Στο Μάριο με άπειρες ευχές

Yπάρχουν σήμερα κορίτσια που θέλουν να γίνουν πρεσβυτέρες;

Κάνε το καλό και ρίξτο στο γιαλό-Ελληνική παροιμία

Αναγνώστης

Αμερικανόπληκτο περιστεράκι μου, 

επειδή είχαμε κάποιες διαφωνίες σχετικά με το ρόλο του αναγνώστη στην ανάδειξη  κειμένου, σου παραθέτω μια άποψη. 

Έτσι. Για σκέψη. Χωρίς βία.

Είναι καλοκαιράκι.

Από μακριά σε χαιρετάω και από κοντά σου λέω:

-Χαλαρά!

;-)

Σαλογραία 

......................................................................................................

......................................................................................................

«Αναγνώστης

Αν θεωρήσουμε ότι η λογοτεχνία είναi μια μορφή επικοινωνίας , όπως υποστηρίζουν

Οι γλωσσολόγοι, τότε οι πιο σημαντικοί παράγοντες αυτής της ιδιόμορφης οπωσδήποτε επικοινωνίας είναι τρεις: ο συγγραφέας, το κείμενο και ο αναγνώστης.

Μέχρι τις αρχές του 20^ου αιώνα, ως κεντρικό παράγοντα στη λογοτεχνική επικοινωνία θεωρούσαμε τον συγγραφέα και το ενδιαφέρον των μελετητών στρεφόταν γύρω από αυτόν.

Στη συνέχεια, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρέθηκε το κείμενο, που από ένα σημείο και μετά θεωρήθηκε αυτόνομο  και ανεξάρτητο από το δημιουργό του.

Τέλος, από τη δεκαετία του 1960 και μετά, την πρωτοκαθεδρία έχει χωρίς αμφιβολία, ο αναγνώστης.

Πράγματι, γύρω από τον αναγνώστη και την ανάγνωση αναπτύχτηκε τα τελευταία τριάντα χρόνια  μια ολόκληρη σειρά θεωριών, τις οποίες συνοπτικά  ονομάζουμε αναγνωστικές θεωρίες. 

Σύμφωνα με αυτές, ο ρόλος του αναγνώστη στη λογοτεχνική επικοινωνία δεν είναι ο παθητικός ρόλος του δέκτη, που απλά προσπαθεί να ανακαλύψει αυτό που «λέει»ο συγγραφέας ή το κείμενο.

Κάθε άλλο: η ανάγνωση είναι μια καθαρά δημιουργική διαδικασία, μέσα από την οποία ο αναγνώστης δίνει ένα συγκεκριμένο νόημα στο κείμενο που διαβάζει.

Πώς ακριβώς εξελίσσεται αυτή η αναγνωστική διαδικασία και ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν;

Με άλλα λόγια, τι ακριβώς συμβαίνει στο νου του αναγνώστη κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης;

Σήμερα πιστεύουμε ότι η αναγνωστική πράξη είναι ένας συνδυασμός πολλών παραγόντων. Ορισμένοι από αυτούς είναι οι εξής:

-Το ίδιο το κείμενο , που ως ένα  βαθμό κατευθύνει τον αναγνώστη , χωρίς αυτό να σημαίνει ότι του στερεί κάθε ελευθερία.

-Ο ψυχισμός του αναγνώστη.

-Οι γνώσεις και οι εμπειρίες του αναγνώστη σε σχέση τόσο  με τον πραγματικό κόσμο όσο και με τη λογοτεχνία.

Ανεξάρτητα πάντως από την ακριβή φύση της αναγνωστικής διαδικασίας , ο ενεργός και δημιουργικός  ρόλος του αναγνώστη μπορεί να εξηγήσει πολύ καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη θεωρία  ένα σημαντικό ζήτημα:

 πώς δηλαδή το ίδιο λογοτεχνικό έργο γίνεται αντιληπτό με εντελώς διαφορετικό τρόπο από εποχή σε εποχή και από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ακόμη και ο ίδιος άνθρωπος  πολλές φορές ερμηνεύει διαφορετικά το ίδιο κείμενο, αν το διαβάσει σε δυο διαφορετικές περιόδους της ζωής του.

 Το τελευταίο ερώτημα που μένει  να απαντηθεί , είναι αν οποιαδήποτε ερμηνεία από κάθε τυχαίο αναγνώστη μπορεί να γίνει αποδεκτή.

Σ’αυτό το σημείο οι απόψεις των μελετητών διίστανται.

Άλλοι δέχονται μία μόνο σωστή ερμηνεία, αν και δυσκολεύονται να εξηγήσουν τα κριτήρια με τα οποία την  επιλέγουν. Άλλοι θεωρούν ότι οι ερμηνείες είναι άπειρες

και ότι δεν μπορούμε να κάνουμε διάκριση ανάμεσα σε σωστές και λανθασμένες.

Τα τελευταία χρόνια πάντως, η άποψη που τείνει να επικρατήσει, βρίσκεται κάπου ενδιάμεσα:  υπάρχουν πολλές ερμηνείες για κάθε λογοτεχνικό έργο, όπως άλλωστε αποδεικνύει και  η ιστορία, ασφαλώς όμως τα ίδια τα έργα θέτουν κάποιους περιορισμούς στους αναγνώστες τους».

 

(Από το Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων ΟΕΔΒ σελ.12)

"Bασιλική δρυς" - στίχοι λουλούδια- αφιερωμένοι στη μνήμη της μάνας μου...

Βασιλική Δρυς

Ατάραχη στην κρίσιμη ώρα σου, περίβλεπτη κι αυστηρή,

όρθια πάνω στο ξάγναντο, μαντηλωμένη με το λυκόφως, 

αδιάφορη κι ευγενής, οικεία και ακατάδεχτη, 

ήρθε η ώρα να πέσεις. 

Η ιστορία σου τελείωσε.

..................... Ματαιότης το ξέρω

δεν υπάρχει εδώ, 

τουλάχιστο αυτό

εσύ μου το δίδαξες. 

Κ' ιδού: ως την ύστερη

στιγμή σου  δεσπόζουσα και γαλήνια , σε λίγο

θα φέρεσαι ακάθεκτη προς τα κάτω, κ'η πτώση σου

δε θα είναι παρά ως να φέρεσαι πάνω

σ' ένα άρμα χρυσό-μεγαλείο ζωής, 

που καλύπτει το θάνατο.


                                      Φορούσες λαμπρό 

εορτάσιμο ιμάτιο το φως του ήλιου

γύρω απ'τους κλώνους σου. 


Σ'αγκάλιαζε η θύελλα .

Στον ουρανό από κεραυνούς περιχαρακωμένη 
ήρθαν νύχτες που έλαμπες σαν μια πολιτεία .

Κοπάδια πουλιών και κομμάτια χρωμάτων 
σταθμεύσανε πάνω σου. 

Αγκιστρωθήκαν 
ομίχλες. 

Σε βάλαν σημάδι οι διάττοντες.

Αλλά ιδού: αυτό είναι ο χρόνος.

Χωρίς να προδίνεσαι, κυρίαρχη πάντοτε,

δίχως μουρμούρισμα  ή σκίρτημα δίχως παράπονο,

τα ιμάτια σου λικνίζοντας, θα πέσεις σε λίγο 

γενναία κι ασυμβίβαστη.

 Στον άδειο σου χώρο

θα κατεβούνε αετοί να σ' αναζητήσουν.

Και τα βουνά θα σε βλέπουν ακόμα στη θέση σου, 

ενώ δεν θα είσαι.
....................................
.......................................
Νικηφόρος Βρεττάκος
....................................................................

"Και ανέστη Ηλίας Προφήτης ως πυρ, και ο λόγος αυτού ως λαμπάς εκαίετο" Σειράχ

Για τον Σκληρότατο φαινομενικά, Προφήτη Ηλία , αγαπημένο μου,
διαβάζουμε στο Συναξάρι, εκτός των άλλων τα ακόλουθα εξαίσια:

" Και ότε  έτεκεν αυτόν η μήτηρ  αυτού,
είδε Σωβάκ
ο πατήρ αυτού,
ότι άνδρες λευκοφανείς
αυτόν προσηγόρευον ,
και ότι
εν πυρί αυτόν  εσπαργάνουν 
και φλόγα πυρός
εδίδουν αυτώ 
φαγείν.

Και ελθών εις Ιερουσαλήμ , απήγγειλε  τοις Ιερεύσι,
και είπεν αυτώ ο χρηματισμός:

Μη δειλιάσεις άνθρωπε
έσται γαρ η οίκησις του παιδίου
φως, 
και ο λόγος αυτού
απόφασις,
και η ζωή αυτού κατά Κύριον,
και ο ζήλος αυτού
ευάρεστος τω Κυρίω.

Και κρινεί τον Ισραήλ
εν ρομφαία και πυρί".
................
Και η απόδοση στα νέα ελληνικά από το Συναξαριστή του Βίκτωρος Ματθαίου:

"Όταν δε ούτος( ο Προφήτης Ηλίας) εγεννήθη ,
είδεν ο πατήρ του Σωβάκ οπτασίαν,
ότι άνδρες λευκοφόροι
τον ωνόμαζον Ηλίαν

(όπερ δηλοί Θεός ή θείος , παραγόμενον εκ του Ηλί, το οποίον σημαίνει Εβραϊστί Θεός)

ότι τον εσπαργάνωσαν με  πυρ,

και πυρ έδιδον εις αυτόν να φάγη. 

Όθεν μεταβάς εις Ιερουσαλήμ
εφανέρωσε την οπτασίαν ταύτην εις τους ιερείς,
οι οποίοι είπον εις αυτόν δια χρηματισμού προφητικού  και αποκαλύψεως ταύτα:

 "Μη φοβηθείς , ω άνθρωπε, ότι

η κατοίκησις του τέκνου θα είναι φως,
ο λόγος του απόφασις,
η ζωή του κατά Κύριον , 
και ο ζήλος του θα φανή ευάρεστος εις τον Θεόν, 

θέλει δε κρίνει τον Ισραήλ 
δια πυρός και μαχαίρας"
.......................................................................................
Ας μας στερεώνει ο γίγαντας  Προφήτης Ηλίας, ευλογημένο μου.

Σαν σήμερα και πριν από τρία χρόνια, πήρε κοντά του, με το πυρφόρο άρμα του και το μοναχικό, πλην τίμιο κοράκι-  την  μητέρα μου.

Ας της δίνει ο Κύριος ανάπαυση, με τις μεσιτείες του.

Μακάρι  μιμηθώ κάποτε, τις πολλές και μυστικές αρετές της.

Σαλογραία

ωσεί βέλη εν χειρί δυνατού ούτως οι υιοί των εκτετιναγμένων (ψαλμ.126 στ.6)