημάτων στην ανθρώπινη εμπειρία.
Το μίσος, ο φόβος, ο φθόνος, η θλίψη, η επιθυμία αποτελούν στοιχεία της ανθρώπινης κατάστασης διότι οργανώνουν στάσεις ζωής, επιδρούν στις αποφάσεις μας, διαπλέκονται με το λογικό μας, επιβάλλονται πάνω μας.
Η διαπίστωση αυτή δεν θα ήταν πρόβλημα αν οι κοινωνίες μας δεν είχαν γαλουχηθεί με την πεποίθηση ότι τα συναισθήματα και η λογική αποτελούν διαφορετικές και συνήθως αντιθετικές καταστάσεις.

Η σχέση με τη λογική

Ωστόσο, μέχρι τη σύγχρονη εποχή -από τον Αριστοτέλη και τον Αυγουστίνο μέχρι τον Καρτέσιο και τον Hobbes- η σχέση ανάμεσα στη λογική και το συναίσθημα έχει κατανοηθεί, με διαφορετικούς τρόπους, που δεν εστιάζονταν μόνο στην αντίθεση αλλά και την αλληλοτροφοδοσία.
Η πεποίθηση τής μεταξύ τους αντίθεσης φαίνεται πως κερδίζει έδαφος από τα τέλη του 18ου και κυρίως κατά τον 19ο αιώνα όταν, επιπλέον, συμπληρώνεται με τη βεβαιότητα ότι τα συναισθήματα αποτελούν μέρος της ανθρώπινης φύσης.
Η τοποθέτηση των συναισθημάτων στο σώμα, η φυσικοποίησή τους, ενθάρρυνε την επιστημονική ενασχόληση με αυτά.
Η δυτική ιατρική επιστήμη του 19ου αιώνα κατέστησε τα συναισθήματα αντικείμενο έρευνας μέσα από τις διακριτές ειδικεύσεις της κατά την περίοδο αυτή.
Από τη φυσιολογία και τη νευρολογία μέχρι την υγιεινή, τα συναισθήματα αντιμετωπίσθηκαν ως μέρος του ανθρώπινου οργανισμού, η ενότητα του οποίου μπορούσε να κατανοηθεί με την πρόοδο της ιατρικής γνώσης.
Η θέση των συναισθημάτων στα όργανα του σώματος, η επίδραση των πρώτων στα δεύτερα και το αντίστροφο υπήρξε αντικείμενο μεγάλων συζητήσεων στο χώρο της ιατρικής.

Ο ρόλος της ψυχολογίας

Η εμφάνιση των ψυχοεπιστημών κατά την ίδια περίοδο, κυρίως της ψυχολογίας, έδωσε νέους προσανατολισμούς στην κατανόηση των συναισθημάτων.
Τα συναισθήματα πλέον, όχι μόνο αναλύονται καθαυτά με εργαστηριακές μεθόδους, αλλά καταγράφονται και ταξινομούνται μέσα από την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και ουδέτερων, υποτίθεται, μηχανημάτων που σύντομα απέκτησαν και εξωεργαστηριακές εφαρμογές, όπως οι ανιχνευτές ψεύδους.
Η πεποίθηση ότι ο εγκέφαλος δεν φιλοξενεί απλώς τα συναισθήματα αλλά τα παράγει προέρχεται από τη νεότερη νευρολογία, η οποία στο πλαίσιο μιας σύγχρονης φυσικαλιστικής στροφής έχει βαλθεί να αποδείξει ότι οι ανθρώπινες συμπεριφορές και τα συναισθήματα ανάγονται στη βιολογική υποδομή του ανθρώπινου οργανισμού.
Οι παραπάνω προσεγγίσεις δεν υπήρξαν απαραίτητα αρραγείς, στο βαθμό που δέχτηκαν κριτική στο εσωτερικό των πειθαρχιών που τις παρήγαγαν.
Ομως, από τον 19ο αιώνα και μετά διαμόρφωσαν έναν κυρίαρχο τρόπο κατανόησης των συναισθημάτων τοποθετώντας τα στο ανθρώπινο σώμα.
Η φυσικοποίηση των συναισθημάτων ισοδυναμούσε με την πεποίθηση ότι αυτά αποτελούν μέρος της δομής του ανθρώπου ως όντος, επομένως εγγράφονται σε μια διαχρονική ανθρώπινη φύση που ισχύει για όλους τους ανθρώπους.

Νέα προσέγγιση

Απέναντι στην παράδοση αυτή, στις ρητές και άρρητες επιστημολογικές της παραδοχές, αναπτύχθηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες ένας ισχυρός αντίλογος, που στηρίζεται στην υπόθεση ότι αντί να θεωρήσουμε δεδομένη τη φυσική υπόσταση των συναισθημάτων, θα πρέπει να εξετάσουμε πώς αυτά παράγονται ιστορικά, πολιτισμικά και κοινωνικά.
Υπήρχαν πολλοί λόγοι που οδήγησαν σε αυτή τη στροφή - ανάμεσά τους ότι διαπιστώθηκε εξαιρετική αστάθεια στο τι ακριβώς μετρά ως συναίσθημα σε σχέση π.χ. με τη διάθεση ή τα σωματικά ερεθίσματα.
Ομως οι συνέπειές της δεν ήταν απλές.
Τοποθετώντας τα συναισθήματα στη σφαίρα του πολιτισμού, και όχι της φύσης, η καθολική και διαχρονική υπόστασή τους αμφισβητείται.

Οι άνθρωποι μπορεί να φοβούνταν το Μεσαίωνα όπως αισθάνονται και δηλώνουν ότι φοβούνται και σήμερα, αλλά δεν πρόκειται για την ίδια συναισθηματική κατάσταση.

Πρόκειται απλώς για τη χρήση της ίδιας λέξης -φόβος-, που όμως μεταφέρει διαφορετικές συναισθηματικές συνδηλώσεις.
Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την πηγή του φόβου.
Δεν είναι απλώς η χρονική απόσταση που χωρίζει την πανώλη του Μεσαίωνα από το έιτζ της ύστερης νεωτερικότητας, αλλά η επένδυση αυτών των καταστάσεων με διαφορετικό ηθικό και γνωστικό περιεχόμενο που συνιστά τη διαφορά.
Ο φόβος απέναντί τους συμπυκνώνει τις αγωνίες και τις αβεβαιότητες των υποκειμένων για την ύπαρξή τους μέσα σε διαφορετικά πολιτισμικά συμφραζόμενα.

Επομένως τα συναισθήματα δεν υπάρχουν αφ' εαυτά δεν προκύπτουν αυθόρμητα, αλλά αποτελούν μέρος της κοινωνικής διάδρασης που με τη σειρά της είναι πολιτισμικά προσδιορισμένη.

(Η υπογράμμιση με πιο σκούρα ανήκει στην κρίση της Σαλογραίας)

Διαφορές στην εκδήλωση

Επιπλέον, μέσα από τη γνώση των μη δυτικών κοινωνιών που προσφέρει η Κοινωνική Ανθρωπολογία μπορεί να υποστηριχθεί ότι διαφορετικοί πολιτισμοί, συγχρονικοί μεταξύ τους, διαμορφώνουν διαφορετικές συναισθηματικές δομές απέναντι στις ίδιες καταστάσεις.
Το συναίσθημα δεν είναι μια οικουμενική αλλά μια πολιτισμικά προσδιορισμένη κατάσταση, η οποία παράγεται ως τέτοια ανεξάρτητα από τις υπαρκτές σωματικές εκδηλώσεις των συναισθηματικών εκδηλώσεων, που επίσης μπορούν να διαφέρουν από πολιτισμό σε πολιτισμό.
Στη βάση αυτής της αφετηρίας, πολλοί κοινωνικοί επιστήμονες έχουν ασχοληθεί με τα συναισθήματα κατά τις τελευταίες δεκαετίες, προσπαθώντας να δείξουν ότι αυτά ανήκουν μάλλον στη σφαίρα του πολιτισμού, παρά σε αυτήν της φύσης.
Επομένως, προβληματοποιούν τα συναισθήματα μέσα στις πολιτισμικές και ιστορικές συνθήκες της επιτελεσής τους.
Ειδικότερα, από την πλευρά της ιστορίας, το ενδιαφέρον αυτό έχει πρόσφατα ενισχυθεί με μια σειρά από μελέτες και μονογραφίες που δείχνουν τις μεγάλες δυνατότητες που υπάρχουν στον απαιτητικό αυτό τομέα.

Ζητήματα διερεύνησης

Η κατανόηση της ιστορικότητας των συναισθημάτων, η καταγραφή των διαφορετικών συναισθηματικών καταστάσεων που αναγνωρίζει η κάθε κοινωνία, αποτελούν σήμερα κεντρικά ζητήματα διερεύνησης.

Ωστόσο, είναι αδύνατο να παρακαμφθεί η διεπιστημονική διάσταση του προβλήματος, στο μέτρο που επιστήμονες από άλλες κοινωνικές επιστήμες έχουν ταυτόχρονα κινηθεί προς την ίδια ερευνητική κατεύθυνση και τα πορίσματα των εργασιών τους είναι πολύτιμα.

Το συνέδριο που οργανώνει το περιοδικό Ιστορείν με τίτλο «Συναισθήματα: ιστορία, αναπαραστάσεις, πολιτικές», έχει ως στόχο να αναδείξει τον προβληματισμό που έχει αναπτυχθεί στο χώρο της ιστορίας και των κοινωνικών επιστημών. Εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή ιστορικών, ανθρωπολόγων, φιλοσόφων κ.ά., καθώς και την παρουσία ορισμένων κορυφαίων ακαδημαϊκών, όπως του Peter Stearns, της Mariella Pandolfi, του Gil Anidjar, της Luisa Passerini και άλλων, φιλοδοξεί να προσφέρει στην ελληνική πανεπιστημιακή κοινότητα, αλλά και το ευρύτερο κοινό, ένα χώρο προβληματισμού και συζήτησης για ένα ζήτημα που αφορά το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.
Διεθνές συνέδριο με συμμετοχή 64 επιστημόνων
Τα συναισθήματα δεν είναι μόνο ατομικά.
Αφορούν -και χαρακτηρίζουν- κοινωνίες ολόκληρες ή ομάδες ατόμων και διαμορφώνονται, κάθε φορά, από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. «Περί συναισθημάτων: ιστορία, πολιτικές, αναπαραστάσεις» είναι ο τίτλος του 3ου διεθνούς συνεδρίου που φιλοξενείται στην Αθήνα στις 18, 19 και 20 Μαΐου, με διοργανωτή το ιστορικό περιοδικό «Historein».
Επί τρεις ημέρες επιστήμονες απ' όλο τον κόσμο, θα συζητήσουν για τους συλλογικούς φόβους και τα δημόσια πάθη, για τα πάθη των ανθρώπων στη διάρκεια της ιστορίας και πώς αυτά ιστορικοποιούνται, για την πολιτική παραγωγή του συναισθήματος και την εθνική τους διαχείριση, για τις οπτικές αναπαραστάσεις του συναισθήματος, και τις απεικονίσεις του στην τέχνη.
Εξήντα τέσσερις επιστήμονες απ' όλο τον κόσμο (Jorn Rusen, Γερ. Βώκος, Χ. Εξερτζόγλου, Εφη Γαζή, Π. Παναγιωτόπουλος, Αντ. Λιάκος, Εφη Αβδελά, Στ. Πεσμαζόγλου, Α. Παπαταξιάρχης, Ρ. Μπενβενίστε, Ν. Καραπιδάκης, Olivier Zeller, Π. Μπασάκος, Alberto Mario Banti, Carlotta Sorba, κ.ά.) αλλά και ακαδημαϊκοί, ανάμεσά τους οι Peter Stearns, Mariella Pandolfi, Gil Anidjar, Luisa Passerini, κ.ά. θα συγκεντρωθούν στο Αμφιθέατρο «Μεγάρου Διοικητού Θεόδωρου Β. Καρατζά» (στο κτίριο της Εθνικής Τραπέζης, στη οδό Αιόλου 82 - 84) και θα ανταλλάξουν απόψεις για τα συναισθήματα, για το πώς δημιουργούνται και το πώς εκφράζονται στη διάρκεια της ιστορίας των κοινωνιών και των πολιτισμών. Χορηγοί του συνεδρίου είναι η Εθνική Τράπεζα, το Ιδρυμα Λάτση, το Ιδρυμα Κωστοπούλου και οι εκδόσεις «Νεφέλη».

* Ο κ. Χάρης Εξερτζόγλου διδάσκει Ιστορία στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Καθημερινή 13 - 05 - 07

Η κυματική θεωρία της ύλης και οι χαμένοι παπάδες

Αγαπημένε- πάντα- του Χριστούλη, πρώην ιερέα, που κορδακίζεσαι ότι σου άνοιξαν τώρα τα μάτια -οι ξανθιές της τυφλεόρασης γκόμενες και είδες το φώς το αληθινόν, το εκ της οθόνης του υπολογιστή σου προερχόμενο- και γι αυτό έβγαλες τα ράσα και επιδίδεσαι- urbi et orbi- σε κατά συρροήν βλασφημίες, ως κουλτουριάρης δήθεν,προκειμένου να ζήσεις και σύ τώρα -σαν δυστυχής έφηβος στα πενηνταφεύγα, βιολογικά σου χρόνια- την μίζερη του μικροαστισμού σου, ζωούλα σου, ο ΘΕΟΣ που έφτυσες και που βλασφήμησες, είτε το θες, είτε δεν το θες,
ΥΠΗΡΞΕ,
ΥΠΑΡΧΕΙ
ΚΑΙ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ,
ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ
ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ,
ΑΜΗΗΗΝ!

Το πρόβλημα όπως καταλαβαίνεις δεν είναι του Θεού, χρυσούλι μου.

Το πρόβλημα είναι ότι η φτυσιά σου, θα πέσει επάνω σου, και θα πνίξει στο βρόμικο σάλιο της, εσένα τον ίδιο...

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, σε λίγο, άμα τα τινάξεις αυτά τα πέταλα, και στην ευειδή- πλην ώριμη φυσιογνωμία σου- αρχίσουν να έρπουν τα σχετικά του θανάτου σκουλήκια, θα είναι ΟΛΟ ΔΙΚΟ ΣΟΥ.

Και κανείς τότε δεν θα μπορεί να σου γράψει ηλεκτρονικά ραβασάκια μήπως και σε ξυπνήσει εγκαίρως!

Επειδή στα αυτάκια μου, έπεσαν κάτι υπαινιγμοί σου, ότι δήθεν και συ είχες υπερφυσικές εμπειρίες κάποτε που ήσουν παπάς, αλλά αυτό δεν αποδεικνύει-κατά την άποψή σου- ότι ο Χριστός είναι Ζωντανός και Αναστημένος, έχω να δηλώσω ευθέως, πως στην περίπτωσή σου, ισχύει απολύτως η παροιμία που τονίζει:

Στου κουφού την πόρτα, όσο θέλεις βρόντα!

Έχεις καταντήσει κουφός λόγω συγκατάθεσης σε πάθη

(κενοδοξίας κυρίως, σαρκικά ίσως...)
και κατά απόλυτο μαθηματική ακρίβεια,όποιος γίνεται δούλος σε πάθη,
τ υ φ λ ώ ν ε τ α ι
με έναν ιδιαίτερο τρόπο και το Σκοτάδι το ερμηνεύει ως Φως, το Φως το ερμηνεύει ως Σκότος.

Εισέρχεται -ο συγκατατιθέμενος συνειδητά σε πάθη, ιερέας- σε κυκεώνα παραισθήσεων που δεν έχουν τέλος, μέχρι να αυτοκτονήσει από απελπισία κάποια στιγμή, ή μέχρι να παραφρονήσει ολότελα, εμφορούμενος από το πνεύμα του Φθόνου και της Οργής του Εωσφόρου, λαμβάνοντας, και αιώνια κόλαση, διότι εν τω Αδη ουκ έστι μετάνοια,!

Μετά- νοια μπορούμε να βιώσουμε, όσο φοράμε ακόμα τη φθαρτή τούτη σάρκα, και διαχειριζόμαστε τον υλικό μας εγκέφαλο, ως όργανο σωτηρίας.

Δεν αμφισβητώ ότι ως ιερέας, κάποτε, μπορεί να έζησες , πνευματικές εμπειρίες, τις οποίες τώρα αναπλαισιώνεις σε κάδρα θετικισμού και υλισμού- απορρέοντα από τις χονδροειδείς επιστήμες του 19ου αιώνα, τις, σε μηδενισμό, οδηγούμενες.

Ο Θεός ακούει, κάνει και θαύματα -ακόμη και σε πολύ αμαρτωλούς όπως εγώ- και σε αλλόθρησκους, ακόμη και σε άθεους, όταν του ζητήσουν βοήθεια.

Πέρα πάντως, από το να ήταν ο Θεός αυτός που απάντησε στις προσευχές σου, <παίζει>(για εξέτασέ το λιγάκι) και το ενδεχόμενο να ήταν και ο Αρχέκακος όφις, αυτός που σου έδωσε κάποια σημεία, ώστε να κοιταχτείς στο καθρέφτη σου υπερηφάνως- σαν την γκρινιάρα μάγισσα στο παραμύθι της Χιονάτης- και να καυχηθείς ότι είσαι ο παπάς ο καλυτερότερος των υπαρχόντων παπάδων...και όπου υπερηφανία προκατέλαβεν, εκεί επακολούθησε πτώμα φοβερόν και εξαίσιον...κατά των Αγίων Πατέρων τις διαπιστώσεις και διατυπώσεις, τα γνωρίζεις από μένα καλύτερα, αλλά ε π ι λ έ γ ε ι ς να τα λησμονείς, αγαπημένε μου.

Είμαστε πολύ μικροί όλοι μας, φίλτατε, πρώην πάτερ, ώστε να αποφαινόμαστε με τη δική σου έπαρση και αυθάδεια ότι ο Χριστός δεν αναστήθηκε.

Και όπως έγραφα πριν λίγο και σε έναν ταλαίπωρο, τώρα μόλις η επιστήμη αρχίζει και μας βάζει σε βεβαιότητες για τη διττή φύση του κόσμου και των φαινομένων του.

Αυτό που λέει η Γραφή ότι η σαρξ επιθυμεί κατά του πνεύματος και το πνεύμα επιθυμεί κατά της σαρκός νομίζω ότι εκφράζεται- για κάποιον που είναι σε θέση να κάνει τις σχετικές αναγωγές- με επιστημονικό τρόπο, από την υλοκυματική θεωρία, και την αρχή της απροσδιοριστίας του Heisenberg που μας λέει ότι τα ηλεκτρόνια του σώματός μας, μπορεί να εκτείνονται και μέχρι την άλλη άκρη του σύμπαντος, άρα και από καθαρά υλική άποψη, ο άνθρωπος -ως σωματική υπόσταση- μπορεί να μην είναι τόσο μικρός και μηδαμινός, όσο ο εωσφορικός υλισμός επιθυμεί να του υποβάλλει, οδηγώντας τον σε σαρκολατρία και ειδωλολατρία.
Θα παραθέσω το κείμενο που σου έστειλα στο πριβέ- για τον καλοπροαίρετο αναγνώστη- για να μη λές ότι σε βρίζω.

Αλήθεια;Πιστεύεις ότι σε βρίζει όποιος σου ασκεί μια αυστηρή κριτική;

Δεν έχω ανάγκη να βρίσω κανέναν, αγαπητέ μου.

Λόγω παλαιάς εκτίμησης προς το πρόσωπό σου,τότε που ήσουν άψογος -κατά το φαινόμενο, όπως ομολόγησες και συ- ιερέας, και λόγω θλίψης για το τωρινό σου κατάντημα, προσπαθώντας να σε αφυπνίσω, έγραψα τα κάτωθι:
.....................................................................

Αγαπημένε του Θεού, κύριε... μιλώντας χτες με έναν δυνατό επιστήμονα στο χώρο της φυσικοχημείας- άκουγα τα της υλοκυματικής θεωρίας.

Η ύλη -λέει- είναι και σωματίδιο είναι και κύμα.

Οι Thomson -πατέρας και υιός- ανακάλυψαν την σωματιδιακή φύση του ηλεκτρονίου και την κυματική φύση του.

Πήραν, γι αυτή τους την ανακάλυψη και οι δυο Νόμπελ, πατέρας και γιος με λίγα χρόνια διαφορά.

Τι υποστηρίζει η υλοκυματική θεωρία;

Λέει ότι ΔΕΝ γίνεται να παρατηρηθεί συγχρόνως ή ύλη ως σωματίδιο και ως κύμα.

Ανάλογα με τα όργανα παρατήρησης, άλλοτε φανερώνεται ως ύλη και άλλοτε φανερώνεται ως κύμα.

Τη θεωρώ καταπληκτική αυτήν την εκ της επιστήμης πληροφορία,διότι με ανάγει στα Λόγια του Κυρίου που λέει ότι όταν λειτουργούμε κάτω από τους νόμους της σάρκας δεν μπορεί το Άγιο Πνεύμα να φανερωθεί στο πνεύμα μας- ζωή μας(το γράφω σε ελεύθερη απόδοση)και το αντίστροφο.

Λοιπόν...το να θέλει κάποιος να στενεύει τα όρια της σκέψης,και να καταργεί την Παρουσία της Παναγίας Τριάδος εν τω κόσμω, σήμερα που υπάρχει τέτοια ανάπτυξη επιστήμης, το βρίσκω τουλάχιστον εωσφορικό και...πολύ αφελές...
........................................................................................
Και συνεχίζω αυτή τη στιγμή , τις σκέψεις τις προηγούμενες:

Τα της υλοκυματικής-κβαντικής θεωρίας, ακριβώς λόγω των πνευματικών αναγωγών στις οποίες μπορούν να οδηγήσουν έναν καλοπροαίρετο νου, τα πολέμησαν λυσσαλέα στο Σοβιετικο καθεστώς επί πολλά έτη.
Τώρα πλέον κανείς σοβαρός επιστήμονας δεν ειναι σε θέση να τα αμφισβητήσει...

(Εμείς, οι πιστοί οι Ορθόδοξοι δεν έχουμε ανάγκη τις επιστημονικές αυθεντίες.
Σε μάς αρκεί η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ, παραθέτω όμως τα εκ της επιστήμης απορρέοντα κοσμοείδωλα, επειδή κάποιοι κινούνται και σε τέτοια χωράφια και δεν τα θεωρούν του πεταμάτου)

Ο μέγας Luis de Broglie (τιμήθηκε και αυτός με Νόμπελ) σκέφτηκε ότι άν ένα κύμα φωτός μπορεί να δρα ως σωματίδιο, γιατί όχι και τα υλικά σωματίδια να μη μπορούν να δρουν ως κύματα;
Και το απέδειξε.

Τι λέει η κυματική θεωρία της ύλης;

Λέει ότι κάθε κινούμενο σωματίδιο έχει συνδεδέμενο κύμα(Pilot wave).
H συχνότητα
(το πόσες δηλαδή φορές επαναλαμβάνεται η μορφή του κύματος στη μονάδα του χρόνου)
και το μήκος του οδηγητικού κύματος, σχετίζονται με τη σχετική μάζα m και την ταχύτητα υ του κινούμενου σωματιδίου.

Η κυματική φύση των ηλεκτρονίων αποδεικνύεται από τα φάσματα περίθλασης
(όταν πέφτει ένα κύμα πάνω σε ένα εμπόδιο, λέμε ότι περιθλάται, δηλαδή, ότι αλλάζει δρόμο).

Η πρακτική εφαρμογή της κυματικής φύσεως των ηλεκτρονίων, είναι το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης που χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα από τους επιστήμονες.

Η Ορθόδοξη Πίστη, μάς διδάσκει εξ Αποκαλύψεως, ότι αποτελούμαστε απο σώμα και ψυχή-μια ζωοποιό ενέργεια που συνοδεύει το σώμα σε κάθε του κύτταρο όσο είναι ο άνθρωπος εν ζωή, όπου η ψυχή μας είναι και αυτή υλική, όπως υλικά είναι και τα σώματα των αγίων Αγγέλων, πλην, λεπτοτέρας υφής σώματα από τα δικά μας- άυλος-άκτιστος πραγματικά, είναι μόνο Ο Ακτιστος Θεός, στην Τριαδικότητά Του.

Δεν μπορείς, όμως, ταυτόχρονα να παρατηρήσεις και τις εκδηλώσεις του σώματος και του πνεύματος.

Χρειάζεσαι άλλα όργανα παρατήρησης κάθε φορά.

Για να παρατηρήσεις τα του Πνεύματος, πρέπει να είσαι γνήσιος υπηρέτης του Πνεύματος και ο ίδιος.

Αν είσαι ένας απλός υλιστής, αποκομμένος από το Σώμα του Χριστού, που είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία Του,και με την εγκόσμια-μόνο- κουλτούρα ανά χείρας,
φ α ν τ ά ζ ε σ α ι
ότι είσαι και αληθινός άνθρωπος του Πνεύματος, τόσο το χειρότερο για σένα τον ίδιο!

Όταν θα σε ξυπνήσει η Πραγματικότητα του προσωπικού σου θανάτου, θα είναι πάρα πολύ αργά για να επανορθώσεις οτιδήποτε- όπερ απεύχομαι να συμβεί, δια πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου και του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητή που κάποτε πολύ τον αγάπησες, αμήηηην!

Σαλογραία

Ο Λόγος-ποίηση -Ν. Βρεττάκος

Ο Λόγος

Δεν χρειάστηκε να σταθώ κάτω
απ'τον Άμβωνα για ν'ακούσω
τον Ιωάννη. Είδα το διάφανο
πορτοκαλάνθι, το άνθος της κουμαριάς
που γερμένο έσταζε φως ή το άγριο
λουλούδι, στη ραγάδα της πέτρας,
που δεν θα μπορούσε να το φτιάξει
ποτέ κανείς Οππενχάιμερ.
Κ'είδα όλα τα μάτια, απ'αυτά
του παιδιού ως αυτά της μικρότερης
λιμπελούλας του κήπου μου,
γιομάτα ουρανό: Είδα το Λόγο.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Η υπέροχη μπουγάδα της εξομολόγησης

Θυμάσαι λατρεμένο μου, που πηγαίναμε για εξομολόγηση όταν ήσασταν μικρούλια;

Όταν είδατε τον καλό σας πατέρα να πλησιάζει και κείνος με τη σειρά του, στον πνευματικό, γουρλώσατε τα παιδικά σας ματάκια και σχολιάσατε:

-Πάει και ο μπαμπάς για εξομολόγηση;
Μα τι έχει να πεί αυτός;
Αυτός είναι, σχεδόν, αναμάρτητος!

Θυμάμαι πόσο πολύ γέλασα.
Πόσο αστείο, μού φάνηκε.

Όμως, η αλήθεια είναι ότι την εξομολόγηση, όλοι τη χρειαζόμαστε.

Και μπαμπάδες φαινομενικά αναμάρτητοι, και παπάδες δήθεν άγιοι, και δεσποτάδες και πατριαρχάδες, δήθεν αγιότεροι.

Οι άνθρωποι που από μικροί συνηθίζουν να εξομολογούνται, είναι σε πλεονεκτική ψυχολογική θέση, σε σχέση με κείνους που δεν ακολούθησαν παιδιόθεν, την ευλογημένη και ψυχοσωτήρια πρακτική της.

Όχι ότι αυτοί που έμαθαν τη διαδικασία, καταλαβαίνουν και επακριβώς τη χρησιμότητά της.

-Όοοχι!

Ωστόσο, το γεγονός ότι τηρούν το τυπικό της- έστω και χωρίς ιδιαίτερη επίγνωση για τα οφέλη που απορρέουν- τους βοηθάει, ακριβώς όπως βοηθείται ο καθένας- αν ασκείται συχνά με οποιοδήποτε τρόπο, και ας μην έχει ιδέα, ποιά σημεία του σώματός του, ευεργετούνται εκ της ασκήσεως, ιδιαίτερα.

Όσοι συντηρούν ζωντανή σχέση με την Εκκλησία, γνωρίζουν το τυπικό τής εξομολογήσεως, πώς ξετυλίγεται.

Κάποιοι, ασχετότεροι, φέρνουν αντίρρηση:

-Δεν είναι ανάγκη να πω, ό,τι με βαραίνει σε έναν τραγόπαπα- εννοώντας έναν άθλιο και φανερά αμαρτωλό, Ορθόδοξο ιερέα.

-Θα τα ψιθυρίσω σε μια εικόνα, θα τα βγάλω σ' ένα φίλο, σ' ένα ψυχίατρο που διαθέτει και επιστημονική κατάρτιση μεγαλύτερη και, είναι το ίδιο!

- Λοιπόν, είσαι πολύ μακριά νυχτωμένος, περιστεράκι μου!

ΔΕΝ είναι το ίδιο!
Δεν είναι το ίδιο!
Δεν είναι το ίδιο!

-Πώς το αποδεικνύεις αυτό;θα με ρωτήσεις, κουλτουριάρικα ενοχλημένος.

-Το αποδεικνύω, από την αίσθηση της ψυχής, μετά την ολοκλήρωση του Μυστηρίου, οπότε υπάρχει ένα Φως μέσα μας, μια γεύση πνευματικής χαράς, που είναι τόσο μεγαλύτερη, όσο μεγαλύτερη υπήρξε η επίγνωση και η ταπείνωση με την οποία η ψυχή μας, εξαγόρευσε τους λογισμούς και τα πεπραγμένα της.

Επίσης το αποδεικνύω(στον εαυτό μου κυρίως, με ενδιαφέρει να το αποδείξω) και από την παρατήρηση ότι μετά την εξομολόγηση, νιώθω - ως και ο κάθε- τιμίως- αγωνιζόμενος πιστός- να λιγοστεύουν στην καρδιά μου, οι εξουσίες των διαφόρων παθών που την ταλανίζουν.

Έχω φίλους, που τους βάραιναν διάφορα.

Πήγαν αρχικά σε ψυχίατρους και ξαναπήγαν.

Δεν είδαν θεραπεία.
Θεραπεία με χάπια δεν αποτελεί θεραπεία.
Είναι απλή συντήρηση στον άρρωστο, μέχρι να βγει η ψυχή του.

Όταν αποφάσισαν να καταφύγουν σε Ορθόδοξο πετραχήλι-ύστερα από σχετική έρευνα για τον εμπειρότερο πνευματικό- η Χάρη του Αγίου Πνεύματος, τούς επισκίασε μέχρι δακρύων...

Αναφορά στην ευλογία της εξομολόγησης -με ευχάριστη έκπληξή μου- συνάντησα και στο βιβλίο: <Ο δρόμος ο λιγότερο ταξιδεμένος συνεχίζεται> του Ψυχίατρου Σκοτ Πεκ, από τις εκδόσεις <Κέδρος>.
Σε κάποια σελίδα του, καταγράφεται μια συγκινητική ιστορία για τη μυστική ευλογία και απελευθέρωση που απορρέει από τη συγκεκριμένη πρακτική.
Αυτό ομολογώ ότι από Αμερικάνο, φημισμένο ψυχοθεραπευτή -σπουδασμένο στο Χάρβαρντ- δεν το περίμενα να το διαβάσω!
Ήταν απ'τα απροσδόκητα!

Όμως, θα το επαναλάβω:

Είναι άλλο η άφεση των αμαρτιών που τη συνείδησή μας βαραίνουν, και που με την εξαγόρευση-σε ιερέα εντεταλμένο προς τούτο- απαλείφονται, και άλλο η πνευματική καθοδήγηση-ανάλυση των παθών και των αιτιών τους, που χρειάζεται δια βίου να κάνουμε, κάθε τόσο, με τη βοήθεια πνευματικού οδηγού Ορθόδοξου, ο οποίος μπορεί και να μην συμπίπτει υποχρεωτικά με το πρόσωπο του εξομολόγου ιερέα, μπορεί να είναι και απλός μοναχός ή και λαικός με ιδιαίτερη φώτιση, όπως σοφά αναλύει ο Κάλλιστος Γουέρ στο έργο του <Η Εντός ημών Βασιλεία>.

Δεν αναπαύεται εύκολα η κάθε ψυχή στον καθένα,όσα ράσα και να φοράει όσα κηρύγματα και να κάνει.

Είναι ένας μεγάλος κόπος, να ψάξεις και να βρεις τον πνευματικό οδηγό που θα μπορέσει πρώτα και κύρια υπομονετικά να σε α κ ο ύ σ ε ι , μετά να κ α τ α λ ά β ε ι, το βάσανό σου, και μετά, με τις φωτισμένες από την πατερική εμπειρία και σοφία συμβουλές και τους χειρισμούς, να σε ο δ η γ ή σ ε ι πραγματικά- και όχι αφηρημένα και κατά φαντασίαν- με τη Χάρη του Παναγίου Πνεύματος, σε περαιτέρω συνειδητοποίηση, ωριμότητα και απελευθέρωση από τα ψυχοκτόνα πάθη.

Σεργιανώντας κάπου στο διαδίκτυο, διάβασα μια φράση, κάποιου αμφισβητία και πολέμιου:

Την πέταξε σαν φτυσιά:<η εξευτελιστική εξομολόγηση>

-Ναι, ενίοτε, έτσι μπορεί κάποιος, να την βιώσει την εξομολόγηση.

Σαν εξευτελισμό, το να αποκαλύψεις -στα μάτια ενός τρίτου, που επιτέλους δεν σου φαίνεται καθόλου αγιότερος απο σένα-τα προσωπικά σου βιώματα.

Αυτό είναι ένα πρόβλημα.

(Ειδικά όταν ο εξομολόγος ειναι φαρισαίος επηρμένος από τις κατά κόσμον περγαμηνές του).

Ιδιαίτερα, για μεγάλους στην ηλικία και επί χρόνια ανεξομολόγητους που κουβαλάνε βάρη πολλά επάνω τους και που διστάζουν -από τον άφατο εγωκεντρισμό τους- να τα επιδείξουν και να τα ξεφορτωθούνε.

Λένε τα σχετικά βιβλιαράκια των οδηγιών με εξομολόγηση:

<Δεν πρέπει να ντρέπεσαι να δείχνεις τις πληγές σου στον πνευματικό γιατρό!>

-Αχ χρυσούλι μου, εύκολο να το λες.

Στην πράξη είναι πανδύσκολο!

Ειδικά με τις γυναίκες.

Μου εκμυστηρεύτηκε μια εκλεκτή, ηλικιωμένη κυρία, πόσο ντρεπόταν να πεί στον εξομολόγο, ότι όταν ήταν νέα, στο χωριό που έμενε, έδινε τα πρώτα της κρυφά ραντεβού με τον μετέπειτα άντρα της, στο κοιμητήριο(!) του χωριού-επειδή εκεί δεν πάταγε ούτε αρουραίος, τις νύχτες- και δεν κινδύνευαν να τους φωτογραφίσουν αδιάκριτα βλέμματα...
Πόσο ντρεπόταν να ξεστομίσει ότι ανήμερα Μ. Παρασκευή
(ναι, ναι, η Μ. Παρασκευή ήταν που την πείραζε περισσότερο και από το νεκροταφείο, λατρεμένο μου,)
εκείνη επάνω στους κρύους τάφους, αγκάλιαζε περιπαθώς τον αγαπημένο της υπό το χλωμό -ως πεθαμένος- σεληνόφως, και έδινε όρκους για αγάπη πέρα από τη ζωή και το θάνατο, όρκους που- πάντως- η ίδια, με θρησκευτική ευλάβεια θα έλεγα, δια βίου, τούς τήρησε!

Λοιπόν-δεν θα κουραστώ να το διατυπώνω σε όλους τους τόνους:

Η εξομολόγηση, είτε το καταλαβαίνουμε με την επιστημονική λογική μας, είτε όχι, είναι κάτι πάνω και από απαραίτητο στη ζωή μας.
Ανήκει στις Εντολές, που πρέπει οπωσδήποτε να τηρήσουμε άν θέλουμε να προχωρήσει το πρόγραμμα της ζωής μας σωστά και να εισέλθουμε στη Χαρά της Ουράνιας Βασιλείας, που περιμένει όσους με σοφία εγκεντρίστηκαν στο Σώμα του Χριστού, ενόσω ζούσαν ακόμη στο φθαρτό τούτο κόσμο.

Χωρίς την Εξομολόγηση σε Ορθόδοξο ιερέα και χωρίς συνεχή Θεία Μετάληψη, δεν ολοκληρώνεται η σωτηρία μας, με βάση το αψευδές στόμα του Κυρίου μας, με βάση την εμπειρία Πάντων των Αγίων.

Αν δεν έχουμε το θάρρος να πάμε σε ένα γνωστό παπά, ας πάμε σε έναν(με καλές συστάσεις) άγνωστο.

Ας τον χρησιμοποίησουμε-επιτέλους-και σαν σκουπιδιάρη!

Μας συμφέρει!

Τα καλά και συμφέροντα ταις ψυχαίς ημών, αδελφή μου Αικατερίνα.

Ας πλησιάσουμε και ας του πούμε:

-Πάρε καλέ μου άνθρωπε, αυτή τη σκουπιδοσακούλα μου, και κάψ'τη να πάει να χαθεί η βρόμα που έχει μέσα, να ελαφρώσω ο άνθρωπος!

Πίσω από τον κάθε Ορθόδοξο ιερέα, αοράτως παρευρίσκεται ο Χριστός, ο Αθάνατος, Αιώνιος, Αγαπημένος Σκουπιδιάρης, που παίρνει τα σκουπίδια μας δια της Μετανοίας και της Εξαγορεύσεως, τα καίει, τα πετάει ως τέφρα κάτω από τη Γέφυρα Ρίου Αντίρριου, και μας Λυτρώνει!

Ό,τι και να σας αναπτύσσει κάποιος ως θεωρία, μονάχα, αν ζήσετε την εμπειρία, θα εισέλθετε στο κλίμα της μεγάλης, Χαράς, της ευλογημένης.

Μια δοκιμή, λατρεμένο μου, θα σε πείσει!

Σαλογραία

Την παλεύω

Το ξέρω, λατρεμένο μου,

δεν είναι ανάγκη να μου το κοπανάς και συ, το ξέρω, ότι ανήκω στα γύναια για τα οποία τραβάει τα μαλλάκια του, με απελπισία ο Άγιος Απόστολος και τα αποκαλεί, ως τα <...γυναικάρια σεσωρευμένα αμαρτίαις, αγόμενα επιθυμίαις ποικίλαις, πάντοτε μανθάνοντα και μηδέποτε εις επίγνωσιν Αληθείας, ελθείν δυνάμενα...>(Β΄Τιμόθ.κεφ.γ, στ.6-7)

Το ξέρω πως ανήκω σε αυτή την κατηγορία των πάνυ αμαρτωλών γυναίων, που όλο δήθεν κάτι μαθαίνουν, όλο δήθεν κάτι συνειδητοποιούν και
στην π ρ ά ξ η-η οποία πράξη είναι το επιστέγασμα της όποιας θεωρητικής προσέγγισης και κατάκτησης- δεν φτιάχνω-φαινομενικά- τίποτα.

Ναι, αυτή είναι η δική μου πραγματικότητα, όμως...δεν επιθυμώ να το βάλω κάτω...δεν θέλω να παραιτηθώ από την ελπίδα κάποιου φωτισμού και κάποιας άλλης επίγνωσης, μέχρι να με κρίνει ο Κύριος.

Γι αυτό και μου αρέσει αυτή η ατάκα του συρμού, ως απάντηση στην ερώτηση:

-Τι κάνεις; Πώς πάει;

Απάντηση:

-Την παλεύω!

Η φράση αυτή, μου θυμίζει το μύθο του Αίσωπου με τα δυο μπακακάκια που ενώ χοροπηδάγαν αμέριμνα, έπεσαν ξαφνικά σε μια τεράστια καρδάρα με γάλα!

-Α Παναγία μου, τι σαστιμάρα ήταν και κείνη!

Τι βαθιά θάλασσα, άγνωστη, ήταν αυτή που τα κύκλωσε έτσι απότομα;
Τέτοια νερά δεν τα 'χανε ξαναδεί στη μικρή βατραχίσια ζωή τους.
Το ένα το βατραχάκι ήταν και χαρακτήρας, εντελώς, απαισιόδοξος.
Τρόμαξε φριχτά, σοκαρίστηκε, άνοιξε υπερβολικά το στόμα του, κατάπιε γάλα κάμποσο, ζαλίστηκε και πνίγηκε πριν καν προφτάσει να πει: <φτού σκουληκομερμηγκότρυπα!>

Το άλλο βατραχάκι, όμως,έβλεπε πολλές ταινίες με Κλιντ Ήστγουντ, είχε ταυτιστεί με τον Κλίνταρο και το έπαιζε σκληρό καρύδι!

Πεισματάρικο.

Του το 'λεγε και η μαμά του ότι γεννήθηκε πολεμιστής και ότι ποτέ, και με καμιά δυσκολία δεν θα τό βαζε κάτω!

Παρότι σάστισε με την άγνωστη λίμνη, δεν παραδινόταν στα βαθιά τα νερά της.

Χτύπαγε με δύναμη τα χεράκια του, τα ποδαράκια του , χτύπαγε..χτύπαγε...χτύπαγε... ώρα ατέλειωτη, με όσες δυνάμεις τού απόμεναν και ...ξαφνικά εκεί που χτυπιότανε, κάτι άγγιξε μέσα στον πάτο της καρδάρας, κάτι σαν... πέτρα.
Ακουμπάει ξαφνιασμένο, με τα βατραχοπόδαρα πάνω στην ...πέτρα, παίρνει φόρα, και με ένα σάλτο...χοπ! πετάχτηκε ελεύθερο έξω από την καρδάρα και γλίτωσεεεε!

Τι είχε συμβεί;

Το θυμάστε!

Από το χτύπα χτύπα το γάλα, με όλη τη δύναμη, το γάλα έπηξε, γίνηκε μπάλα βούτυρο, πάτησε πάνω στο βούτυρο, και πετάχτηκε ελεύθερο, στον αέρα της σωτηρίας!

Πρώτος παραμυθάς ο Αίσωπος.

Τι δηλοί ο μύθος;

Τούτο δηλοί:

-Βοδάκι μου, όσο λωλό και να 'σαι, μην τα παρατάς!

Προσπάθησε, προσπάθησε, προσπάθησε!

Μέχρι να βγει η ψυχή σου, προσπάθησε!

Ένα βήμα μπροστά και πέντε πίσω κάνεις, χρόνια τώρα ολόκληρα.

Όμως...μην τα παρατάς!

Όποιος προσπαθεί, όποιος αγωνίζεται,πνευματικά, π ά ν τ α κάποια δίοδο ελευθερίας θα δημιουργήσει.

Αποτελεί φυσικό νόμο, αυτή η αισιόδοξη εξέλιξη των πνευματικών πραγμάτων.

Το αποδείχνει η ζωή σε πάμπολλα ελπιδοφόρα σκηνικά της.

Όταν επιθυμούμε ολόψυχα κάτι, όταν βάζουμε στόχους- με τη βοήθεια του Θεού, επιμένοντας

μερόνυχτα αμέτρητα στον ασταμάτητο αγώνα- κάποτε θα πετύχουμε!

Τα παραδείγματα γύρω μας!

Ο τολμών νικά και ο επιμένων νικά και ο υπομείνας-εν Κυρίω- τον αγώνα της κάθε ημέρας, ούτος και σωθήσεται!

Σαλογραία

Αληθινό κακό μόνο η αμαρτία

Ούτε η φτώχεια,ούτε η πείνα, ούτε η αρρώστια, ούτε ο πόνος, ούτε ο πόλεμος, ούτε ο θάνατος είναι αληθινά κακά.

Αληθινό κακό είναι μόνο η αμαρτία, γιατί μόνο η αμαρτία μπορεί να χωρίσει την ψυχή από τον Θεό, στην Αιωνιότητα...

Αββάς Ισαάκ ο Σύρος

(Απόδοση στα νέα ελληνικά από τη Σαλογραία, βλέπε και αναδημοσίευση από το Ζωντανό Ιστολόγιο:http://istologio.org/?p=1277&utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed%3A+istologio+%28Alive+blog%29#comment-13523)

Επίσκοπος Νικόλαος Βελιμίροβιτς:Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε!

Η προσευχή με τίτλο: Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε, γράφτηκε από τον εν αγίοις ευρισκομένο,Σέρβο επισκόπο Νικόλαο Βελιμίροβιτς, ο οποίος, εκτός των άλλων,βίωσε και τη σκληρότατη εμπειρία εγκλεισμού του, στο Νταχάου, μαζί με τον πατριάρχη Σερβίας Γαβριήλ.
Εκεί γεύτηκαν όλη τη θηριωδία τού ναζιστικού καθεστώτος.
Εκοιμήθη ειρηνικά ενώ προσευχόταν στις 17 Μαρτίου του 1956.
Την ανάλογη ευλάβεια στο πρόσωπό του, έτρεφε και ο άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς.
Ας μας ενισχύει με τις ευχές του.
.........................................................
Γράφει γι αυτόν ο π. Ιουστίνος Πόποβιτς:

Από τότε πού υπάρχει σερβικό γένος, δεν υπήρξε πιο σοφό σημαντικό σερβικό βιβλίο από τον «Πρόλογο της Αχρίδας» του Επισκόπου Νικολάου. Ο «Πρόλογος της Αχρίδας» είναι σερβικό ευαγγέλιο. Σ' αυτό υπάρχει οτιδήποτε χρειάζεται η σερβική ψυχή, ό,τι νικά και νεκρώνει τις αμαρτίες και τα πάθη μας. Ένα σμήνος μετά το άλλο, οι άγιοι, σμήνη αγαθών ειδήσεων για σένα και για ολόκληρη τη ζωή σου - να τί είναι ο «Πρόλογος της Αχρίδας». αυτό το σερβικό ευαγγέλιο. Μα θα απορήσεις: «Ευαγγέλιο;». Ναι, εφόσον σε διδάσκει την αιώνια Αλήθεια, την αιώνια Δικαιοσύνη, την αιώνια Αγαθοσύνη, την αιώνια Αγάπη, την αιώνια Σοφία, την αιώνια Ομορφιά, την αιώνια Χαρά, την αιώνια Ζωή.


Σε κάθε δυσκολία άνοιξε αυτό το άγιο εγχειρίδιο και θα βρεις ό,τι χρειάζεσαι. Δεν υπάρχει βάσανο ενάντια στο όποιο να μη σου δώσει δύναμη το άγιο αυτό βοήθημα. Δεν υπάρχει πάθος ενάντια στο όποιο να μη βρεις στον «Πρόλογο της Αχρίδας» δοκιμασμένο και σίγουρο φάρμακο. Δεν υπάρχει αμαρτία ενάντια στην οποία να μη βρεις στον άγιο «Πρόλογο της Αχρίδας» σωτηρία - απ' αυτήν και από τους φοβερούς ακολούθους της: τον θάνατο και τον διάβολο.


Ο άγιος Νικόλαος είναι το πλέον διορατικό σερβικό μάτι: βλέπει το αόρατο. Το πιο ευαίσθητο σερβικό αυτί: ακούει το αθόρυβο. Η πλέον αφυπνισμένη σερβική συνείδηση: κοπιάζει σαν τα Χερουβίμ για ότι είναι του Θεού. Οδηγημένος και χειραγωγημένος απ' αυτόν, δεν θα χαθείς, αλλά πάντα θα βαδίζεις στον δρόμο πού αναμφισβήτητα οδηγεί στον ίδιο τον ουρανό και στα ουράνια πάνω από τα ουράνια.


Πράγματι τα λόγια του είναι πνεύμα και ζωή για μας τους Σέρβους. Κατεβαίνουν κατευθείαν στον τάφο σου, στον θάνατο σου, και σε σηκώνουν από εκεί, σε ανασταίνουν από τους νεκρούς.


Το σερβικό γένος είχε να γνωρίσει προσωπικότητα σαν αυτή του αγίου Νικολάου από τον καιρό του αγίου Σάββα. ο Επίσκοπος Νικόλαος ανασταίνει τις σερβικές ψυχές στην αιώνια ζωή, στην αιώνια αλήθεια, στην αιώνια αγάπη, στην αιώνια χαρά. Με τί; Με τον Χριστό, μόνο με τον Κύριο Χριστό, αφού χωρίς Αυτόν όλα είναι τάφος και θάνατος!


(1962)
.......................................


Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε!

Ακόμη και γω τους ευλογώ και δεν τους καταριέμαι.
Οι Εχθροί με έχουν οδηγήσει μέσα στην αγκάλη Σου περισσότερο από ό,τι οι φίλοι μου.
Οι φίλοι με έχουν προσδέσει στη γη, ενώ οι εχθροί με έχουν λύσει από τη γη και έχουν συντρίψει όλες τις φιλοδοξίες μου στον κόσμο.
Οι εχθροί με αποξένωσαν από τις εγκόσμιες πραγματικότητες και με έκαναν έναν ξένο και άσχετο κάτοικο του κόσμου.
Όπως ακριβώς ένα κυνηγημένο ζώο βρίσκει ασφαλέστερο καταφύγιο από ένα μη κυνηγημένο, έτσι και εγώ, καταδιωγμένος από τους εχθρούς, έχω εύρει το ασφαλέστερο καταφύγιο, προφυλασσόμενος υπό το σκήνωμά Σου, όπου ούτε φίλοι ούτε εχθροί μπορούν να απολέσουν την ψυχή μου.

Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε!

Ακόμη και γω τους ευλογώ και δεν τους καταριέμαι.
Αυτοί μάλλον, παρά εγώ, έχουν ομολογήσει τις αμαρτίες μου ενώπιον του κόσμου.
Αυτοί με έχουν μαστιγώσει, κάθε φορά που εγώ είχα διστάσει να μαστιγωθώ.
Με έχουν βασανίσει, κάθε φορά που εγώ είχα προσπαθήσει να αποφύγω τα βάσανα.
Αυτοί με έχουν επιπλήξει, κάθε φορά που εγώ είχα κολακεύσει τον εαυτόν μου.
Αυτοί με είχαν κτυπήσει, κάθε φορά που εγώ είχα παραφουσκώσει με αλαζονεία.

Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε!

Ακόμη και εγώ τους ευλογώ και δεν τους καταριέμαι.
Κάθε φορά που είχα κάνει τον εαυτόν μου σοφό, αυτοί με αποκάλεσαν ανόητο.
Κάθε φορά που είχα κάνει τον εαυτόν μου δυνατό, αυτοί με περιγέλασαν σαν να ήμουν νάνος.
Κάθε φορά που θέλησα να καθοδηγήσω άλλους, αυτοί με έσπρωξαν στο περιθώριο.
Κάθε φορά που έσπευδα να πλουτήσω, αυτοί με εμπόδισαν με σιδηρά χείρα.
Κάθε φορά που είχα σκεφθεί ότι θα κοιμόμουν ειρηνικά, αυτοί με ξύπνησαν από τον ύπνο.
Κάθε φορά που προσπάθησα να κτίσω σπίτι για μια μακρά και ήρεμη ζωή, αυτοί το κατεδάφισαν και με έβγαλαν έξω.
Στ'αλήθεια οι εχθροί, με έχουν αποσυνδέσει από τον κόσμο και άπλωσαν τα χέρια μου στο κράσπεδο του ιματίου Σου.

Ευλόγησε τους εχθρούς μου, ω Κύριε!

Ακόμη και εγώ τους ευλογώ και δεν τους καταριέμαι.
Ευλόγησέ τους και πλήθυνέ τους!
Πλήθυνέ τους και κάνε τους ακόμη πιο σκληρούς εναντίον μου!
Ώστε η καταφυγή μου σε Σένα να μην έχει επιστροφή.
Ώστε κάθε ελπίδα μου στους ανθρώπους να διαλυθεί σαν ιστός αράχνης.
Ώστε απόλυτη γαλήνη να βασιλεύει στην ψυχή μου.
Ώστε η καρδιά μου να γίνει ο τάφος των δύο κακών διδύμων μου αδελφών:της αλαζονείας και του θυμού.
Ώστε να μπορέσω να αποθηκεύσω όλους τους θησαυρούς μου εν ουρανοίς.
Α! Ώστε να μπορέσω για πάντα να ελευθερωθώ από την αυταπάτη, η οποία με περιέπλεξε στο θανατηφόρο δίχτυ της απατηλής ζωής.

Οι εχθροί με δίδαξαν να μάθω-αυτό που δύσκολα μαθαίνει κανείς-ότι ο άνθρωπος δεν έχει εχθρούς στον κόσμο, εκτός από τον εαυτό του!
Μισεί κάποιος τους εχθρούς του μόνον όταν αποτυγχάνει να αναγνωρίσει ότι δεν είναι εχθροί, αλλά σκληροί και άσπλαγχνοι φίλοι!
Είναι πράγματι δύσκολο για μένα να πω ποιος μου έκανε περισσότερο καλό και ποιος μου έκανε περισσότερο κακό στον κόσμο:οι εχθροί ή οι φίλοι.

Γι αυτό, ευλόγησε, ω Κύριε, και τους φίλους μου και τους εχθρούς μου....

(Από το περιοδικό <<Όσιος Φιλόθεος της Πάρου>> , τεύχος 3, Σεπτ.-Δεκ.2001 εκδόσεις <<Ορθόδοξος Κυψέλη>>.

Ευχαριστία εναντίον πικρίας

Και θα με ρωτήσεις, πικραμένο μου:

Και πώς θα αποκρούσω, μανδάμ, τη σκέψη της πικρίας που πέφτει στης ψυχής μου το ποτήρι και μολύνει όλη την καθαρότητα της καλής διάθεσης;

Νομίζω ότι μία είναι η πιο ισχυρή πρακτική που υπάρχει:

-Η σκέψη πικρίας, αποκρούεται με ένα μικρό, πλην επίμονο, λογισμό ευχαριστίας- επί της προσλαμβανομένης πικρίας- μέχρι την πικρία να την εξαλείψει από της ψυχής το δοχείο...

Σ'το λέω από την προσωπική μου εμπειρία, αν και βασανίστηκα και γω κάμποσο μέχρι να το βιώσω.

Σου φέρεται ας πούμε- λιγότερο ή περισσότερο- άθλια και προδοτικά ένας φίλος, ένας παπάς, ένας συνεργάτης, ένας σύζυγος;

Πας να γεμίσεις μαυρίλα εσωτερική που κινδυνεύει να λιμνάσει, σε αίσθημα χρόνιας ματαίωσης, ή χρόνιου μίσους, βλάπτοντας έτσι απίστευτα την ψυχοσωματική σου υπόσταση- διότι τα οψώνια της αμαρτίας (Ρωμαίους στ΄ στίχος 23) πραγματικά- το παραδέχονται και οι γιατροί σήμερα- είναι θάνατος!;

Εκείνη την ώρα που δέχεσαι την προσβολή, να παραμείνεις νηφάλιος, ειρηνικός, λέγοντας νοερά:

-Α Κύριε!
Σ' ευχαριστώ που με αξιώνεις να δεχτώ μια προδοσία-προσβολή, από φίλο,από συνεργάτη, από σύντροφο, από το παιδί μου το ίδιο, ώστε να καταλάβω, ότι κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να λειτουργήσει σαν ισόβιο στήριγμα για κανέναν άλλον!

Σ'ευχαριστώ που με αυτή την προδοσία, με αυτή την παγκάκιστη συμπεριφορά, με βοηθάς να δώ, οτι ο μόνος αληθινός φίλος και συγγενής που υπάρχει στο Σύμπαν, Εσύ μόνος!

Ας είναι ευλογημένος ο προδότης, ο πάνυ αχάριστος, ο άθλιος πλησίον μου, που με την κακία του, βοήθησε να έρθω σε Σένα κοντύτερα, και με οδήγησε να καταλάβω ότι σε ανθρώπινο παράγοντα-ακόμη και άγιος αν φάνηκε- δεν πρέπει, ποτέ, αληθινά να ελπίζω.

Ο μέγας Μάρκος ο Ασκητής, γράφει ότι οι φαινομενικές θλίψεις συνιστούν κρυμμένες ευεργεσίες.

Για να προσλάβουμε τις ευεργεσίες, πρέπει να αποδεχτούμε την όποια θλίψη, ευχαριστώντας.

Συχνά ο Κύριος, με μια θλίψη, μάς προφυλάσσει από έναν πειρασμό πολύ μεγαλύτερης οδύνης, όμως εμείς που δεν γνωρίζουμε ποιος μεγαλύτερος πειρασμός εμποδίστηκε, γκρινιάζουμε και κλαίμε, και διαμαρτυρόμαστε σαν παιδιά ανόητα που το πραγματικό τους συμφέρον, το αγνοούν και τη σωστή παιδαγωγία των γονέων τους, τη χαρακτηρίζουν σκληρότητα.

Αν γνωρίζαμε τη μεγαλύτερη λύπη, από την οποία προφυλαχτήκαμε- με την παρουσία μιας μικρότερης οδύνης στο βίο μας- πολύ πρόθυμα, τότε, και για όλα τα φαινομενικά δεινά, θα προσευχόμασταν ευχαριστώντας.

Δυστυχώς, όντες τυφλοί πνευματικά, μη βλέποντες πέρα απ' τη μύτη μας, μεμψιμοιρούμε και μεμψιμοιρώντας, εμποδίζουμε τη Χάρη της Ευχαριστίας να πληρώσει με το Φώς του Παράκλητου, την ψυχή μας.

-Ας κάνουμε, όμως-έστω πειραματικά-μια αρχή από σήμερα.

Ας ευχαριστούμε έστω και μηχανικά, για ό λ α τα φαινομενικά καλά, όπως για όλα τα φαινομενικά κακά του βίου μας.

Ας το δούμε σαν ψυχολογικό πείραμα, αλλά στα πλαίσια την εν Κυρίω Πίστης και Ελπίδας και Αγάπης.

Αν επιμείνουμε στην πρακτική της ευχαριστίας- έστω μηχανικά, στην αρχή- ο ευχαριστιακά εκπεμπόμενος λόγος μας, θα μας αλλοιώσει εν Αγίω Πνεύματι και από το παράθυρο, της εν Χριστώ ευγνωμοσύνης, που ανοίξαμε, θα μπεί η Ηλιαχτίδα της Χαράς στη ζωή μας, και ο κόσμος θα φανερωθεί στα μάτια μας, με ένα άλλο μυστικό χρώμα και νόημα...

Εν παντί ευχαριστείτε,τούτο γαρ θέλημα Θεού, εν Χριστώ, Ιησού, εις ημάς

(Α΄ Θεσ.κεφ.ε,στ.18)

γράφει ο μέγας Απόστολος Παύλος στους Θεσσαλονικείς και σε όλους μας.

Εφάρμοσέ το, πικραμένο μου, είναι δοκιμασμένη η συνταγή.

Θα σε ελευθερώσει σου λέω!

Ξεκίνα από σήμερα!

Ιδού ν υ ν καιρός ευπρόσδεκτος, ν υ ν ημέρα Σωτηρίας!

(Β΄ Κορινθίους, κεφ.στ, στ.2)

Σαλογραία

Η διάχυση της πικρίας-κατά κόσμον θλίψης-και οι κλιμακώσεις της

Σου έγραφα, στα προηγούμενα, πικραμένο μου, ότι η ψυχή, δεν διαθέτει στεγανά.

Αυτή η σημερινή φωτογραφία, μού θύμισε μια άλλη προτροπή του Αποστόλου που τονίζει:

Ο ήλιος μη επιδυέτω επί τω παροργισμώ υμών,μηδέ δίδοτε τόπον τω διαβόλω...πάσα πικρία, και θυμός και κραυγή και οργή και βλασφημία, αρθήτω αφ'υμών συν πάση κακία.
Γίνεσθε δε εις αλλήλους εύσπλαγχνοι , χαριζόμενοι εαυτοίς καθώς και ο Θεός εν Χριστώ εχαρίσατο ημίν(Εφεσίους κεφ.δ στ.26,27,31, 32)

Θυμάμαι, αυτή τη συμβουλή, μού την έδωσε ένα τυχαίο άνοιγμα της Καινής Διαθήκης, στις παραμονές του γάμου μου.

Το διάβασα και το ένιωσα σαν εντολή-προτροπή, κατευθείαν, από τον ίδιο τον Κύριο.

Είναι αναπόφευκτη η αίσθηση ενός εκνευρισμού-έως και θυμού, λέει ο Απόστολος, αλλά, ας μην προφτάσει να δύσει ο ήλιος, και σεις να έχετε συμφιλιωθεί, ώστε να διαφυλάξετε αλώβητη την αγάπη σας, προκειμένου να σκάσουν με ένα μεγάλο <μπαμ> όλοι οι δαιμόνοι- οι τρίβοντες τις ουρές τους με άφατη ευχαρίστηση- αν δούν ανάμεσα σε ανθρώπους, αδελφούς, ή συζύγους, ή και απλούς γείτονες, να εμφιλοχωρεί μια παγεράδα μίσους, μια κακή ψυχρότητα.

Και συνεχίζει:

-Μη δίνετε τόπο να σταθεί ο διάβολος να σας διαιρέσει, να σας αλαλιάσει.

-Και από πού, παρακαλώ, ξεκινάει η επήρεια του δαίμονα;

Από μια σταγόνα μελανιού πικρίας που χύνεται, δηλαδή, από σκέψη-συναίσθημα θλίψης, για κάποια ματαίωση-πραγματική ή φανταστική ματαίωση- που εισπράττει από κάποιο μέτωπο, ο εγωκεντρισμός μας.

Από την πικρία, η οποία φαινομενικά αποτελεί μικρή αμαρτία, μολύνεται ο χώρος της ψυχής, όπως ακριβώς μολύνεται ένα καθαρό ποτήρι νερό, με τη σταγόνα το μελάνι που θα πετάξει κάποιος απρόσεκτος, στο εσωτερικό του.

Διαχέεται η σταγόνα του μελανιού στο νερό και, το νερό ως πόσιμον ύδωρ, το ακυρώνει.

Διαχέεται -ακόμη και η πιο αδιόρατη πικρία- μέχρι τα εσώτατα μόρια της ψυχής, κάνοντάς την, λιγότερη δεκτική των Δωρεών του Αγίου Πνεύματος, και επειδή όλα τα πάθη μας, συναποτελούν μια δαιμονική χημική αλυσίδα, από την πικρία του λογισμού- αν την αποδεχτεί κάποιος- ανεβαίνουμε με ταχύτητες νευροδιαβιβαστών στο θυμό- εξάλλου, η χρόνια πικρία -ή αλλιώς κατάθλιψη κατά τους ψυχολόγους- δεν είναι άλλο, παρά θυμός...ζιπαρισμένος!
Μετά το θυμό, που επιτρέψαμε -ως ταχύτατη ασυνείδητη επιλογή- να αναβράσει μέσα μας, ξεπετάγεται ο θερμοπίδακας της κραυγής.
Από την κραυγή, εξαλλάσσεται η κατάσταση αστραπιαία σε οργή, και μετά, ο άνθρωπος εύκολα πια, αιχμαλωτίζεται ολότελα, από τις δυνάμεις του Σκότους, φτάνοντας στη βλασφημία, η οποία συνιστά, υψηλότατη εωσφορική μόλυνση των υπερευαίσθητων-υπερευαίσθητων ναι, είτε το θέλουμε είτε όχι, είτε το πιστεύουμε είτε όχι, είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι- ψυχών μας .

Αν οδηγηθεί η ψυχή στη βλασφημία, τότε, με αφάνταστο κόπο, ταπείνωση, δάκρυα και αγώνα, καθαίρεται.

Κάνοντας μια μικροανάλυση των μεγαλύτερων δεινών που παρουσιάζονται στις ζωές των ανθρώπων, θα συνειδητοποιήσουμε ότι από αφετηρία συσσωρευμένων σκέψεων πικρίας, παρουσιάζονται.

Και τελειώνει την προτροπή του, ο άγιος Απόστολος, παρακινώντας μας, να γίνουμε εύσπλαγχνοι.

-Τι θα πει εύσπλαγχνοι;

-Θα πεί με αγάπη και συγχώρεση για τον συνάνθρωπό μας.

Μας έφταιξε;

Ας τον συχωρέσουμε.

Τι σημαίνει τον συγχωρώ;

Σημαίνει δεν του κρατάω κακία για το κακό που ηθελημένα ή αθέλητα, μού έκανε.
Τον συγχωρώ σημαίνει είμαι έτοιμος να του συμπαρασταθώ στην όποια ανάγκη του.
Τον συγχωρώ σημαίνει εύχομαι για κείνον, τα καλύτερα.
Τον συγχωρώ σημαίνει μπαίνω στη θέση του, και ακυρώνω μέσα μου, την όποια κακία, ξεκινώντας από της πικρίας την άρνηση, πορευόμενος σύμφωνα με το παράδειγμα του Ανεξίκακου Κύριου.

Το επίτευγμα -ανθρωπίνως- πανδύσκολο.
Με τη δύναμη του Σώματος και του Αίματος του Κυρίου μας, όμως, εφικτότατο.
Το μαρτυρεί η εμπειρία μυριάδων ανθρώπων που το βίωσαν ανά τους αιώνες στην Ορθόδοξη θεραπευτική της Εκκλησίας μας.



Θα κλείσω, θυμίζοντας εκείνη την αξέχαστη φράση που είπε κάποιος- με ποιητική φωνή.

-Συγνώμη είναι το άρωμα που αφήνει η βιολέτα στη φτέρνα που τη συνθλίβει...

Γιατί πάσχει από κατάθλιψη ο σημερινός Δυτικός άνθρωπος;

Επειδή κρατάει μέσα του, το μελάνι της πικρίας και παραπικραίνει το Πνεύμα το Άγιο, εν ω εσφραγίσθη εν ημέρα Απολυτρώσεως...επειδή αρνείται να δωρίσει από την καρδιά του-στον όποιο πλησίον- το θείο άρωμα της Συγνώμης...

Σαλογραία

Η πεθερά μου και η έλλειψη αντίστασης

Από κάτι διαβάσματα, πρωτοέμαθα για την ψυχιατρική έννοια της αντίστασης.

Τι ήταν η αντίσταση κατά τους ψυχίατρους;

Μια άμυνα του <εγώ>, του ψυχαναλυόμενου πελάτη.

Μια άρνηση του πελάτη, να δεχτεί την άποψη του ψυχοθεραπευτή, για κάποια στοιχεία της προσωπικότητάς του-το θέτω απλοΊκά.

Σίγουρα, όσο πιο πολλές αντιστάσεις έχει ο ψυχοθεραπευόμενος, τόσο πιο δύσκολο καθίσταται και μακροχρόνιο, το έργο της ψυχοθεραπείας.

Στη συνέχεια κατάλαβα ότι η αντίσταση, ξεφυτρώνει σαν ραπανάκι, στον κήπο, της κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας και σχέσης.

Αυτή την αντίσταση, στα μοναστήρια τη λένε <θέλημα>.
Ο μοναχός που αντιστέκεται στις εν Κυρίω, επιταγές του γέροντά του, ονομάζεται <θεληματάρης> και όπως δείχνει η εμπειρία, με τον τρόπο αυτό, δυσκολεύει φοβερά, της πνευματικής προκοπής του, το έργο...

Για να μην πολυλογώ, κατάλαβα οτι τελικά, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην αντιστέκεται σε ένα άλλο άνθρωπο, φίλο, συνεργάτη, ηγούμενο, σύζυγο, γονιό, δάσκαλο, προιστάμενο.

Βέβαια εκεί που γίνεται ο χαμός με τις αντιστάσεις σήμερα, είναι ο χώρος του γάμου.

Εκεί, στο χώρο του γάμου, τώρα με την κοινωνική-οικονομική απελευθέρωση των γυναικών, κάθε τόσο συμβαίνει το μεγάλο το μπάχαλο.

Μα πώς μεταμορφώνονται έτσι οι γλυκές- κάποτε χαμηλοβλεπούσες- κοπέλες;

Στην αρχή, μέχρι να το πιάσουμε στον ιστό μας το παλικάρι, τις κάνουμε τις πιρουέτες στο ένα νύχι.
Μετά, άμα χορέψουμε τον Ησαία, έρθουνε και δυο κουτσουβελάκια, ποιος την είδε την κυρία και δεν την φοβήθηκε!

Ναααα! μια γλώσσα δέκα μέτρα, για τα δικαιώματά της, για το σόι του, για τα μύρια όσα, Θεέ μου φύλαγε!

Μετά λένε, έχει προβλήματα ο γάμος.

- Εμ βέβαια και έχει μανδάμ!

Διατί, όμως, σε ερωτώ, δεν είχε προβλήματα ο γάμος της πεθεράς μου, που ήτανε και πανέμορφη και μορφωμένη και εργαζόμενη σκληρά κάτι 15ωρα και είχε παντρευτεί με έναν ελαφρώς αγριανθρωπάκο, εκ πρώτης όψεως;

Διότι η πεθερά μου

(στα άγια η ψυχούλα της, από το πολύ αρχικό βρίσε βρίσε, την αγάπησα τελικά αυτή τη γυναίκα)

όλο με γλύκες και σιρόπια, τον πήγαινε:

- Ναι, Γιώργο μου, ό,τι πεις εσύ Γιώργο μου,

-Δεν ξέρω εγώ, ο Γιώργος ξέρει!

(το έλεγε ντροπαλά και πάντα με χαμόγελο ενώ αυτή κι αν ήξερε...
αυτό πια σλόγκαν ήτανε στο σπίτι, το λέγαμε όλοι και χαχανίζαμε)

και άντε μετά από αυτά, το θηρίο-ο Γιώργος, να γρούξει!

Δεν έγρουζε!

-Διατί;

Διότι η πεθερά μου, εκτός από γάτα με πέταλα, ήταν -επί της ουσίας- γυναίκα με βαθύτατη

χριστιανική συνείδηση.

Ιεραρχούσε τα πράγματα κατά τις επιταγές του Αποστόλου και έκανε ενσυνείδητα
(από σοφία και όχι από αδυναμία) υπακοή στον άντρα της.

Δηλαδή;

Τι θα πεί υπακοή μέσα στο γάμο;

Θα πεί, ακύρωνε το προσωπικό της θέλημα, και του έδινε το οφειλόμενο προβάδισμα(διότι ο άνδρας, χρυσούλι μου, είναι η κεφαλή της γυναικός -η γυναίκα αποτελεί το λαιμό, θυμάσαι τη σχετική ατάκα;)

Θα πεί ακύρωνε τις προσωπικές της, εγωκεντρικές αντιστάσεις και τάσεις, για χάρη της ομόνοιας στην οικογένεια και για χάρη της αγάπης -κυρίως-που είχε στο Γιώργο της.

Με την υπακοή της, πετύχαινε την ενότητα του προσώπου της, την ενότητα του γάμου της, την ενότητα τής οικογένειά της, τηρώντας την τάξη της Εκκλησίας.

Διότι ο χριστιανικός γάμος είναι ως εις Χριστόν και εις Ἐκκλησίαν, που γράφει ο Απόστολος.
Η πεθερά μου υπάκουε τον άντρα της όπως η Εκκλησία υπακούει στο Χριστό.

Ήταν ο Γιώργος της, του βίου της, όλου, ο πρώτος και έσχατος έρωτας.

Και ο Γιώργος, απο ελαφρώς θηριώδης, μετατρεπόταν σε αγαθότατο πιτσουνάκι που κούρνιαζε κάτω από τις τρυφερές φτερούγες τις πεθεράς μου και γαλήνευε, και θυσιαζόταν με τη σειρά του για κείνη και τα τρία παιδιά τους.

Και ο Γιώργος την υπεραγαπούσε για τον άψογο- επι δεκαετίες- τρόπο της.

Και όταν έφυγε πρώτη εκείνη από τούτο τον προσωρινό κόσμο, ήταν αληθινά, σαν να έχασε η ζωή του, το αστέρι της.

Και ακολούθησε.

Εγώ τη μάνα μου την αγαπώ, αλλά θα το κάνω και τραγουδάκι αν επιθυμείς , λατρεμένο μου, με τέτοιο στίχο:

- <Τη μάνα μου την αγαπώ,ώπαααα! την πεθερά καλύτερααααα!>

-Την πεθερά καλύτερα;

Για Όνομααα!

- Ναι! Και ξέρεις γιατί καλύτερα;

Διότι πέτυχε τον άθλο μιας ζεστής, δεμένης οικογένειας!

Έδινε εκείνη το παράδειγμα της θυσίας και ακολουθούσαν οι άλλοι, επειδή η γυναίκα, ως σύντροφος, ως μάνα, είναι στο σπίτι, η κινητήρια η δύναμη, το λέει και κάποιος σπουδαίος, Ρώσος θεολόγος, διανοούμενος:

-Στην Εδέμ, ο διάβολος, πείραξε πρώτη την Εύα, διότι ὴξερε:άν έπεφτε η Εύα στην παγίδα του, ο Αδάμ, απλώς θα ακολουθούσε.

Επειδή η γυναίκα συνιστά το ισχυρότερο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης.

Γι αυτό και αργότερα με το ύψος και το βάθος και τη λάμψη μιας άλλης γυναίκας, της Υπεραγίας Θεοτόκου, σαρκώθηκε εν Αγίω Πνεύματι, στην άχραντη σάρκα της, ο Υιός και Λόγος του Θεού, που ανέπλασε την ανθρώπινη Φύση και άνοιξε με τη Θεία Του Ανάσταση τις πύλες της Αιώνιας
Ζωής, για των θνητών το γένος.

Η πεθερά μου, δεν χρειάστηκε ποτέ της, ψυχίατρο ή ψυχολόγο, ή κοινωνικό λειτουργό διότι την εγωκεντρική την αντίστασή της, στο Ονομα του Χριστού, την είχε μετουσιώσει σε καστανόχωμα και πάνω της φύτεψε,ευωδιαστά -προσφοράς και διακονίας ακάματης- <μανουσάκια, μανουσάκιααααα!> που λέει και το δημοτικόν άσμα...

Θαυμαστό, το παράδειγμα που μας άφησε.

Να έχουμε την ευχή της.

Στα άγια η ψυχούλα της!

Θα λάβει το μεγάλο μισθό της προσφοράς της, εν τη Φοβερά ημέρα της Κρίσεως!

Σαλογραία

Το τέρμα-Ν.Βρεττάκος

Το τέρμα

Ταξιδεύεις- απλώνεσαι. Ας γίνουμε γης
μητρική για τους φίλους μας. Ταξίδι προς όλα.
Να δοθούμε στο σύμπαν του ανθρώπινου ήλιου,
να μας βρέξει σε γύρη. Γύρη και αγάπη
Χώμα κι'ανάσταση.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Το θαύμα της ύλης

Αυτή η φωτογραφία που βρέθηκε σήμερα μπροστά μου, με εντυπωσίασε.
Έστρεψε τη σκέψη, σε κείνα τα φοβερά κενά που έχουν τα άτομα, τα οποία ο νους μας αδυνατεί να συλλάβει και μπράβο ο Δημόκριτος, βρε παιδί μου, στα πανάρχαια χρόνια- χωρίς τα μέσα που διαθέτουν σήμερα οι επιστήμονες- πώς το κατάλαβε!

Τέλος πάντων, δεν θα σου κρύψω, λατρεμένο μου, ότι επί δεκαετίες, περπάταγα και αυτός ο υλικός κόσμος, μου φαινόταν, συμπαγής, αιώνιος, αδιαπέραστος, αμετακίνητος, ογκώδης και παντοδύναμος.

Άμα είσαι αμαθής έως και ημιμαθής όπως είναι η αφεντιά μου, τον διατρέχεις αυτόν τον τρισμέγιστο κίνδυνο.

Έτσι περπατούσα, λοιπόν, στα δρομάκια του βίου μου.
Υπνωτισμένη και υλίστρια μέχρι τα κόκκαλα και ας νόμιζα ότι ήμουν χριστιανή, πηγαίνοντας σε θείες λειτουργίες και σε κάποιο ευχέλαιο -σπανιότερα.

Τι συνέβη και ξαφνικά μισάνοιξα το βλέφαρο απ' το βαθύτατο λήθαργο;

Τίποτα το συγκλονιστικό.

Απλά, έπεσε μια μέρα, στο βλέμμα μου, σαν φωτεινό άνθος μυγδαλιάς, σαν εσπερινή, χρυσή ανταύγεια κεριού, μία καινούργια πληροφορία.

(Ποτέ μου δεν είχα κατανοήσει τη δύναμη που κουβαλάει επάνω στο άυλο σώμα της, η πληροφορία).

Ήταν από κάποιο βιβλίο εκλαικευμένης φυσικής, σχετικά με τις ταχύτητες που αναπτύσσουν τα ηλεκτρόνια γύρω από τους πυρήνες -και τα σωματίδια εντός των πυρήνων.

Το ήξερα από το σχολείο ότι κινούνται απίστευτα γρήγορα στο δευτερόλεπτο και ότι η ιλιγγιώδης τους κίνηση,ή τέλεια ζυγισμένη, είναι που δίνει στο κάθε σώμα το σχήμα του, και κρατάει τα πάντα σε αρμονική τάξη, μέσα στο μυστήριο του σύμπαντος.

Εκείνο που δεν είχα συνειδητοποιήσει ήταν πως άν σταματήσουν έστω για ένα κλάσμα του δευτερόλεπτου, όλα τα ηλεκτρόνια την αέναη κίνησή τους γύρω από τους πυρήνες, τότε αυτός ο κόσμος ο συμπαγής, ο αιώνιος, ο αδιαπέραστος, ο αμετάβλητος ενώπιον των οφθαλμών μου, αυτός ο κόσμος - λέει η φυσική- σε αυτή την περίπτωση, θα κατέρρεε και θα εξαφανιζόταν από τα μάτια του παρατηρητή- ως δια μαγείας!

Αυτή ήταν η πληροφορία.

Μετά την ανάγνωσή της, τίποτα γύρω μου, δεν μετέφερε το ίδιο νόημα!

Τίποτα πια δεν ασκούσε στη συνείδηση, το ίδιο καταπιεστικό, ψυχολογικό βάρος.

Όλα- άνθρωποι και ζώα και φυτά και θάλασσες και βουνά και ουρανός- είχαν αποκτήσει μια

καινούργια, λυτρωτική, απαστράπτουσα-του Αγίου Πνεύματος-

μεταφυσική ελαφράδα...

Σαλογραία

Γάμος:δεν φταίει ποτέ μόνο ο ένας...

To κείμενο που ακολουθεί είναι σχόλιο της Σαλογραίας στις 3-11-08 σε σχετικό άρθρο των Νέων.
Το παραθέτω χάρη φίλης, που μου κάνει παράπονα για τον σύνευνο...
................................................................

Ώπα! Χαμός γίνεται εδώ μέσα απο λόγους και αντιλόγους, παιδιά, ψυχραιμίαααα!
Όλοι έχουμε απο ένα δίκιο, απλά το θέμα είναι τεράστιο, πολυεπίπεδο, και οι δυνατότητες ερμηνειών ατελείωτες...
Μου άρεσε το πρώτο τραπέζι πίστα της Αγίας Τριάδας, Γιώργο και άλλα που σχολιάζετε οι λοιποί, αλλά αυτό που προσπάθησα να πω είναι, ότι το μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο βάρος για τη συντήρηση της σχέσης, πέφτει πάντα στη γυναίκα, ξεκινώντας απο τη βιολογική διαδικασία της εγκυμοσύνης.
Δεν υποτίμησα τους άντρες όσο φαντάζεστε.
Υπάρχουν τρεις άντρες στη ζωή μου, που τους λατρεύω!
Απλά είπα ότι είναι μικρό το ποσοστό τους, και ναι, φταίνε οι μανάδες τους γι αυτό, που δεν τους εκπαίδευσαν να σέβονται και να βοηθούν τις γυναίκες τους.
Επίσης δεν διανοούμαι ότι είμαι σοφότερη και ωριμότερη απο κανέναν, απλά μοιράστηκα μαζί σας τη γνώμη μου για το ζήτημα, επιγραμματικά, πάντα.
Αυτό που δεν έχουμε ,νομίζω, καταλάβει οι περισσότεροι, είναι ότι η σχέση των συζύγων, που είναι η στενότερη σχέση συνεργασίας σε βάθος χρόνου, βιώνεται άμεσα συναρτημένη απο τις προσωπικότητες αμφοτέρων των συζύγων, και δεν μπορεί κανένας να κρίνει την κατάσταση, αν δεν παρευρίσκεται α ο ρ ά τ ω ς μέσα στο αντρόγυνο, όλο το 24ωρο, γιατί αν θα γινόταν ορατή η παρουσία του παρατηρητή, αυτομάτως, θα μετατρεπόταν η συμπεριφορά των παρατηρουμένων(το παθαίνουν μέχρι και τα ηλεκτρόνια αυτό, απο το βλέμμα του παρατηρητή, λένε οι επιστήμονες )
Ναι,ναι, και εγώ έχω φίλη που ήθελε να μου πεί πόσο σατράπης ήταν ο άντρας της, αλλά έτυχε να παρευρεθώ σε στιγμιότυπο ανάμεσά τους και είδα και αυτή πώς γούρλωσε τα μάτια, πώς έτριξε τα υπέροχα δόντια της, ανατροφοδώντας εξωλεκτικά με πολύ αρνητικό τρόπο,το νευρικό σύστημα του συζύγου της.
Μέσα σε κάθε γάμο, παίζεται ένα επικοινωνιακό πινγκ πονγκ, και ο καθένας πετάει στον άλλο συνέχεια τη μπάλα, με τις σκέψεις του(είναι αναμφισβήτητη η εξωλεκτική επικοινωνία)με τα λόγια του, με τα έργα του, με την παραμικρή του έκφραση και τη χροιά της φωνής του...
Τα πράγματα μέσα στο γάμο δεν είναι στατικά, είναι δυναμικά και κ ά θ ε
δ ε υ τ ε ρ ό λ ε π τ ο, η μάχη μπορεί να χάνεται ή να κερδίζεται.
Αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι που ως αντρόγυνο -έξω του γάμου- ήταν τέλειοι, αρχίζουν να πιέζουν φριχτά ο ένας τον άλλον, και να μαχαιρώνονται όταν παντρευτούνε, επειδή αλλάζει η ψυχολογία, α υ τ ό μ α τ α, με την επισημοποίηση της σχέσης.
Δυστυχώς είμαστε υπερευαίσθητα πλάσματα.
Είμαστε περίπλοκες χημικές –συναισθηματικές ενώσεις.
Σκεφτείτε πόσο διαφορετική ψυχολογία έχει ένας όρθιος στο λεωφορείο, και πόσο αυτόματα αλλάζει η ψυχολογία του, όταν βρίσκει θέση να καθίσει.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την αλλαγή ψυχολογίας στα ζευγάρια, με το προ του γάμου και το μετά.
Με την επισημοποίηση, τροποποιείται δραστικά μια παράμετρος,και αλλάζει όλο το πειραματικό αποτέλεσμα, αν και οι δυο συμβαλλόμενοι δεν προσέξουν και περισσότερο, θα επιμείνω, οι γυναίκες...
Το θέμα μου όμως δεν είναι αυτό.
Αυτό πάντα υπήρχε και θα υπάρχει ώς εικόνα.
Το θέμα μου είναι πως ( σε πείσμα όλων των ψυχολόγων και των ψυχιάτρων που συμβουλεύουν για διαζύγια- ελαφρά τη καρδία)
θεωρώ, ότι ακόμα και ένας κακός γάμος, και μια κ α κ ή σχέση, μπορεί να είναι π ο λ ύ τ ι μ η, μπορεί να είναι πολύ σπουδαίο σχολείο ανθρωπογνωσίας γι αυτούς που θα αντέξουν μ α κ ρ ο χ ρ ό ν ι α σε αυτή τη σχέση πραγματικά να ασκηθούν, όπως θα ασκούνταν αν θα ήθελαν να αναδειχτούν Ολυμπιονίκες , σε καλλιτεχνικό πατινάζ, επάνω στον πάγο, παραδείγματος χάρη.
Προσωπικά, οφείλω πάρα πολλά στον παγκάκιστο γάμο των γονέων μου, και τους ευχαριστώ, στα βάθη της καρδιάς μου, για τα πολύτιμα μαθήματα, που άθελά τους, μού έδωσαν.
Αν η μητέρα μου, επειδή ήταν οικονομικά ανεξάρτητη είχε διαολοστείλει τον πατέρα μου, χάριν της ηρεμίας της , πολλά καταπληκτικά μαθήματα δεν θα τα είχα προσλάβει.
Θα μου πείτε: <<Μανδάμ! Για πολύ μαζοχίστρια, σας κόβουμε!>>
Όχι φίλτατοι.
Δεν είμαι μαζοχίστρια.
Απλά, γνωρίζω ότι δυστυχώς μόνο με τον πόνο, μόνο με τη δυσκολία, οι άνθρωποι, αρχίζουμε κάτι αμυδρό να κατανοούμε και μέσα και γύρω μας...
Βεβαίως, δεν θα ήθελα να ξαναζήσω απο την αρχή την ίδια παιδική ηλικία, αλλά και με τίποτα, τη μνήμη της δεν θα θελα να την ακυρώσω μέσα μου, επειδή αυτή η μνήμη είναι που με βοηθάει να βλέπω τη δ ι τ τ ή φύση των πραγμάτων και να μη θεωρώ δεδομένες τις άπειρες ευλογίες που η ζωή μπορεί να μου δώσει...


ΣΑΛΟΓΡΑΙΑ 3.11.2008 ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ "ΤΑ ΝΕΑ"

Μόνο για δυο πράγματα δεν πρέπει να στενοχωριόμαστε

Και έρχονται οι θλίψεις, που τις προκαλέσαμε συνειδητά ή ασυνείδητα με τις παραβάσεις, τις
παραλείψεις, τις αβλεψίες μας.

Θα έρθουν οι θλίψεις μικρές ή μεγάλες, υποχρεωτικά στη ζωή μας.

Για να μη χάσουμε όμως το μέτρο των συναισθημάτων και πάθουμε βλάβη ανήκεστο από την
υπερβολή τους, ας θυμούμαστε μια σοφή κουβέντα που μου είπε κάποτε ο φίλος μου Παπα-Νικόλας
(είναι άραγε ακόμα στη Φανερωμένη της Λευκωσίας;)
όταν με είδε συννεφιασμένη, μια μέρα :

-Ξέρεις, τέκνον,τι λέει ο Καραγκιόζης;

-Τι λέει, τίμιε πάτερ;

-Λέει,ότι: Μόνο για δυο πράγματα δεν πρέπει να στενοχωριόμαστε.

Πρώτον: για πράγματα που διορθώνονται

και δεύτερον: για πράγματα που ΔΕΝ διορθώνονται!

-Α! Πόσες φορές έχω θυμηθεί τη σοφή σου κουβέντα!

Να είσαι ευλογημένος!

Αυτό είναι το μέτρο των θλίψεων, για όποιον έχει την καταφυγή του στον Κύριο...

Σαλογραία

Η αιτία των ακουσίων θλίψεων

Αιτία των ακουσίων θλίψεων, είναι η συγκατάθεσίς μας εις τα εκούσια πάθη.
(Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)

Αυτοβιογραφία (απόσπασμα)Ν.Βρεττάκου

Κύριε
πώς να σε ειπώ; Αγάπη ή φωτιά
διαιρεμένη σε χρώματα; Πώς να σε ειπώ;
Αν μπορούσα θα το κανα:θα φίλαγα όλων
των ανθρώπων τα χέρια, θα φίλαγα όλα
τα φύλλα των δέντρων κι όλα τα λέπια
των ψαριών, τις σταγόνες του νερού και τα ζώα
όλα, στο μέτωπο. Ως και τα φίδια.
Έτσι μονάχα θα μπορούσα να ειπώ
πως πλησίασα κι άγγιξα. Πως βρήκα και φίλησα
το χέρι Σου, Κύριε. Έτσι μονάχα
θά 'μουνα βέβαιος πως είπα
καλημέρα και μ'άκουσες.Πως άκουσες, Κύριε,
το τρελό σου πουλί, που βρίσκει παράθυρα,
βρίσκει μικρές χαραμάδες και μπαίνει
όλες τις ώρες μέσα στο σπίτι Σου
και παίζει μαζί Σου...

Νικηφόρος Βρεττάκος